Vejatz lo contengut

Decumanus

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lo Decumanus Maximus de Palmira, en Siria.

Lo decumanus es un ais èst-oèst dins una vila romana.

L'origina del mot decumanus benlèu ven del nombre detz (decem en latin), sens que se pòsca comprene la rason d'aquela derivacion[1].

Caracteristicas

[modificar | Modificar lo còdi]

Dins centuriacion romana, un decumanus es una via orientada d'èst cap oèst, dins una vila, un camp o una colonia romanas. Lo decumanus màger es le Decumanus Maximus, qu liga mai sovent la Porta Praetoria (mai pròche de l'enemic dins un camp romin) a la Porta Decumana (mai alunhada).

Seguent un plan en damièr, lo Decumanus Maximus e l'axe que li es perpendicular, le Cardo Maximus, son los axes màger qu'estructuran tot camp roman e al començament de tota fondacion de colonia romana. L'esquèma arquitectonic, que se difusa dins tot l'Empèri roman, a son origina dins los rites del bornatge etrusc[2],[3]. En practica, l'orientacion segon los punts cardenals podavan èsser respectada mai o mens exactament, l'ortogonalitat dels axes essent mai sistematicament respectada.

Lo forum, còr de la vida economica de la vila, es normalament situada a la crosada del Cardo Maximus e del Decumanus Maximus (la groma), o a proximitat immediata.

  • Croàcia:
    • Split : lo palais de Dioclecian resson al sistèma urbanistic roman, lo Decumanus Maximus ligant la pòrte d'argent a l'oèst a la pòrte de fèrre a l'èst[4]
  • Espanha:
    • Barcino (Barcelona): lo Decumanus Maximus començava a la pòrta romaine fàcia a l'actuala Plaça Nova[5]
  • França :
    • Augustodurum (Bayeux) : lo decumanus maximus correspond a l'actuala Grand-rue.
    • Lutècia (París): pasmens s'es un pauc fosc, lo decumanus correspondraca a l'actuala rue Soufflot.
    • Metz: lo decumanus correspond à l'actuala Fournirue.
    • Orleans: lo decumanus correspond a l'axe format ear la rue de Bourgogne.
    • Peitieus: la Grand ' rue seguís lo traçat de decumanus galés roman.
    • Reims: lo decumanus correspond a l'axe format per la rue de Vesle (passant per l' avenue Jean Jaurès, la place Cérès e la place Royale).
    • Estrasborg: lo decumanus correspond a la Rue des Hallebardes e Rue des Juifs[6]
  • Itàlia:
    • Aoste: lo decumanus correspond a l'axe format per la via Porta Pretoria, la via Jean-Baptiste de Tillier e la via Édouard Aubert.
    • Nàpols:le Decumanus Maximus es l'un dels axes urbans que passa, dempuèi l'epòca grecoromana pel centre istoric.
  • Liban :
    • Beirot: la rue Weygand, orientada d'èst cap a l'oèst, seguís totjorn l'ancian Decumanus Maximus[7]


  1.  {{{títol}}}. ISBN 2130433685. 
  2. PDF
  3.  {{{títol}}}. ISBN 2-84050-416-2. 
  4. (en)
  5.  {{{títol}}}. ISBN 0-520-20377-1. 
  6. 7,0 et 7,1  {{{títol}}}. ISBN 1-900949-69-5. 
  • Joël Le Gall, « Les Romains et l'orientation solaire », in Mélanges de l'École française de Rome. Antiquité, tome 87, no 1, 1975, p. 287-320, PDF [Lire en ligne]

Articles connèxes

[modificar | Modificar lo còdi]