ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ
| ਨਿਜ਼ਾਰੀ ਇਸਮਾਈਲੀ ਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਮਾਮਤ ਦਾ/ਦੀ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ | |
|---|---|
| Persian: آقاخان Arabic: آغا خان | |
| ਮੌਜੂਦਾ | |
_(cropped).jpg) ਵਰਤਮਾਨ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ 2014 ਵਿੱਚ | |
| ਸ਼ਾਹ ਕਰੀਮ ਅਲ-ਹੁਸੈਨੀ 11 ਜੁਲਾਈ 1957 ਤੋਂ | |
| ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| Style | His Highness |
| ਪਹਿਲਾ ਰਾਜਾ | ਹਸਨ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ |
| ਗਠਨ | 1817 |
ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ( Persian: آقاخان , Arabic: آغا خان ; ਆਕਾ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਲਿਪੀਅੰਤਰ ਮਿਲ਼ਦਾ ਹੈ) [1] ਨਿਜ਼ਾਰੀ ਇਸਮਾਈਲੀ ਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਮਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਲਕਬ ਹੈ। 1957 ਤੋਂ, ਇਸ ਲਕਬ ਦਾ ਧਾਰਕ 49ਵਾਂ ਇਮਾਮ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਸ਼ਾਹ ਕਰੀਮ ਅਲ-ਹੁਸੈਨੀ, ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਚੌਥਾ (ਜਨਮ 1936) ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਖਰੀ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਾਰਸ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। [2]
ਲਕਬ
[ਸੋਧੋ]ਲਕਬ " ਆਗ਼ਾ " ਅਤੇ " ਖ਼ਾਨ " ਲਕਬਾੰ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ "ਆਗ਼ਾ" ਫਾਰਸੀ ਵਿੱਚ "ਆਕਾ" ਹੈ। " ਆਗ਼ਾ " ਸ਼ਬਦ ਪੁਰਾਣੇ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆਈ "ਆਕਾ" ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ", [3] [4] ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਮਾਲਕ" ਜਾਂ "ਪ੍ਰਭੂ" ਵਰਗਾ ਕੁਝ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ " ਖ਼ਾਨ " ਦਾ ਅਰਥ ਰਾਜਾ ਜਾਂ ਹਾਕਮ ਹੈ। [5]
ਇਸਮਾਈਲੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ, ਫਰਹਾਦ ਦਫ਼ਤਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, [6] ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ [7] ਨਿਜ਼ਾਰੀ ਇਸਮਾਈਲੀਆਂ (1817 -1881) ਦੇ 46ਵੇਂ ਇਮਾਮ ਹਸਨ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ (1800-1881) ਨੂੰ ਫ਼ਾਰਸ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਫਤਹਿ-ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ ਕਾਜਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਲਕਬ ਹੈ। [8] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਫ਼ਤਰੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ III ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਨੋਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਕਿ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ ਇੱਕ ਲਕਬ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਓਰਫ਼ ਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਆਗ਼ਾ ਖ਼ਾਨ I ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਜਵਾਨ ਸੀ। [7] [9]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "the definition of aga". Dictionary.com. Archived from the original on 7 July 2016. Retrieved 17 June 2016.
- ↑ "imla". www.nisanyansozluk.com. Archived from the original on 22 July 2015. Retrieved 17 June 2016.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000013-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "The Institute of Ismaili Studies". Archived from the original on 12 May 2013. Retrieved 2 April 2013.
- ↑ 7.0 7.1 (...) H.H. the Aga Khan 'who is known amongst his followers by the following names: "Hazarat Mowlana Dhani Salamat Datar, Pir Salamat, Sarkar Saheb, Huzur Pur Nur, Dhani Salamat, Hazar Imam, Dhani Pir, Aga Khan." '
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Russell, Justice. "Haji Bibi vs H.H. Sir Sultan Mahomed Shah, 1 September 1908". indiankanoon.org. Indian Kanoon. Archived from the original on 14 July 2018. Retrieved 14 November 2018.