Jump to content

нүх

Викитоль-с

Монголоор

[засварлах]

Үгийн гарал

[засварлах]

Үгийн дуудлага

[засварлах]
[nьxĕ]

Үндэсний бичиг

[засварлах]
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋
(нүхэ)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

[засварлах]
нэр.
  1. Юмны сүв, цоорхой, онгорхой газар
  2. Амьтны орогнохоор малтсан эл, гүн хонхор
  3. Зориуд ухаж цоолсон юм;
  4. хуучир. Есийн тооны ёгт нэр.

Ойролцоо үг

[засварлах]

Нийлмэл үг

[засварлах]
нүх гаргах - онгорхой гаргах
хамрын нүх - хамрын үзүүрт байх хоёр сүв
товчны нүх - товчны голд байх жижиг сүв
агуй нүх - газар дор буюу уул хаданд тогтсон гадагш гарах амсартай хонгил, сүв
нүх сүвийг битүүлэх - онгорхой цоорхой хэсгийг хаах
нүх сүв олох - онгорхой, цоорхой хэсэг олох
нүх сүв эрэх - арга зам хайх
нүхээ малтах - арга хайх, мэх сүвэгчлэх
нүх шиг харанхуй - түнэр харанхуй
тарваганы нүх - тарваганы малтсан хонгил нүх
нүх малтах - ямар нэгэн зүйлийг хон­хойлон ухах
нүхэнд унах - гүн хонхор газарт ойчих
нүхэн гэр - эрэг газрыг хөндийлөн ухаж хийсэн сууц
даалууны нүх - даалууны модонд хийсэн бага бага хонхор тэмдэг
нүх шахах тогл. - даалууны нүхийг тохируулан өрж тоглох

Зөв бичихзүй

[засварлах]

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

нүх нэр. ~ сүв хорш. (амьтны үүр) тарваганы ~, нүхний, нүхэнд, нүхнээс, о.тоо нүх­нүүд

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

[засварлах]

ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠪᠡ᠊‍᠊ᠨ
ᠨᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡᠡ᠋ ᠨᠣ᠊ᠬᠥᠣ᠊᠊ᠨ

/~ий /~д /~ийг /~ээс /~ээр /~тэй /~рүү /~ээ /~үүд

Орчуулга

[засварлах]

Хоршоо үг

[засварлах]

Товчилсон үг

[засварлах]

Хэлц үг

[засварлах]

Өвөрмөц хэлц

[засварлах]
нүхээ малтах - арга хайх, мэх сүвэгчилж орхих~Ер нь аль хэдийн нүхээ малтчихаад байгаа хүн билээ (С.Эрдэнэ, Цасан доорх ногоо).
↑ голдоо нүхтэй мах
↑ голоороо нүхтэй
↑ зоосны нүхээр харах
↑ нүд нь нүх, нүүр нь шир
↑ оготнын нүхээр багтах
↑ оготны нүхэнд унтах
↑ хамрын нүх нь сартайх

Хэвшмэл хэлц

[засварлах]
Могой хэдий бол
Нүх нь төдий
Нүх сахисан муур дуугүй
Нүннэйд суусан лам дуугүй

Аман зохиолд орсон нь

[засварлах]

Зүйр үг

[засварлах]
Нүүрс барьдаг хүн нүүрээ хөөдөх нь зөв
Нөхөр муутай хүн нүхэнд унадаг нь зөв

Тайлбар: хүнд орчин тойрон их нөлөөлдөг

Баядын хүүхэд зоосондоо
Баавгайн хүүхэд нүхэндээ

Тайлбар: өсч төрсөн газраа байх