Theo Middelkamp

Nederlands wielrenner (1914–2005)

Theofiel ('Fiel') Middelkamp (Kieldrecht, 23 februari 1914 – aldaar, 2 mei 2005) was een Nederlands wielrenner.

Theo Middelkamp als eerste Nederlandse Touretappewinnaar in 1936
Middelkamp winnaar NK 1943 te Valkenburg

Biografie

bewerken

Middelkamp werd geboren als tweede zoon in een gezin van negen kinderen. Hij wilde eigenlijk voetballer worden, maar zag al vroeg in dat hij als wielrenner veel geld kon verdienen.

Middelkamp was de eerste Nederlander die een etappe in de Tour de France won.[1] Hij had nog nooit bergen gezien en ook nog nooit een bergetappe gereden, en hij reed op een gewone racefiets zonder versnellingen. Op 14 juli 1936, op quatorze juillet, won hij in zijn eerste Tour de zware alpenrit van Aix-les-Bains naar Grenoble met onder meer de Col du Galibier. Hij sloot de tour af als 23e in het algemeen klassement. In 1937 moest hij opgeven wegens een valpartij waarbij hij een vinger brak. In 1938 won hij de zevende etappe, van Bayonne naar Pau. Hij verdiende in die Tour vijfduizend francs. Dat was veel minder dan hij in wielerkoersen in Vlaanderen kon verdienen, en dus besloot hij daarna niet meer in de Tour te rijden maar zich te specialiseren in kermiskoersen. "Ik kan van roem en eer niet leven"[bron?] was een bekende uitspraak van Middelkamp.

Zijn wielercarrière werd onderbroken door de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de oorlog verdiende Middelkamp zijn geld als smokkelaar. Hij werd echter betrapt en zat maanden vast. Na de oorlog ging hij weer fulltime wielrennen.

In 1946 hield materiaalpech hem af van een zege in de strijd om de wereldtitel. In 1947 werd Middelkamp in Reims echter alsnog wereldkampioen, wederom als eerste Nederlander.[1]

In 1951 stopte hij met wielrennen. Hij kocht toen een café in Kieldrecht. Voor de Belgen was hij een Nederlander, en voor de Nederlanders was hij een Belg. Omdat de Nederlandse regering hem geen AOW wilde geven, raakte hij verbitterd. Ook voor journalisten sloot hij zich lange tijd af. Het NPS-televisieprogramma Maandag Prinsjesdag van Joost Prinsen liet hem in 2003 vertellen over zijn overwinning op de Col du Galibier.[2]

Persoonlijk

bewerken

Middelkamp was twee keer getrouwd. Uit zijn eerste huwelijk had hij twee zoons, met wie hij geen contact meer wilde hebben. Zijn eerste vrouw overleed in 1961 en hij verloor ook een dochter. Uit zijn tweede huwelijk had hij een zoon.

Zijn ambitie om als eerste wielrenner 100 jaar te worden ging niet in vervulling; hij overleed op 91-jarige leeftijd.

Overwinningen

bewerken

1936

1938

1939

  • GP van Noord-Vlaanderen

1943

  • Nederlands kampioen op de weg, Elite

1945

1946

  • GP Stad Sint-Niklaas

1947

  •   Wereldkampioen op de weg, Elite
  • Omloop der Zuidwest-Vlaamse Bergen

1948

  • Omloop van Oost-Vlaanderen
  • GP Stad Vilvoorde

Overwinningen kermiskoersen

bewerken

1934

1935

  • Melsele
  • Rotterdam-Feijenoord
  • Deurne

1936

1937

1938

1939

  • Amsterdam-Boschbaan
  • Kieldrecht
  • Antwerpen-Kiel
  • Sint-Lievens-Houtem

1943

1944

1945

1946

1947

1948

1949

1950

Prestaties

bewerken
  • Middelkamp deed in 1936 en 1938 mee aan de Tour de France en won beide keren een etappe. In het eindklassement werd hij respectievelijk 23e en 43e.
  • In 1947 werd hij de eerste Nederlandse wereldkampioen op de weg. In 1936 werd hij derde en in 1950 tweede.
  • Middelkamp werd in totaal vier keer Nederlands kampioen: in 1934, 1938, 1943 en 1945.

Resultaten in voornaamste wedstrijden

bewerken
Jaar Ronde van
Italië
Ronde van
Frankrijk
Ronde van
Spanje
1936 23e (1) 
1937 opgave  
1938 43e (1) 
1947
1948
1950
(*) tussen haakjes aantal individuele etappeoverwinningen
Jaar WK op de weg
1936   ↑
1937
1938
1947   ↑
1948
1950   ↑
Voorganger:
Hans Knecht
Wereldkampioen wielrennen
1947
Reims
   
Opvolger:
Briek Schotte
Voorganger:
John Braspennincx
1937
  Nederlands kampioen wielrennen  
Theo Middelkamp
1938
Opvolger:
Janus Hellemons
1939
Voorganger:
John Braspennincx
1942
  Nederlands kampioen wielrennen  
Theo Middelkamp
1943
Opvolger:
Gerrit Schulte
1944
Voorganger:
Gerrit Schulte
1944
  Nederlands kampioen wielrennen  
Theo Middelkamp
1945
Opvolger:
Bouk Schellingerhoudt
1946

Vernoeming

bewerken

In Zeeland is er een 145 km lange bewegwijzerde fietsroute naar Theo Middelkamp vernoemd, de Theo Middelkamproute.