Перейти к содержанию

I-й Пётр

Википедия:1000
Википедиядихъай
I-й Пётр Алексеевич ЧӀехи
к.дев.-слав. Пе́тръ Алеѯі́евичъ
Петръ Алексіевичъ
I-й Пётр Алексеевич ЧӀехи
1838 йисуз Поль Делароша чӀугур ЧӀехи Петрдин портрет.
пайдах
пайдах
Урусатдин император
пайдах
пайдах
1721-й йисан 22 октябрь — 1725-й йисан 28 январь
Чкадал акъвазнавайди: I Екатерина
Вири Русдин Царь ва ЧӀехи пачагь
1682-й йисан 27 апрель — 1721-й йисан 22 октябрь
Таж алукӀун: 1682-й йисан 25 июнь
Регент: Софья Алексеевна (1682 — 1689)
Уртах гьаким:

V Иван (1682 — 1696)

Вилик хьайи кас: III Фёдор Алексеевич
Чкадал акъвазнавайди: I Василий Дмитриевич
1721 йисалай — Урусатдин император
 
Диндин талукьвал: хашперес
Дидедиз хьайи чӀав: 30 май 1672
Москва, Урус пачагьвал
Кьена: 28 январь 1725
Санкт-Петербург, Урусатдин империя
Кучукнава: Петропавловскдин собор, Санкт-Петербург
Династия: Романовар
Буба: Алексей Михайлович
Диде: Наталья Кирилловна
Паб: 1. Евдокия Лопухина
2. Екатерина Алексеевна
Аялар: диде — Лопухина: Алексей Петрович (хва);
диде — I Екатерина: Анна, Елизавета, Наталья (рушар); Пётр (хва).
 
Автограф: Къул
Монограмма: Монограмма

I-й Пётр Алексеевич, адан лакӀаб Зурба тир (1672 йисан 30 май — 1725 йисан 28 январь) — Романоврин династиядай тир вири Русьдин эхиримжи пачагь ва Урусатдин садлагьай император. Вичин цӀуд яшар хьайила ам пачагьдин тахтунал экъечӀнай, амма вичи гьукум гьализ 1689 йисалай гатӀумнай. Адахъ галаз санал адан хайи стха Иванани гьукум ийизвай (1696 йисуз рагьметдиз фидалди). Аял чӀавалай кӀелунрал ва чирвилерал рикӀ алай Пётр, рагъакӀидай патан Европадиз гзаф гагьдин сиятар авур садлагьай урус пачагь тир. 1698 йисуз Европадай хтайдалай кьулухъ ада Урусатдин гьукуматда ва жемиятдин къайдайра чӀехи реформаяр авунин крарик кьил кутунай. I-й Пётрдин виридалайни чӀехи агалкьунрикай сад, Кеферпатан ЧӀехи дяведа къазанмишай гъалибвилелай кьулухъ Прибалтикадин регионда Урусатдин сергьятар гегьеншарун тир. Адалай кьулухъ адаз императордин тӀвар ганай.