Gleujwörmke
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Gleujwörmkes (Nederlands: Glimworm of vuurvlieg) zint gein wörm en ouch gein vlege meh klein keverkes. In Nederland kómme de groate of gewone (Lampyris noctiluca), de kleine (Lamprohiza splendidula) en de kortsjildgleujwörm (Phosphaenus hemipterus) veur in de bösj, bösjrand en in weie.
Voedsel
[bewirk | brón bewèrke]Gleujwörmkes ete es larf veural óngewervelde sjlekke en zint daorum nöttige bièskes. De volwasse keverkes ete nieks miè en leve nog 'n paar weke es "imago".
Gleuje
[bewirk | brón bewèrke]Gleujwörmkes höbbe de typische eigesjap um leech te producere (bioluminescentie). Dat gebeurt in apaarte organe aan ’t achterlief. De leechsignale, die meistal geelgreun van kleur zin, were oetgesjtraold door volwasse bièskes, die ziech zoa onderein probere te vinge bie de veurtplanting. Bie sómmige soorte lokke vruikes, zonder vleugele, de vlegende mennekes door onaafgebroke te sjiene. Bie ander soorte make de mennekes ziech bekènd door specifieke flitscodes oet te zende woa-op de wiefkes dan wir mèt ’n soortspecifieke flitscode reagere.