wegen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  wegen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈweɣə(n) / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈʋeχə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /β̞eɣə(n)/

Woordafbreking

• we·gen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘zwaar zijn, de zwaarte bepalen’ voor het eerst aangetroffen in 1240

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
wegen	woog	gewogen
klasse 2	volledig

Werkwoord

wegen

1. overgankelijk het gewicht/de massa bepalen
2. inergatief een bepaald gewicht/massa als eigenschap hebben

   ▸ ‘Mijn rugzak woog wel 20 kilo, en nu loopt iedereen met dat ultralichte spul.

Verwante begrippen

• meten

Uitdrukkingen en gezegden

• De laatste loodjes wegen het zwaarst.

aan het eind van de klus wordt het werken het meest moeilijk; de dingen op het einde van een karwei zijn het vermoeiendst

• Gewogen maar te licht bevonden.

gekeurd en afgekeurd worden

• Iets wikken en wegen

erg lang over iets nadenken en alle voors- en tegens afwegen

• [2] tot hij een ons weegt
• Zijn woorden op een goudschaaltje wegen

pas dingen zeggen als die uitgebreid overdacht zijn

• Zwaar(der) wegen

Belangrijk(er) zijn (dan)

∗ Nick Bos, vicevoorzitter van het college van bestuur van de UM, vertelde destijds dat de universiteit voor een duivels dilemma stond. Aan de ene kant voelde het volgens hem moreel niet goed om als onderwijsinstelling, die door de overheid gefinancierd wordt, cybercriminelen te betalen. Maar de belangen van studenten, medewerkers en onderzoekers van de UM wogen zwaarder. De universiteit besloot daarom het bedrag aan de hackers te betalen.

∗ Het belang van de natuur moet zwaar wegen bij de aanleg van nieuwe windparken op zee. Dat zegt minister Jetten van Klimaat en Energie.

Hyponiemen

• afwegen, bewegen, doorwegen, inwegen, meewegen, nawegen, opwegen, overwegen, uitwegen, verwegen

Afgeleide begrippen

   

weegbaar weegbree weegbrug weegcel weegfactor weeghaak weegkunde weegluis weegschaal Weegschaal weegstoel weegwortel wegeling weger weging

Vertalingen

    1. het gewicht/de massa bepalen   

Duits: wiegen (de) Engels: weigh (en) Frans: peser (fr)

Oudnoords: reiða Papiaments: pisa Spaans: pesar (es)

    2. een bepaald gewicht/massa als eigenschap hebben   

Duits: wiegen (de) Engels: weigh (en)

Frans: peser (fr)

Zelfstandig naamwoord

de wegen mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord weg

   ▸ Vooral de secundaire informatie van Guthook was voor mij van groot belang. Alle relevante informatie over de trail werd aangegeven, zoals geschikte slaapplaatsen, wegen, dorpen en alle waterbronnen.

Gangbaarheid

• Het woord wegen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "wegen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.