Diabelski młyn (także: diabelskie koło[1], młyńskie koło[2] oraz koło widokowe) – rodzaj karuzeli obracającej się na poziomej osi. Główne elementy to zorientowane pionowo koło oraz przyczepione do obwodu siedzenia.

Przenośny diabelski młyn, Anglia
Diabelski młyn w Chongqing, Chiny
rysunek tureckiego "przodka" diabelskiego młyna z XVII w.
diabelski młyn proj. George'a W. G. Ferrisa, Chicago, 1893
Singapore Flyer
London Eye
Melbourne Star

Diabelskie młyny uważa się za konstrukcje odmienne od kół obserwacyjnych, np. London Eye. Najistotniejszą różnicą jest mocowanie kabiny. W kołach obserwacyjnych nie są one zawieszone na obwodzie koła, lecz zamontowane na zewnętrznej strukturze obręczy. Ich pozycja musi być stabilizowana mechanicznie, co czyni konstrukcję bardziej skomplikowaną.

Historia

edytuj

Ideowym przodkiem diabelskiego młyna jest ręcznie obracana, zbita krzyżowo z drewnianych pali konstrukcja z XVII wieku, do tej pory spotykana w niektórych częściach świata.

Pierwszy, nowoczesny, 75-metrowy diabelski młyn zaprojektował George Washington Gale Ferris Jr. na światową wystawę w Chicago w 1893[3]/ Obiekt miał konkurować z wieżą Eiffla, główną atrakcją wystawy w Paryżu z 1889. Pierwszy diabelski młyn ważył 2200 ton oraz mieścił 2160 osób. Oś konstrukcji składała się największego fragmentu stali, jaki kiedykolwiek wcześniej wyprodukowano. Wysokość obiektu równała się 26 piętrom, co dawało przewagę 4 pięter nad najwyższym w tamtych czasach drapaczem chmur.

Obecnie największy diabelski młyn o średnicy koła 167,5 m znajduje się w Las Vegas w USA.

Największym diabelskim młynem w Polsce jest Legendia Flower w Legendii Śląskim Wesołym Miasteczku w Parku Śląskim w Chorzowie. Powstał w 1982. Gondole są ośmioosobowe i wynoszą zwiedzających na wysokość ok. 40 m[4][5].

Diabelskie młyny na świecie

edytuj
Nazwa Średnica Rok Budowy Kraj Miasto Uwagi
The High Roller 167,6 m 2014 USA Las Vegas, NV -
Singapore Flyer 165 m 2008 Singapur Singapur
The Star of Nanchang 160 m 2006 Chiny Nanchang
London Eye 135 m 1999 Wielka Brytania Londyn
Melbourne Star 120 m 2008 Australia Melbourne
Changsha Ferris Wheel 120 m 2004 Chiny Changsha
Zhengzhou Ferris Wheel 120 m ? Chiny Zhengzhou
Sky Dream Fukuoka 120 m ? Japonia Fukuoka
Daiya to Hana Daikanransha 117 m 2001 Japonia Tokio, Park Kasai Rinkai
Palette Town Ferris Wheel 115 m ? Japonia Tokio
Harbin Ferris Wheel 110 m ? Chiny Harbin
HEP Five 106 m ? Japonia Osaka
Tempozan Harbor Village Ferris wheel 100 m ? Japonia Osaka
Space Eye 100 m ? Japonia Kita-Kyushu
Ferris Wheel of Paris 100 m 1900 Francja Paryż Zbudowany w 1900 na Wystawę Światową, zburzony w 1937

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. rusycyzmros. чёртово колесо́transkrypcja pol. czortowo koleso – diabelskie koło. Przymiotnik "diabelski" występuje w języku polskim i rosyjskim, w innych językach: ang. Ferris wheel – koło Ferrisa (od nazwiska projektanta), fr. grand roue – wielkie koło, czes. Obří kolo – olbrzymie koło
  2. Lunapark przy Grunwaldzie
  3. Bird's-Eye View of the World's Columbian Exposition, Chicago, 1893 - World Digital Library [online], www.wdl.org [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  4. Śląskie Wesołe Miasteczko w Chorzowie. www.zabytkitechniki.pll. [dostęp 2015-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-11)]. (pol.).
  5. Śląskie Wesołe Miasteczko w Chorzowie. www.parkmania.pl. [dostęp 2015-09-20]. (pol.).