Tømmerrenne
Tømmerrenne, òg kalla fløytingsrenne, er ei vassrenne nytta til tømmerfløyting, det vil seie å transportere tømmer (turka trestammar) ved å la tømmeret flyte i rennande vatn. Ei tømmerrenne kan vere av treverk, metall eller mur, og bygd for å fløyte laus-tømmer over strekningar der naturlege elvar og vatn ikkje kan nyttast, til dømes forbi stryk, fossar eller vasskraftverk og andre hindringar i fløytingselva, eller for å føre tømmeret frå eit vassdrag over i eit anna. Det var òg vanleg å laga ei tømmerrenne frå fløytingselva og inn på sagbruket som skulle take mot tømmeret. I dag er tømmerfløytinga erstatta av transport med lastebilar og jarnbane.
For at ei tømmerrenne skulle fungere, måtte renna ha tilstrekkeleg fall og nok vatn. Fløytingsdammar for å samle opp vatn og sleppe det ut i renna under fløytinga vart difor bygde på høvelege stader i terrenget, på same vis som fløytingsdammer òg vart bygde for å skaffe nok vatn i små elvar og vassdrag i den årlege tømmerfløytingsperioden.
Fløytingstunnelar
[endre | endre wikiteksten]Ei særleg form for tømmerrenner var fløytingstunnelar. Til dømes går det ein 3 170 meter lang fløytingstunnel mellom Isnes i Vestvannet og Eid i Visterflo (ei sideelv til Glomma) i Sarpsborg kommune som var i bruk fram til 1985, så lenge det vart fløyta tømmer i Glomma.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Tømmerrennas venner om tømmerfløyting og tømmerrenner Arkivert 2012-01-21 ved Wayback Machine.
- «Med tømmer fra hei til hav, Siste fløtning i Arendalsvassdraget». Nidarå fellesfløtning, 1970 / Kviteseid Historielag.