Hollands classicisme

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Paleis op d'n Dam in Amsterdam, oersprunkelek raodhoes. 't Arsjetyp vaan 't Hollands classicisme.

Raodhoes vaan Mestreech, ein vaan de bèste en groetste veurbeelder boete Holland, Zieland en Utrech

't Hollands classicisme is de in Nederland gebrukeleke naom veur de bouwstijl die in de Rippubliek vaan de Zeve Vereinegde Nederlen gebrukelek waor, veural in 't midde vaan de zeventienden iew (oongeveer 1625 tot 1665). Gebouwe in deze stijl zien neet beperk tot 't veurmaoleg gewes Holland, meh zien dao wel 't frequintste. Boete Nederland sprik me gemeinelek vaan Nederlandse barok. Dit is evels allein 'n tiedsaonduiding, umtot 't Hollands classicisme de stijlkinmerke vaan de barok mis. Boe de barok góng wèrke mèt gebroke lieste en aander oonregelmaotege ornaminte, greep me in de Rippubliek zelfs nog sterker trök op de bouwvörm vaan de ajdheid. In vergelieking mèt de bouwkuns vaan de late renaissance (zoewie bij Hendrick de Keyser, vaan wee väöl werk in Amsterdam is te vinde) is de ornamentiek besjeie; ouch dit is e groet versjèl mèt d'n echte barok.

De groetste meisters vaan 't Hollands classicisme waore Jacob van Campen, Justus Vingboons en Pieter Post. De belaankriekste specimina vaan deze stijl zien raodhoezer (Amsterdam (foto), Mestreech (foto) etc.); hei-oet, en oet de talloes woenhoezer (boebij d'n awwe trepgevel door d'n halsgevel woort vervaange), bliek wie börgerlek 't Hollands classicisme waor. Kèrke gief 't mer relatief wieneg; veurbeelder zien de Oosterkèrk in Amsterdam, de Ooskèrk in Middelburg en de Kóppelkèrk in Willemstad (gemeinte Moerdijk). Ouch kestiele gief 't neet te väöl; 't Mauritshoes in D'n Haag is e veurbeeld.

Aon 't ind vaan de zeventienden iew versoberde 't Hollands classicisme ziech nog wijer tot wat me de strakke stijl is goon neume. E veurbeeld daovaan is 't Slot Zeist in Zeist.