Order Kutuzowa (ZSRR)

Order Kutuzowa
Орден Кутузова
	; Awers I klasy
	; Baretka I klasy
Ustanowiono	29 lipca 1942
Wielkość	średnica 50 mm (I stopień), 44 mm (II i III stopień)
Kruszec	złoto (I stopień); srebro (II i III stopień)
Wydano	7329
Powyżej	powyżej I klasy:; Order Uszakowa I klasy; powyżej II klasy:; Order Uszakowa II klasy,; powyżej III klasy:; Order Suworowa III klasy
Poniżej	poniżej I klasy:; Order Nachimowa I klasy; poniżej II klasy:; Order Nachimowa II klasy,; poniżej III klasy:; Order Bohdana Chmielnickiego III klasy
Powiązane	współczesny Order Kutuzowa
	Multimedia w Wikimedia Commons

Order Kutuzowa (ros. Орден Кутузова) – order wojskowy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Został ustanowiony dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR 29 lipca 1942 roku najpierw jako order mający dwie klasy. 8 stycznia 1943 roku ustanowiono trzecią klasę tego orderu. Jednocześnie zatwierdzono jego statut i opis. Później jeszcze kilkakrotnie wprowadzono do niego poprawki.

Zasady nadawania

Order Kutuzowa ma trzy klasy. Był nadawany przez Prezydium Rady Najwyższej ZSRR:

I klasy – dowódcom związków operacyjnych – frontów i armii, ich zastępcom i szefom sztabów;
II klasy – dowódcom związków taktycznych – korpusów, dywizji, brygad i szefom sztabów tych jednostek;
III klasy – dowódcom pułków, batalionów, kompanii i szefom sztabów pułków.

Nadawano je za:

umiejętne przygotowanie i kierowanie dużą operacją wojskową lub bojem, w wyniku których, współdziałając ze wszystkimi rodzajami broni, zadano przeciwnikowi duże straty;
umiejętne działania w obronie oraz podczas wymuszonego odwrotu polegające na zadaniu przeciwnikowi dużych strat w sile żywej i sprzęcie oraz zajęciu dogodnych rubieży do obrony i kontrnatarcia;
mistrzowskie dowodzenie w okrążeniu i w innych trudnych sytuacjach w walce z przeważającymi siłami przeciwnika prowadzące do wyprowadzenia wojsk przy najmniejszych stratach własnych;
umiejętną organizację pościgu za wycofującym się przeciwnikiem, zniszczenie jego siły żywej i sprzętu oraz za szybką likwidację okrążonych sił przeciwnika;
śmiałe wyjście na linie komunikacyjne przeciwnika, zniszczenie jego baz i tyłowych garnizonów.

Order ten zaczęto nadawać w początku 1943 roku. Pierwszymi odznaczonymi byli m.in.: gen. por. Iwan Gałanin, gen. armii Iwan Tiuleniew, gen. płk Maksim Purkajew, gen. por. Gieorgij Zacharow, gen. por. Michaił Malinin^[1]. Niektórzy dowódcy otrzymali order kilkakrotnie.

Łącznie w ZSRR nadano orderów:

I klasy – 675
II klasy – 3326
III klasy – 3328

Orderem tym uhonorowano także ponad 1570 jednostek i związków taktycznych Armii Czerwonej, a także niektóre polskie jednostki:

1 Warszawska Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki – Orderem Kutuzowa II klasy;
1 Warszawska Brygada Artylerii Ciężkiej im. Józefa Bema – Orderem Kutuzowa II klasy;
3 Warszawska Brygada Artylerii Haubic – Orderem Kutuzowa II klasy;
5 Pomorska Brygada Artylerii Ciężkiej – Orderem Kutuzowa II klasy;
1 Warszawska Brygada Saperów – Orderem Kutuzowa II klasy;
13 Warszawski Pułk Artylerii Pancernej – Orderem Kutuzowa III klasy;
4 Pomorski Samodzielny Pułk Czołgów Ciężkich – Orderem Kutuzowa III klasy.

Osoby odznaczone Orderem

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Kutuzowa.

Jednostki wojskowe odznaczone Orderem

Z tym tematem związana jest kategoria: Jednostki wojskowe odznaczone Orderem Kutuzowa.

Opis odznaki

Order I klasy został wykonany ze złota, w postaci pięcioramiennej, wielopromiennej gwiazdy, między ramionami której znajdują się pęki srebrnych promieni. W centrum umieszczono okrągłą tarczę pokrytą białą emalią ze złotym wieńcem laurowym na obrzeżach. W środku tarczy na tle kremlowskich baszt jest wykonane ze złota popiersie feldmarszałka Michaiła Kutuzowa. Wokół niego na białej wstędze znajduje się złoty napis: ΜИХАИЛ КУТУЗОВ (pol. "Michaił Kutuzow"). Order II i III klasy był wykonany ze srebra. Ponadto order III klasy miał mniejszą średnicę.

Wstążki do orderu:

I klasy – ciemnoniebieska z szerokim pomarańczowym paskiem pośrodku;
II klasy – ciemnoniebieska z dwoma wąskimi pomarańczowymi paskami po bokach;
III klasy – ciemnoniebieska z dwoma wąskimi paskami po bokach i jednym pośrodku koloru pomarańczowego.