Creighton Abrams

amerykański wojskowy

Creighton Williams Abrams Jr. (ur. 15 września 1914 w Springfield; zm. 4 września 1974 w Waszyngtonie) – amerykański generał, dowódca wojsk podczas wojny wietnamskiej w latach 1968–1972, kiedy siły amerykańskie zmniejszyły się z 530 000 do 30 000 żołnierzy. Pełnił funkcję szefa sztabu armii amerykańskiej od 1972 r. do czasu swojej śmierci w 1974 r. Armia w uznaniu zasług nazwała jego imieniem nowy czołg podstawowy M1 Abrams.

Creighton Williams Abrams Jr.
Ilustracja
Generał Creighton Abrams
generał generał
Data i miejsce urodzenia

14 września 1914
Springfield

Data i miejsce śmierci

4 września 1974
Waszyngton

Przebieg służby
Lata służby

19361974

Siły zbrojne

 US Army

Jednostki

4 Dywizja Pancerna

Stanowiska

szef Sztabu Armii Stanów Zjednoczonych

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
wojna koreańska,
wojna wietnamska

Odznaczenia
Krzyż Wybitnej Służby - dwukrotnie (Stany Zjednoczone)
Defense Distinguished Service Medal - dwukrotnie (Stany Zjednoczone)
Medal Sił Lądowych za Wybitną Służbę - pięciokrotnie (Stany Zjednoczone)
Medal Sił Powietrznych za Wybitną Służbę (USA)
Srebrna Gwiazda - dwukrotnie (Stany Zjednoczone)
Legionista Legii Zasługi - dwukrotnie (USA)
Brązowa Gwiazda z odznaką waleczności (Stany Zjednoczone)
Medal Pochwalny Połączonych Sił (Stany Zjednoczone) Medal Amerykańskiej Służby Obronnej Medal Kampanii Amerykańskiej (USA) Medal Kampanii Europy-Afryki-Bliskiego Wschodu (USA) Medal Kampanii Azji-Pacyfiku (USA) Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej (USA) Medal Armii Okupacyjnej (USA) Medal Służby Obrony Narodowej Medal Służby w Korei Medal Służby w Wietnamie Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Wielka Wstęga Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Komandor Orderu Sikatuny (Filipiny) Medal Wyzwolenia Filipin Krzyż Wielki Orderu Narodowego (Rep. Wietnamu) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Słonia Białego (Tajlandia) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Tajlandii Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Medal ONZ za służbę w KOREI

Życiorys

edytuj

Urodził się w Springfield w stanie Massachusetts jako syn Creightona W. Abramsa, mechanika kolejowego, i Nellie Randall. W wieku 22 lat (1936) poślubił Julię Harvey, z którą miał 6 dzieci[1].

Początek kariery wojskowej

edytuj

W Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych w West Point Abrams wyróżniał się w jeździectwie, grał w piłkę nożną i osiągnął przeciętny wynik w nauce, zajmując 185. miejsce w roczniku liczącym 276 kadetów. Ukończył studia w 1936 r. i został mianowany podporucznikiem kawalerii[1]. Wówczas rozpoczął 4-letnią służbę w 1 Dywizji Kawalerii w latach 1936–1940. W 1939 r. otrzymał nominację na stopień porucznika, a w 1940 r. otrzymał stopień kapitana. Został oficerem wojsk pancernych, które znajdowały się we wczesnej fazie rozwoju. W 1940 r. służył jako dowódca kompanii czołgów 1 Dywizji Pancernej.

II wojna światowa

edytuj

Po wybuchu drugiej wojny światowej służył w 4 Dywizji Pancernej, początkowo jako adiutant pułku (czerwiec 1941 – czerwiec 1942), a następnie jako dowódca batalionu (lipiec 1942 – marzec 1943). Po reorganizacji dywizji utworzono nową jednostkę, nad którą objął dowództwo, 37. batalion czołgów. Jednostka ta wzięła udział w walkach związanych z niemiecką ofensywą w Ardenach, gdzie wsławiła się przerwaniem okrążenia Bastogne. W marcu 1945 r. został awansowany na dowódcę dywizji. W tym czasie jego oddziały należały do najaktywniejszych jednostek 4 Dywizji Pancernej, a on sam był uznawany za agresywnego i zdecydowanego dowódcę. Podczas walk w umiejętny sposób wykorzystywał przewagę mobilności, jaką posiadały jego jednostki nad dysponującymi lepszym sprzętem jednostkami niemieckimi. Za swój udział w walkach został uhonorowany dwukrotnie Krzyżem za Wybitną Służbę[2].

Okres po II wojnie światowej

edytuj

Po wojnie służył w sztabie generalnym (1945–1946), jako szef wydziału taktyki w Szkole Wojsk Pancernych w Fort Knox (1946–1948), a w 1949 r. ukończył Akademię Sztabu Generalnego w Fort Leavenworth. W latach 1949–1951 dowodził 63. batalionem czołgów wchodzącym w skład 1 Dywizji Piechoty stacjonującej w Europie. W 1951 r. został awansowany do stopnia pułkownika i objął dowództwo nad 2. Regimentem Kawalerii Pancernej, którą to funkcję sprawował do 1952 r. Jednostka ta odgrywała ważną rolę w planach powstrzymania potencjalnej inwazji wojsk Układu Warszawskiego na zachodnią Europę. W 1953 r. ukończył wyższą uczelnię armii amerykańskiej w Carlisle, która kształci kadry przeznaczone do dowodzenia na poziomie strategicznym. W czasie wojny w Korei służył jako szef sztabu I, X i IX korpusu, które to funkcje pełnił w latach 1953–1954.

Po powrocie z Korei pełnił funkcje szefa sztabu centrum broni pancernej w Fort Knox (1954–1956). Następnie otrzymał promocję na stanowisko generała brygady i objął stanowisko szefa sztabu sił rezerwy w Pentagonie (1956–1959). Został zastępcą dowódcy 3 Dywizji Pancernej (1959–1960), a następnie dowódcą tej jednostki (1960–1962). Funkcję sprawował do czasu awansu na stopień generała dywizji (Major General).

W tym czasie został przeniesiony do Pentagonu, gdzie objął funkcję zastępcy szefa sztabu operacyjnego (1962–1963), następnie otrzymał promocję na stanowisko generała broni (Lieutenant General) i objął dowództwo nad V Korpusem stacjonującym w Europie.

Wojna w Wietnamie

edytuj
 
Creighton Abrams marzec 1968 (po prawej), po lewej tyłem prezydent Lyndon B. Johnson

W 1964 r. został awansowany na stopień generała i objął stanowisko zastępcy szefa sztabu armii amerykańskiej. W maju 1967 r. został zastępcą dowódcy wojsk amerykańskich w Wietnamie generała Williama Westmorelanda. 10 czerwca 1968 r. w obliczu narastającej krytyki sposobu prowadzenia wojny wietnamskiej Creithon Abrams objął dowództwo nad stacjonującymi tam wojskami. Po wybraniu na prezydenta Richarda Nixona wprowadzał w życie nową doktrynę zakładającą przekazywanie kontroli nad Wietnamem wojskom Wietnamu Południowego i jednoczesne wycofywanie wojsk amerykańskich. Siły pod dowództwem Abramsa zmniejszyły się z 535 000 w grudniu 1968 r., 140 000 w grudniu 1971 r., do 30 000 w końcu 1972 r. Abrams dowodził ograniczoną operacją inwazji na Kambodżę w 1970 r.

W 1972 r. został mianowany na szefa sztabu armii amerykańskiej. Służył na tym stanowisku do czasu swojej śmierci. Zmarł 4 września 1974 r. w Waszyngtonie w wyniku komplikacji po operacji związanej z chorobą nowotworową. W tym czasie pracował nad pełnym uzawodowieniem armii.

W Wietnamie Abrams nawrócił się na katolicyzm (w dzieciństwie był wychowywany na metodystę)[3][4].

Przypisy

edytuj
  1. a b George C. Herring, Abrams, Creighton Williams, Jr. (15 September 1914–04 September 1974), army officer, American National Biography Online, Oxford University Press, luty 2000, DOI10.1093/anb/9780198606697.article.0700480 [dostęp 2022-02-18].
  2. World War II – Distinguished Service Cross – Army. homeofheroes.com. [dostęp 2023-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-01)]. (ang.).
  3. Lewis Sorley: The Way of the Soldier: Remembering General Creighton Abrams. fpri.org, 2013-05-30. [dostęp 2023-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-20)]. (ang.).
  4. [ http://www.scout.com/military/battlefield/story/1450743-september-15-2014 scout.com][martwy link]

Linki zewnętrzne

edytuj