P.H. Ritter jr.: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 11 mei 2006 06:06

Pierre Henri Ritter (Utrecht, 16 augustus 1882 – Houten, 13 april 1962) was een Nederlands journalist, letterkundige, criticus en publicist.

Levensloop

Ritter, wiens vader Pierre Henri Ritter (1851-1913) remonstrants predikant en later hoofdredacteur van het Amsterdamse dagblad Het Nieuws van den Dag en hoogleraar wijsbegeerte was, studeerde na zijn gymnasiumtijd rechten aan de universiteiten van Amsterdam (tot aan het kandidaatsexamen) en Utrecht. Aan de laatste universiteit promoveerde hij in 1909 op stellingen. Tussen 1903 en 1910 verscheen er proza van hem in de stijl van Van Deyssel in De XXe Eeuw ; dit vroege werk is gebundeld in zijn, onder het pseudoniem Rudolf Atele verschenen Kleine Prozastukken (1911). Later publiceerde hij dit werk onder eigen naam, maar ter onderscheiding van zijn vader plaatste hij er 'jr.' achter. Zo ontstond de naam waaronder hij jarenlang grote bekendheid genoot: dr. P.H. Ritter Jr.

Na zijn promotie was Ritter werkzaam bij de overheid (achtereenvolgens bij het CBS, het departement van Landbouw, de Mijnraad en de Provinciale Griffie van Zeeland). Van 1918-1934 was hij hoofdredacteur van het Utrechtsch (Provinciaal en Stedelijk) Dagblad. Ritters literaire productie, proza van geringe betekenis, raakte in die periode op de achtergrond en het accent kwam te liggen op journalistiek en beschouwend werk: als criticus voor de krant en voor enkele literaire tijdschriften en als auteur van handleidingen voor welsprekendheid en redactievaardigheid. Van 1935 tot 1937 was hij redacteur van De Groene Amsterdammer.

Ware pioniersarbeid verrichtte Ritter met zijn wekelijkse boekenrubriek voor de AVRO en in die zin is hij van grote betekenis geweest voor de popularisering van de literatuur: reeds in 1925 voor de microfoon van de Hilversumsche Draadlooze Omroep gedebuteerd hebbend met een boekbespreking, was Ritter, wiens aanbevelingen doorgaans in milde kritiek waren gevat, van 1928 tot 1957 – met een onderbreking tijdens de oorlogsjaren - via de ether te beluisteren. Overigens kwamen er in die in totaal liefst 1393 uitzendingen, al dan niet in samenspraak met Ritter, ook anderen aan het woord.

In de oorlog werd Ritter, fel tegenstander van het nationaal-socialisme, en die zijn overtuiging meermaals in zijn boekbesprekingen had laten doorschemeren, achtereenvolgens gevangen gezet in Buchenwald, Haaren, Beekvliet (Sint-Michielgestel) en Kamp Vught. In september 1944 werd hij vrijgelaten. In 1946 hervatte hij zijn radio-uitzendingen. Hij bleef daarnaast actief als redacteur en medewerker van diverse tijdschriften.

In 1957 nam Ritter afscheid van de AVRO. Hij overleed in 1962, 79 jaar oud. AVRO-medewerker Jan van Herpen heeft een studie gepubliceerd van Ritters radiowerk en de uitgave van een groot deel van diens zeer omvangrijke literaire correspondentie verzorgd.

Selectie uit het werk

Proza

1911 - Kleine prozastukken (onder het pseudoniem Rudolf Atele). Krimpen a/d Lek: Meindert Boogaerdt.
1923 - De ijlende reis. Verhalen. Bussum: Van Dishoeck.
1926 - Het verwijt. Roman. Edam: De Klyne Librye.
1926 - Een week minister, of de glorierijke dagen der rapalje-partij. Roman. Utrecht: Bruna.
1928 - De derde: een kleine roman. Laren (Gooiland): Schoonderbeek.
1930 - Het gobelijn der dagelijksche vreugden. Verhalen. Amsterdam: Van Kampen.
1934 - Woeker: een roman uit het ambtenaarsleven. 's-Gravenhage: Daamen.
1934 - Het welkom schandaal. Roman. Amsterdam: Van Kampen.
1935 - Kain en Abel: roman. Amsterdam: Scheltens & Giltay.
1936 - De goede herder: roman. Amsterdam: Scheltens & Giltay.
1938 - Vredenhof: roman. Amsterdam: Scheltens & Giltay.
1950 - Hemeltje-blauw. Nnovelle. Baarn: De Boekerij.

Beschouwend werk

1912 - Lodewijk van Deyssel. Biografie. Haarlem: Tjeenk Willink.
1919 - Zeeuwsche mijmeringen. Bussum: Van Dishoeck.
1921 - De kunst van het reizen. Arnhem: Van Loghum Slaterus en Visser.
1922 - De legende van het juweel. Essay. Amsterdam: Querido.
1928 - De kritische reis. Essays. Amsterdam: Holland.
1928 - De apologie van den misdadiger. Utrecht: De Gemeenschap.
1933 - De drang der zinnen in onzen tijd. Amsterdam: Scheltens & Giltay.
1934 - Over Mussert. Baarn: Hollandia.
1934 - Over Wijnkoop. Baarn: Hollandia.
1939 - Een kapper over een professor. Biografie van Nicolaas Beets. Nijkerk: G.F. Callenbach.
1948 - Vertoog en ontboezeming: verzameld essayistisch proza, ingeleid door Anton van Duinkerken met een bibliografie door G.H. 's-Gravesande. Utrecht: Bruna.
1956 - Ontmoetingen met schrijvers. Boekenweekgeschenk.

Handleidingen

1926 - De lusten en lasten der redeneerkunst. Amsterdam: Querido.
1932 - De kunst van het schrijven. Leiden: Handelswetenschappelijke Bibliotheek.
1933 - Het sollicitatie-gesprek. Den Haag: Maandblad Succes.
Het woord voeren. Den Haag: Maandblad Succes.
Een vergadering leiden. Den Haag: Maandblad Succes.
1939 - 'De ambtelijke taal'. In: Het orkest der overheid: ambtenaren op hun post, p. 97-125. Alphen aan den Rijn: Samson.
1940 - Van stamelaar tot redenaar. Utrecht: Bijleveld.

Proefschrift

1909 - Stellingen ter verkrijging van den graad van doctor in de rechtswetenschap. Utrecht: Den Boer.

Briefwisseling

1985 - Onze fatale geboortestad: de briefwisseling met C.C.S. Crone.
1985 - Hij droeg de zee en de verte aan zich mee: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - J.J. Slauerhoff (1930-1936), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Utrecht, Hes. ISBN 90-6194-484-8.
1986 - Een toegenegen vriend, al ben ik wellicht lastig: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Herman de Man aangevuld met andere brieven en documenten (1928-1946), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Utrecht, Bibliotheek der Rijksuniversiteit/Hes. ISBN 90-6194-136-9.
1986 - De oude heer in Den Haag: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Willem en Jeanne Kloos (1916-1949), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen, met een nawoord door Harry G.M. Prick. Utrecht, Bibliotheek der Rijksuniversiteit/Hes. ISBN 90-6194-435-X.
1987 - De meest Delftse Delftenaar: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Dirk Coster (1920-1956), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen, met een nawoord van Theun de Vries. Utrecht, Bibliotheek der Rijksuniversiteit/Hes. ISBN 90-6194-216-0.
1988 - De markies onzer letteren: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Lodewijk van Deyssel (1902-1951), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Utrecht, Bibliotheek der Rijksuniversiteit/Hes. ISBN 90-6194-117-2.
1991 - Een schrijver in geen perkje passend: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Jan Greshoff (1910-1953), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen, met een nawoord van Pierre H. Dubois. Leiden, Dimensie. ISBN 90-6412-088-9.
1992 - Een geest die iets te zeggen had: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Frans Coenen (1916-1936), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Leiden, Dimensie. ISBN 90-6412-094-3.
2000 - Een kunstgevoelig man: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Herman Robbers (1905-1935), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Hilversum, Flanor. ISBN 90-76911-01-0.
2001 - Gastheer van de kunst: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Frans Mijnssen (1904-1951), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Hilversum, Flanor. ISBN 90-76911-03-7.
2002 - Een waarlijk zeer markante geest: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Menno ter Braak (1930-1936), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Hilversum, Flanor. ISBN 90-76911-10-X.
2002 - Een zich over het leven verwonderende vrouw: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Clare Lennart (1933-1960), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Hilversum, Flanor. ISBN 90-76911-07-X.
2002 - Het leven een raadsel: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Eva Raedt-de Canter (1931-1938), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Nijmegen, Flanor. ISBN 90-73202-50-7.
2003 - Brieven van Brodeck: de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. - Rein van Genderen Stort (1905-1940), bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan. J. van Herpen. Hilversum, Flanor. ISBN 90-76911-12-6.

Literatuur

1982 - Jan J. van Herpen: Al wat in boeken steekt: dertig jaar radiowerk van dr. P.H. Ritter jr. bij de AVRO, een boek in documenten. Zutphen: Terra. ISBN 90-6255-110-6.
1988 - Inventaris van het archief van dr. Pierre Henri Ritter Jr. (1882-1962); samengesteld door J.J. van Herpen en K. van der Horst. Utrecht, Bibliotheek der Rijksuniversiteit. ISBN 90-6701-005-7.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-'''Pierre Henri Ritter''' ([[Utrecht (stad)|Utrecht]], [[16 augustus]] [[1882]]  &ndash; Utrecht, [[13 april]] [[1962]]) was een [[Nederland]]s [[journalist]], letterkundige, criticus en publicist.
+'''Pierre Henri Ritter''' ([[Utrecht (stad)|Utrecht]], [[16 augustus]] [[1882]]  &ndash; [[Houten]], [[13 april]] [[1962]]) was een [[Nederland]]s [[journalist]], letterkundige, criticus en publicist.
 ==Levensloop==
@@ Regel 8: / Regel 8: @@
 Ware pioniersarbeid verrichtte Ritter met zijn wekelijkse boekenrubriek voor de [[AVRO]] en in die zin is hij van grote betekenis geweest voor de popularisering van de literatuur: reeds in [[1925]] voor de microfoon van de [[Hilversumsche Draadlooze Omroep]] gedebuteerd hebbend met een boekbespreking, was Ritter, wiens aanbevelingen doorgaans in milde kritiek waren gevat, van [[1928]] tot [[1957]] – met een onderbreking tijdens de oorlogsjaren - via de ether te beluisteren. Overigens kwamen er in die in totaal liefst 1393 uitzendingen, al dan niet in samenspraak met Ritter, ook anderen aan het woord.
-In de oorlog werd Ritter, fel tegenstander van het [[nationaal-socialisme]], en die zijn overtuiging meermaals in zijn boekbesprekingen had laten doorschemeren, achtereenvolgens gevangen gezet in [[Buchenwald]], [[Haaren]], [[Beekvliet]] ([[Sint-Michielgestel]]) en [[Kamp Vught]]. In september 1944 werd hij vrijgelaten en op [[Dolle Dinsdag]] arriveerde hj in Utrecht. In [[1946]] hervatte hij zijn radio-uitzendingen. Hij bleef daarnaast actief als redacteur en medewerker van diverse tijdschriften.
+In de oorlog werd Ritter, fel tegenstander van het [[nationaal-socialisme]], en die zijn overtuiging meermaals in zijn boekbesprekingen had laten doorschemeren, achtereenvolgens gevangen gezet in [[Buchenwald]], [[Haaren]], [[Beekvliet]] ([[Sint-Michielgestel]]) en [[Kamp Vught]]. In september 1944 werd hij vrijgelaten. In [[1946]] hervatte hij zijn radio-uitzendingen. Hij bleef daarnaast actief als redacteur en medewerker van diverse tijdschriften.
-In 1957 nam Ritter afscheid van de AVRO. Hij overleed op 79-jarige leeftijd in het Diaconessenhius te Utrecht. AVRO-medewerker [[Jan van Herpen]] heeft een studie gepubliceerd van Ritters radiowerk en de uitgave van een groot deel van diens zeer omvangrijke literaire correspondentie verzorgd.
+In 1957 nam Ritter afscheid van de AVRO. Hij overleed in 1962, 79 jaar oud. AVRO-medewerker [[Jan van Herpen]] heeft een studie gepubliceerd van Ritters radiowerk en de uitgave van een groot deel van diens zeer omvangrijke literaire correspondentie verzorgd.
 ==Selectie uit het werk==