elkaar

Nederlands

[1] elkaar kussende popppetjes

nominatief	genitief
elkaar	elkaars

Uitspraak

• Geluid:  elkaar    (hulp, bestand)
• IPA: / ɛlˈkar / (2 lettergrepen)
• IPA: /əl'kar/, (spreektaal) /mə'kar/

Woordafbreking

• el·kaar

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘wederkerig voornaamwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1285

Wederkerig voornaamwoord

elkaar

1. als wederzijds lijdend voorwerp

   • Zij begroetten elkaar 
   • Iedereen kent elkaar 

2. als wederzijds meewerkend voorwerp

   • Zij gaven elkaar een hand. 

3. als voorzetselvoorwerp: drukt uit dat van twee of meer personen ieder op zijn eigen manier tegenover de ander handelt

   • Zij waren echt aan elkaar gewaagd. 

   ▸ ’Wie weet er een mop?’ riep een aarzelende stem. Een voor een begonnen we grappen en verhalen met elkaar te delen om de moed erin te houden.

4. als voorzetselvoorwerp: drukt een onderlinge relatie, aansluiting of een snelle opeenvolging uit

   • Zij hebben een uur achter elkaar lopen praten. 

Synoniemen

• [1] elkander

Verwante begrippen

• mekaar, mekander

Afgeleide begrippen

• [1] los van elkaar
• [2] in elkaar

Vertalingen

    1. als wederzijds lijdend voorwerp   

Duits: einander (de), sich (de) Engels: each other (en)

Frans: nous (fr), vous (fr), se (fr), soi (fr) Russisch: друг друга (ru)

    in elkaar lassen   

Duits: zusammenschweißen (de)

Uitdrukkingen en gezegden

• het is voor elkaar

het is klaar

• iemand in elkaar slaan

iemand heel hard slaan zodat die persoon niet meer rechtop kan staan

• uit elkaar gaan

stoppen met een relatie, scheiden

• achter elkaar lopen

in ganzenpas lopen, de ene voor de andere lopen

• iets in elkaar zetten

iets monteren, van losse delen één geheel maken

• In elkaar zitten

vertellen hoe iets is samengesteld

• Deze machine zit vernuftig in elkaar. Hij bestaat uit wel vijftig verschillende onderdelen. 

• zaken door elkaar halen

je vergissen, denken dat het ene ding eigenlijk het andere is

Gangbaarheid

• Het woord elkaar staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "elkaar" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.