Pergi ke kandungan

Sweden

Sunting pautan
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Koordinat: 63°N 16°E / 63°N 16°E / 63; 16

Kerajaan Beraja Sweden
Konungariket Sverige (Svensk)
Bendera Sweden
Jata negara Sweden
Bendera Jata negara
Cogan kata: (diraja) "För Sverige – i tiden"[a]
"Demi Sweden – Dengan Masa"[1]
Lagu kebangsaan: Du gamla, Du fria[b]
Kamu kuno, kamu bebas
Lagu diraja: Kungssången
Lagu Raja
Lokasi  Sweden  (hijau tua)

– di Eropah  (hijau & kelabu tua)
– di Kesatuan Eropah  (hijau)  –  [Petunjuk]

Ibu negara
dan bandar terbesar
Stockholm
59°21′N 18°4′E / 59.350°N 18.067°E / 59.350; 18.067
Bahasa rasmiBahasa Sweden[c]
Bahasa minoriti rasmi:[c]
Finland
Meänkieli
Sami
Romani
Yiddish
Kumpulan etnik
Tiada perangkaan rasmi[d]
KerajaanKesatuan berparlimen
raja berperlembagaan
• Raja
Carl XVI Gustaf
Andreas Norlén
Ulf Kristersson
Badan perundanganRiksdag
Sejarah
• Kerajaan beraja Sweden yang bersatu ditubuhkan
Pada awal abad ke-12
• Sebahagian Kesatuan Kalmar
1397–1523
• Sebahagian Kesatuan Sweden-Norway
4 November 1814 – Ogos 1905[2]
1 Januari 1995
Keluasan
• Jumlah
450,295 km2 (173,860 bt2) (ke-55)
• Perairan (%)
8.7
Populasi
• Bancian Penduduk Mei 2019
▲ 10,272,518[3] (ke-89)
• Kepadatan
23/km2 (59.6/sq mi) (ke-198)
KDNK (PPP)2019
• Jumlah
$567 bilion[4] (ke-36)
• Per kapita
$54,474[4] (ke-17)
KDNK (nominal)2019
•  Jumlah
$563 bilion[4] (ke-23)
• Per kapita
$54,135[4] (ke-11)
Gini (2017)negative increase 28.0[5]
rendah
HDI (2017)▲ 0.933[6]
sangat tinggi · ke-7
Mata wangKrona Sweden
(SEK)
Zon waktuUTC+1 (CET)
• Musim panas (DST)
UTC+2 (CEST)
Format tarikhTTTT-BB-HH
Arah memandukanan[e]
Kod panggilan+46
Kod ISO 3166SE
DPT internet.se[f]
  1. ↑  "För Sverige – I tiden" telah diperkenankan oleh Carl XVI Gustaf sebagai cogan kata peribadi baginda.
  2. ↑  Du gamla, Du fria tidak pernah diterima secara rasmi sebagai lagu kebangsaan, namun lagu ini dianggap sedemikian mengikut resam.
  3. ↑  Sejak 1 Julai 2009.[7][8] Lima bahasa lain diiktiraf secara rasmi sebagai bahasa minoriti:[9] Finland, Meänkieli, Romani, Sami, dan Yiddish. Bahasa Isyarat Sweden juga mempunyai kedudukan khas.
  4. ↑  Pada 31 Disember 2012, kira-kira 27% jumlah penduduk mempunyai latar belakang asing penuh atau separuh.[10][11]
  5. ↑  Sejak 3 September 1967.
  6. ↑  Domain .eu juga digunakan, kerana ia dikongsi dengan negara anggota Kesatuan Eropah yang lain.

Sweden rasminya Kerajaan Beraja Sweden ialah sebuah negara Nordik di Semenanjung Scandinavia, di Eropah Utara. Negara ini bersempadankan Norway di barat, Finland di timur laut, Skagerrak dan Kattegat di barat daya, dan Laut Baltik dan Teluk Bothnia di timur. Disebabkan penduduknya yang sedikit, Sweden terkenal dengan bentuk muka buminya yang aman dan kaya dengan hutan dan gunung ganang yang belum terusik oleh pembangunan. Sweden menjadi ahli Kesatuan Eropah sejak 1995. Ibu negaranya Stockholm.

Dengan luasnya sebanyak 449,964 km², Sweden merupakan negara ke-3 terbesar di Eropah Barat. Penduduknya sedikit dan 84 % tertumpu di bandar-bandar. Hanya 1.3 % mukabumi digunakan untuk petempatan. Gaya hidup di sana tinggi, moden, liberal, tersusun dan berbudaya kerjasama berbanding dengan negara Anglo-Saxon yang lain. Mereka sangat mengutamakan pemeliharaan alam sekitar, perlindungan hidupan liar dan penggunaan tenaga elektrik yang sistematik. Sweden secara tradisinya pengeluar besi, tembaga dan balak. Sweden tergolong sebuah 'negara kebajikan' dalam Indek Pembangunan Kemanusiaan PBB (HDI). Sweden kaya dengan tenaga air.

Sweden moden dibentuk dari gabungan Kalmar Union pada 1397 oleh Raja Gustav Vasa abad ke-16. Abad ke-17 Sweden berkembang menjadi Empayar Sweden. Beberapa wilayah baru dijajah pada abad 18. Awal abad 19, Finland dan beberapa wilayah lain di Semenanjung Scandinavia telah hilang. Pada 1814 Sweden dan Norway membentuk pakatan sehingga 1905. Sejak 1814, Sweden aman damai, mengamalkan dasar berkecuali dan tidak memihak ketika peperangan.

Sejarah

[sunting | sunting sumber]

Sejarah awal aktiviti manusia tercatat sejak Zaman Batu Nordik (10,000 BC – 1700 BC).

Politik

[sunting | sunting sumber]
Rencana utama: Politik Sweden

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]

Rencana ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

Jika anda melihat rencana yang menggunakan templat {{tunas}} ini, gantikanlah dengan templat tunas yang lebih spesifik.

  1. ^ "Mottoes of The Kings and Queens of Sweden". www.kungahuset.se. Royal Court of Sweden. Diarkibkan daripada yang asal pada 23 Disember 2015. Dicapai pada 22 Disember 2015.
  2. ^ Norborg, Lars-Arne. "svensk–norska unionen". ne.se (dalam bahasa Swedish). Nationalencyklopedin. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 Januari 2016. Dicapai pada 6 Ogos 2015.CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. ^ Population Diarkibkan 2 Mei 2019 di Wayback Machine. Statistics Sweden. Retrieved 6 July 2019.
  4. ^ a b c d "Sweden". Tabung Kewangan Antarabangsa.
  5. ^ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 Mac 2019. Dicapai pada 7 Mac 2019.
  6. ^ "2018 Human Development Report". United Nations Development Programme. 2017. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 Disember 2015. Dicapai pada 23 Mac 2017.
  7. ^ "Språklag (2009:600)" (dalam bahasa Sweden). Riksdag. 28 May 2009. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 November 2014. Dicapai pada 10 November 2014.
  8. ^ Landes, David (1 July 2009). "Swedish becomes official 'main language'". The Local. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 December 2013. Dicapai pada 15 July 2009.
  9. ^ "Är svenskan också officiellt språk i Sverige?" [Adakah bahasa Sweden juga bahasa rasmi di Sweden?] (dalam bahasa Sweden). Majlis Bahasa Sweden. 1 February 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 February 2014. Dicapai pada 22 June 2008.
  10. ^ "Summary of Population Statistics 1960–2012". Statistics Sweden. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 March 2013. Dicapai pada 9 June 2013.
  11. ^ Perhatikan bahawa orang Finland berbahasa Sweden atau penutur bahasa Sweden yang dilahirkan di luar Sweden dapat mengenal pasti sebagai Swedish meskipun dilahirkan di luar negara. Tambahan pula, orang yang dilahirkan di Sweden tidak semestinya etnik Swede. Sebagaimana kerajaan Sweden tidak mendasarkan sebarang perangkaan berdasarkan kelompok etnik, tiada bilangan tepat latar belakang etnik pehijrah dan keturunan mereka di Sweden. Hal ini tidak, walau bagaimanapun, dikelirukan dengan latar belakang kebangsaan pehijrah, dirakam.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Sweden&oldid=6395563"