Прејди на содржината

Аоста

Координати: 45°44′N 7°19′E / 45.733° СГШ; 7.317° ИГД / 45.733; 7.317
Од Википедија — слободната енциклопедија
Аоста
општина
Поглед на градот
Поглед на градот
Знаме на АостаГрб на Аоста
ЗемјаИталија
РегионАостанска Долина
ПоделоциArpuilles, Beauregard, Bibian, Bioulaz, Borgnalle, Brenloz, Busséyaz, Cache, La Combe, Les Capucins, Chabloz, Champailler, Collignon, Cossan, Cotreau, Duvet, Entrebin, Excenex, Les Fourches, Laravoire, Montfleury, Movisod, Pallin, Papet, Pléod, Porossan, La Riondaz, La Rochère, Roppoz, Saraillon, Saumont, Seyssinod, Signayes, Talapé, Tsanté, Tzambarlet, Vignole
Управа
 • ГрадоначалникЏиани Нути (Ind.)
Површина
 • Вкупна21,37 км2 (825 ми2)
Надм. вис.&10000000000000583000000583 м
Население (31 декември 2019)[1]
 • Вкупно35.261
 • Густина17/км2 (43/ми2)
Час. појасCET (UTC+1)
 • Лето (ЛСВ)CEST (UTC+2)
Пошт. бр.11100
Повик. бр.0165
Светец-заштитникСвети Гратус
Славасептември 7
Мреж. местоМатична страница

Аоста (италијански: Aosta, француски: Aoste) е град во северна Италија.[2] Градот е центар на најмалата италијанска провинција Аостанска Долина. Градот е и најмалиот провинциски центар во земјата.

Географија

[уреди | уреди извор]

Аоста се наоѓа во крајниот северозападен дел на Италија, блиску до националната граница со Франција и Швајцарија. Градот е оддалечен 780 километри од главниот град Рим и 114 километри од најблискиот поголем град, Торино.

Градот лежи на левиот брег на реката Дора Балтеа, на патот кон превојот Голем и Мал Свети Бернард, кој ја поврзува Италија со Франција и Швајцарија. Во близина на градот и границата со Швајцарија и Франција се највисоките планински врвови во Европа: Монблан, Матерхорн и Монте Роза.

Климатски податоци за Аоста (1991–2020), 547, екстермните од 1984 година
Месец Јан Фев Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Годишно
Највисока забележана °C (°F) 22.9
(73.2)
26.0
(78.8)
26.3
(79.3)
29.3
(84.7)
32.2
(90)
40.4
(104.7)
36.5
(97.7)
38.0
(100.4)
34.0
(93.2)
30.7
(87.3)
23.0
(73.4)
21.7
(71.1)
40.4
(104.7)
Прос. висока °C (°F) 6.2
(43.2)
10.0
(50)
14.6
(58.3)
18.1
(64.6)
21.5
(70.7)
25.1
(77.2)
28.8
(83.8)
28.1
(82.6)
23.1
(73.6)
17.6
(63.7)
11.5
(52.7)
5.1
(41.2)
18.3
(64.9)
Сред. дневна °C (°F) 1.5
(34.7)
4.2
(39.6)
8.4
(47.1)
11.6
(52.9)
15.8
(60.4)
19.2
(66.6)
22.2
(72)
21.5
(70.7)
17.5
(63.5)
12.2
(54)
6.4
(43.5)
0.8
(33.4)
11.7
(53.1)
Прос. ниска °C (°F) −3.2
(26.2)
−1.7
(28.9)
2.2
(36)
5.3
(41.5)
9.7
(49.5)
13.3
(55.9)
15.5
(59.9)
14.9
(58.8)
11.7
(53.1)
6.8
(44.2)
1.4
(34.5)
−3.4
(25.9)
6.0
(42.8)
Најниска забележана °C (°F) −17.6
(0.3)
−15.0
(5)
−15.9
(3.4)
−8.6
(16.5)
−3.8
(25.2)
4.0
(39.2)
7.0
(44.6)
6.2
(43.2)
−3.7
(25.3)
−12.6
(9.3)
−14.1
(6.6)
−18.1
(−0.6)
−18.1
(−0.6)
Прос. врнежи мм (ин) 33.1
(1.303)
19.1
(0.752)
37.3
(1.469)
28.9
(1.138)
48.9
(1.925)
41.2
(1.622)
27.9
(1.098)
27.2
(1.071)
27.0
(1.063)
42.8
(1.685)
52.9
(2.083)
28.0
(1.102)
414.3
(16.311)
Прос. бр. врнежливи денови (≥ 1 mm) 4.1 3.9 4.7 4.5 7.4 7.3 5.5 5.1 4.1 5.3 4.9 5.0 61.8
Извор: Météo Climat[3]

Историја

[уреди | уреди извор]

Градот бил основан од римскиот император Октавијан Август во 24 п.н.е., по победата на Теренс Варус над лигурскиот Салас и бил населен од преторијанците на Август Преторија.

Сводови од античкиот театар

Градскиот план сè уште ја има зачувано мрежата на античките улици и дава јасна слика за изгледот на римскиот каструм. Триумфалната капија на август во Аоста е еден од најстарите примери од ваков вид.

Популација

[уреди | уреди извор]

Според резултатите од пописот на населението во 2011 година, во општината живееле 34.102 жители.[4]

Демографија
1931 1936 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
13.962 16.130 24.215 30.633 36.906 37.194 36.214 34.062 34.102

Во Аоста денес има околу 35.000 жители. Околу половина од населението го користи францускиот како мајчин јазик, а половина (најчесто имигрантите од југот) го користат италијанскиот. Во текот на изминатите децении, многу имигранти од странство се преселиле во градот.

Економија

[уреди | уреди извор]

Во последните децении, Аоста, како град опкружен со Алпите, се повеќе станува туристичка дестинација, особено во зима. За ова придонесува и близината на највисоките алпски врвови и важни туристички места (на пр. Шамони).

Градски знаменитости

[уреди | уреди извор]
Триумфална капија на Август
Аоста - Преторијанската порта

Аоста е туристичко, културно, комерцијално и индустриско седиште. Има остатоци од римската ера и други претходни епохи, од кои најпознати се:

  • Триумфалната капија на Август
  • Катедралата Нотр Дам
  • Преторијанската порта
  • Антички амфитеатар кој може да прими 4.000 гледачи. Театарот, од кој денес е останата само јужната фасада, е висок 22 метри. Структурата, која датира од доцното владеење на Август, зафаќала површина од 81 на 64 метри.
  • Црквата италијански: Sant'Orso/ француски: Saint-Ours

Градови партнери

[уреди | уреди извор]

Галерија

[уреди | уреди извор]
  1. Bilancio demografico Anno 2013 Novembre (dati provvisori). Provincia: Valle d'Aosta/Vallée d'Aoste Архивирано на 4 март 2016 г., Istat.
  2. Мишић, Милан, уред. (2005). Енциклопедија Британика. А-Б. Београд: Народна књига : Политика. стр. 59. ISBN 86-331-2075-5.
  3. „Météo climat stats Moyennes 1991/2020 Italie (page 1)“ (француски). Посетено на 14 June 2022.
  4. „Statistiche I.Stat“. ISTAT. 28 декември 2012.