sint-juttemis

Nederlands

1. Een carnavalesk beeldje voor "Sint-Juttemis" in Breda

Uitspraak

• Geluid:  sint-juttemis    (hulp, bestand)
• IPA: / sɪntˈjʏtəˌmɪs / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• sint-·jut·te·mis

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem, samenstelling van  Sint-Jutte en  en  mis zn , in de betekenis van ‘verzonnen heiligendag’ voor het eerst aangetroffen in 1577; toen men deze samenstelling niet meer begreep soms ook opgevat als samenstelling van  sint zn  en  Juttemis en 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	sint-juttemis
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de sint-juttemis m

1. denkbeeldige feestdag voor een heilige die niet bestaat, als onderdeel van onderstaande uitdrukkingen

   ▸ Sint-juttemis, de titel van de nieuwe roman van Maria Stahlie, is een dag die niet bestaat en nooit zal aanbreken.

Typische woordcombinaties

• met sint-juttemis: "nooit"

∗ Wanneer dat kon gebeuren – over enkele jaren, decennia of met sint-juttemis – werd er niet bij gezegd.

• op sint-juttemis: "nooit"

∗ Wanneer zal het nieuwe kabinet het bordes kunnen betreden? Rond Prinsjesdag? Tegen Kerstmis? Of op sint-juttemis?

• tot sint-juttemis: "eeuwig, voorgoed" (vaak na  uitstellen ww  of  wachten ww 

∗ De Hengelose toezichthouder valt dus weinig te verwijten. Esther moet wachten. Niet tot sint-juttemis trouwens. De gemeente Hengelo stelt binnenkort de 'regeling fietsparkeren' vast. Weesfietsen krijgen volgens die regeling een label. Na dertig dagen gaat zo'n fiets naar een depot.

• tot na sint-juttemis: "eeuwig, voorgoed" (vaak na  uitstellen ww  of  wachten ww 

∗ Vandaag stellen we vast dat, buiten het witten van de gevel, er van een grondige verbouwing geen sprake is geweest. De echte werken werden uitgesteld tot na sint-juttemis.

Synoniemen

• [1] Wanneer Pasen en Pinksteren op één dag vallen

Opmerkingen

• Sint-Jut(te) heeft nooit echt bestaan, en kan dus ook geen eigen katholieke feestdag hebben. Er zijn ook andere verklaringen opgevoerd, bijvoorbeeld dat hier eigenlijk wordt verwezen naar de naamdag van de heilige Judith . De volledige uitdrukking zou dan met sint-juttemis als de kalveren op het ijs dansen zijn geweest, extra onmogelijk is als de gangbare datum 7 september voor deze feestdag wordt aangehouden.

Vertalingen

    1. feestdag van een niet-bestaande heilige   

Duits: Sankt Nimmerlein (de) Frans: Saint Glinglin (fr) Grieks: (spreektaal) Του Αγίου Πούτσου ανήμερα

Pools: na święty Nigdy (pl) Portugees: São Nunca (pt)

Gangbaarheid

• Het woord sint-juttemis staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.