Lawaaidemonstratie
Een lawaaidemonstratie is een demonstratie of betoging waarbij een zo groot mogelijke hoeveelheid lawaai als actiemiddel wordt ingezet. Lawaaidemonstraties worden vaak als solidariteitsacties gehouden, bijvoorbeeld om tijdens andere demonstraties gearresteerde activisten een hart onder de riem te steken. Het doel is dan dusdanig veel lawaai te maken dat het in de politiecel kan worden gehoord.
Een ander doel van een lawaaidemonstratie kan het irriteren van mensen thuis zijn. Voor de huizen van (veelal politieke) tegenstanders kan een lawaaidemonstratie gehouden worden met het doel een kwartier lang een zeer onaangename situatie te creëren. Ook kan men lawaai gebruiken om mensen te trekken en vervolgens een boodschap te verspreiden.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De eerste schriftelijke vermelding van een lawaaidemonstratie dateert van rond het jaar 1830 en vond plaats tijdens de julimonarchie in Frankrijk. De betogers waren tegenstanders van koning Lodewijk Filips I. Er werd op potten en pannen geslagen uit onvrede tegen de politici. Volgens historicus Emmanuel Fureix hadden de betogers inspiratie opgedaan bij charivari, waar lawaai werd ingezet om onvrede te uiten. In 1832 nam deze vorm van protest in Frankrijk in populariteit toe toen duizenden inwoners, vooral 's nachts, lawaai gingen maken. In 1961 werd dit in Algerije herhaald tijdens de nacht van de potten, waar men het lawaai inzette tijdens de Algerijnse Onafhankelijkheidsoorlog.
In de loop van de 20e eeuw werd deze vorm van protest ook populair in Zuid-Amerika. De eerste schriftelijke vermelding van een lawaaidemonstratie aldaar dateert van 1971 en is afkomstig uit Chili. Er werd toen een lawaaidemonstratie ingezet uit protest tegen de voedseltekorten die ontstaan waren tijdens het presidentschap van Salvador Allende.[1][2]
Naam
[bewerken | brontekst bewerken]In het Nederlands spreekt de naam voor zich, maar in de meeste landen wordt een lawaaidemonstratie een cacerolazo of casserole (laatstgenoemde term met name in Frankrijk en Canada[3]) genoemd. Dit woord is afkomstig uit het Spaans en betekent stoofpot. Het achtervoegsel -azo geeft een handeling aan, in dit geval slaan.[4]
Nederland
[bewerken | brontekst bewerken]Lawaaidemonstraties zijn in Nederland met name in de 21e eeuw populairdere actiemiddelen geworden. Enkele bekende lawaaidemonstraties zijn die tegen de hogere energierekening in 2022[5], een lawaaidemonstratie in 2021 in Utrecht tegen de coronamaatregelen die uit de hand liep[6][7], in 2018 tijdens de Nationale Dodenherdenking[8][9] en een lawaaidemonstratie in 2022 bij het nemen van de bordesfoto van het nieuwe kabinet.[10] In 2021 liep een lawaaidemonstratie zelfs zo uit de hand dat een ministerie tijdelijk moest worden afgesloten.[11]
België
[bewerken | brontekst bewerken]Ook in België komen lawaaiprotesten voor, zoals een lawaaiprotest in 2013 tegen kernwapens[12], een lawaaiprotest in 2022 tegen de onderdrukking en aanpak van betogers in Iran[13], in 2019 voor het recht op abortus[14] en in 2021 tegen de coronamaatregelen.[15]
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Cacerolazo op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ (es) ¿Cuándo y porqué nacieron los cacerolazos? La singular forma de protestar que nació en la derecha y en sectores acomodados y que ahora se expresa masivamente en contra el primer gobierno de esa tendencia en 50 años - Cambio21.cl. web.archive.org (14 juli 2014). Gearchiveerd op 14 juli 2014. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ (es) Wayback Machine. web.archive.org (26 maart 2019). Gearchiveerd op 26 maart 2019. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ https://www.cbc.ca/news/canada/manitoba/winnipeg-casserole-rally-attracts-dozens-1.1147363. Gearchiveerd op 23 november 2022.
- ↑ (es) ASALE, RAE-, azo | Diccionario de la lengua española. «Diccionario de la lengua española» - Edición del Tricentenario. Gearchiveerd op 14 augustus 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ Lawaaidemonstratie tegen hogere energierekening: "Mensen komen zwaar in de problemen". www.nhnieuws.nl. Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ NU.nl/ANP, Door, Vijf arrestaties rond onrustig verlopen lawaaidemonstratie Den Haag. NU (12 november 2021). Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ Coronarellen in Den Haag gaan wereld over: ’Nederlanders dachten dat ze voorgoed van maatregelen verlost waren’. www.limburger.nl. Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ Lawaaidemonstratie tijdens Dodenherdenking terecht verboden door burgemeester. www.at5.nl. Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ https://www.ad.nl/binnenland/rechter-beslist-of-lawaaidemonstratie-op-de-dam-mag-doorgaan~a80333dd/. Gearchiveerd op 23 november 2022.
- ↑ https://www.ad.nl/den-haag/lawaaidemonstranten-weggeleid-van-paleis-noordeinde~a5080307/. Gearchiveerd op 23 november 2022.
- ↑ Ministerie tijdelijk afgesloten vanwege lawaaiprotest. nos.nl (14 september 2021). Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ Lawaaiprotest tegen kernwapens. De Standaard. Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ "Genoeg is genoeg": meer dan 2.500 mensen betogen in Brussel tegen harde aanpak van straatprotesten door regime in Iran. vrtnws.be (1 oktober 2022). Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ Feministen maken in Brussel lawaai voor het recht op abortus. vrtnws.be (1 april 2019). Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
- ↑ Nieuwe manifestaties tegen coronamaatregelen op 12 en 19 december. www.bruzz.be. Gearchiveerd op 23 november 2022. Geraadpleegd op 23 november 2022.
