Цитохром P450 3A4 (скратено CYP3A4) (EC1.14.13.97), е важен ензим во организмот, кој воглавно е присутен во црниот дроб и во цревата. Врши оксидација на малите страни молекули (ксенобиотици), како што се токсините или лековите, со цел да бидат исфрлени од организмот.
Иако многу лекови се деактивираат од страна на CYP3A4, постојат и некои лекови кои се активираат од овој ензим. Некои супстанции, како што е сокот од грејпфрут и некои лекови, интерферираат со дејството на CYP3A4. Овие супстанции или ќе го нагласат или инхибираат дејството на лековите кои се метабилизираат од страна на CYP3A4.
CYP3A4 е член на цитохром P450 фамилијата на оксидирачки ензими. Неколку други членови на оваа фамилија се исто така вклучени во метаболизмот на лековите, меѓутоа CYP3A4 е најчестиот. Како и сите членови на оваа фамилија, тој е хемобелковина, т.е. белковина кој содржи хем група со атом на железо. Кај луѓето, CYP3A4 белковината е енкодирана од CYP3A4генот.[1]
Следи табела на селектирани супстрати, индуктори и инхибитори на CYP3A4. Кога се наведени класи на лекови, можно е да постојат исклучоци во дадената класа.
Инхибиторите на CYP3A4 можат да се класифицираат според нивната потентност на:
Силни инхибитори се оние кои предизвикуваат зголемување на пламатските AUC вредности за најмалку 5 пати, или намалување на клиренсот за 80%.[2]
Умерени инхибитори се оние кои предизвикуваат зголемување на плазматските AUC вредности за најмалку 2 пати, или намалување на клиренсот за 50-80%.[2]
Слаби инхибитори се оние кои предизвикуваат зголемување на плазматските AUC вредности за најмалку 1.25, но помалку од 2 пати, или намалување на клиренсот за 20-50%.[2]
Селектирани индуктори, инхибитори и супстрати на CYP3A4[3]
↑Hashimoto H, Toide K, Kitamura R, Fujita M, Tagawa S, Itoh S, Kamataki T (December 1993). „Gene structure of CYP3A4, an adult-specific form of cytochrome P450 in human livers, and its transcriptional control“. European Journal of Biochemistry / FEBS. 218 (2): 585–95. doi:10.1111/j.1432-1033.1993.tb18412.x. PMID8269949.
↑Lau WC, Waskell LA, Watkins PB, Neer CJ, Horowitz K, Hopp AS, Tait AR, Carville DG, Guyer KE, Bates ER (January 2003). „Atorvastatin reduces the ability of clopidogrel to inhibit platelet aggregation: a new drug-drug interaction“. Circulation. 107 (1): 32–7. doi:10.1161/01.CIR.0000047060.60595.CC. PMID12515739.
↑Meyer MR, Bach M, Welter J, Bovens M, Turcant A, Maurer HH (July 2013). „Ketamine-derived designer drug methoxetamine: metabolism including isoenzyme kinetics and toxicological detectability using GC-MS and LC-(HR-)MSn“. Analytical and Bioanalytical Chemistry. 405 (19): 6307–21. doi:10.1007/s00216-013-7051-6. PMID23774830.
↑Zhang W, Ramamoorthy Y, Tyndale RF, Sellers EM (June 2003). „Interaction of buprenorphine and its metabolite norbuprenorphine with cytochromes p450 in vitro“. Drug Metabolism and Disposition. 31 (6): 768–72. doi:10.1124/dmd.31.6.768. PMID12756210.
↑[1] Potent inhibition of human cytochrome P450 3A isoforms by cannabidiol: Role of
phenolic hydroxyl groups in the resorcinol moiety
↑ 24,024,1Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors have been shown to both induce and inhibit CYP3A4.
↑Hidaka M, Fujita K, Ogikubo T, Yamasaki K, Iwakiri T, Okumura M, Kodama H, Arimori K (June 2004). „Potent inhibition by star fruit of human cytochrome P450 3A (CYP3A) activity“. Drug Metabolism and Disposition. 32 (6): 581–3. doi:10.1124/dmd.32.6.581. PMID15155547.
↑Gaudineau C, Auclair K (May 2004). „Inhibition of human P450 enzymes by nicotinic acid and nicotinamide“. Biochemical and Biophysical Research Communications. 317 (3): 950–6. doi:10.1016/j.bbrc.2004.03.137. PMID15081432.
↑Kimura Y, Ito H, Ohnishi R, Hatano T (January 2010). „Inhibitory effects of polyphenols on human cytochrome P450 3A4 and 2C9 activity“. Food and Chemical Toxicology. 48 (1): 429–35. doi:10.1016/j.fct.2009.10.041. PMID19883715. Ginko Biloba has been shown to contain the potent inhibitor amentoflavone
↑Bhardwaj RK, Glaeser H, Becquemont L, Klotz U, Gupta SK, Fromm MF (August 2002). „Piperine, a major constituent of black pepper, inhibits human P-glycoprotein and CYP3A4“. The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics. 302 (2): 645–50. doi:10.1124/jpet.102.034728. PMID12130727.
↑Wen X, Wang JS, Neuvonen PJ, Backman JT (January 2002). „Isoniazid is a mechanism-based inhibitor of cytochrome P450 1A2, 2A6, 2C19 and 3A4 isoforms in human liver microsomes“. European Journal of Clinical Pharmacology. 57 (11): 799–804. doi:10.1007/s00228-001-0396-3. PMID11868802.
↑Savai J, Varghese A, Pandita N, Chintamaneni M (May 2015). „Investigation of CYP3A4 and CYP2D6 Interactions of Withania somnifera and Centella asiatica in Human Liver Microsomes“. Phytotherapy Research. 29 (5): 785–90. doi:10.1002/ptr.5308. PMID25684704.
↑Nallani, Srikanth C.; Glauser, Tracy A.; Hariparsad, Niresh; Setchell, Kenneth; Buckley, Donna J.; Buckley, Arthur R.; Desai, Pankaj B. (2003-12-01). „Dose-dependent induction of cytochrome P450 (CYP) 3A4 and activation of pregnane X receptor by topiramate“. Epilepsia. 44 (12): 1521–1528. doi:10.1111/j.0013-9580.2003.06203.x. ISSN0013-9580. PMID14636322.
↑Chae YJ, Cho KH, Yoon IS, Noh CK, Lee HJ, Park Y, Ji E, Seo MD, Maeng HJ (January 2016). „Vitamin D Receptor-Mediated Upregulation of CYP3A4 and MDR1 by Quercetin in Caco-2 cells“. Planta Medica. 82 (1–2): 121–30. doi:10.1055/s-0035-1557898. PMID26366751.
↑Han EH, Kim HG, Choi JH, Jang YJ, Lee SS, Kwon KI, Kim E, Noh K, Jeong TC, Hwang YP, Chung YC, Kang W, Jeong HG (May 2012). „Capsaicin induces CYP3A4 expression via pregnane X receptor and CCAAT/enhancer-binding protein β activation“. Molecular Nutrition & Food Research. 56 (5): 797–809. doi:10.1002/mnfr.201100697. PMID22648626.
