Resistenz zu Lëtzebuerg

Passeur-Monument zu Déifferdeng

Monument Bunker Hondsbëch

Fluchziedel vun der Resistenz

Anere Fluchziedel vun der Resistenz

Nach ee Fluchziedel vun der Resistenz

Geschicht vu Lëtzebuerg
Virgeschicht Steenzäit
Fréigeschicht Keltescht Lëtzebuerg ~51 v.Chr  • Treverer   Gallesch Kricher 58–50 v.Chr. Réimesch Herrschaft (Gallia Belgica) 90 n.Chr. – zk. 500 n.Chr.
Mëttelalter Franken   Merowenger 481–751  • Austrasien   Karolenger 751–987 Herzogtum Loutrengen 959~  • Lëtzebuerger    • Grofschaft Lëtzebuerg 1059–1353 Herzogtum Lëtzebuerg 1354–1795 Herrschaft vun den Habsburger 1482–1556
Fréi Neizäit Spuenesch Herrschaft 1556–1714 Partitioune vu Lëtzebuerg 1659–1839 Belagerung vum Louis XIV 1684 Éisträichesch Herrschaft 1714–95 Revolutiounsbelagerung 1794–95 Franséisch Herrschaft 1795–1815  • Klëppelkrich 1798  • Departement Forêts 1795–1814
19. Joerhonnert Wiener Kongress 1815  • Groussherzogtum Lëtzebuerg 1815– Hollännesch Herrschaft 1815–30  • Herrschaft vum Wëllem I. 1815–40  • Belsch Revolutioun 1830–31 Personalunioun 1839–90  • Traité vu London 1839  • Herrschaft vum Wëllem II. 1840–49  • Revolutioun zu Lëtzebuerg 1848  • Herrschaft vum Wëllem III. 1849–90  • Lëtzebuerg-Kris 1867 Déi ganz Onofhängegkeet 1890-
20.–21. Joerhonnert Herrschaft vum Adolphe 1890–1905 Herrschaft vum Wëllem IV 1905–12 Herrschaft vun der Marie-Adélaïde 1912–19 Lëtzebuerg am Éischte Weltkrich:   Herrschaft vun der Charlotte 1919–1964 Zweete Weltkrich:    • Däitsch Invasioun 1940  • Kollaboratioun 1940–1945  • Exilregierung 1940–45  • Verwaltungskommissioun 1940  • Resistenz 1940–45  • Holocaust 1940–43  • Ardennenoffensiv 1944-45 Herrschaft vum Jean 1964–2000 Herrschaft vum Henri 2000–
Portal:Lëtzebuerg

Wéi Lëtzebuerg am Joer 1940 vun Nazi-Däitschland besat an de facto annektéiert gouf, huet d'Nationalbewosstsi lues a lues ugefaangen z'erwächen. Vun 1941 un hu sech déi éischt Resistenzlergruppen, wéi de Letzeburger Ro'de Lé'w oder d'PI-Men forméiert. Am Ënnergrond hu se heemlech géint déi däitsch Besatzung geschafft, politesch Flüchtlingen a sougenannt "Wehrdienstverweigerer" iwwer d'Grenz bruecht an d'Lëtzebuerger Bevëlkerung mat patriotesche Fluchziedelen op deenen dacks de "Roude Léiw" oder d'Groussherzogin Charlotte ze gesi waren, opgemontert fir duerchzehalen.

Wéi an den Nopeschlänner och, waren d'Originnen, zemools déi ideologesch, vun deene verschiddene Resistenzler a Resistenzgruppen, ganz ënnerschiddlech: se gounge vun deenen, déi d'Nazi-Ideologie u sech bekämpfenswäert fonnt hunn, bis zu deenen, bei deenen d'Fräiheet vum Land an éischter Linn stoung. Sou huet hiert politescht Spektrum dann och vu chrëschtlech-patriotesche Stréimunge bis hin zu de Kommuniste gereecht.

Lëtzebuerger Resistenzgruppen

Chrëschtlech, fräiheetlech a patriotesch Gruppen (NS-Bezeechnung: "Reaktion")

Unio'n vun de Lëtzebuerger Fräiheetsorganisatiounen (Unio'n), 1944:

• Lëtzeburger Patriote Liga (LPL), 1940
• Lëtzebuerger Legio'n (LL), 1940 → Letzeburger Volleks-Legio'n (LVL), 1941
• Trei Lëtzeburger Studenten (TLS), 1941
• Lëtzebuerger Scouten ≈ Lëtzeburger Freihéts-Kämpfer (LFK), 1940
• Lëtzeburger Ro'de Lé'w, 1941
• Lëtzeburger Freihéts-Bond ≈ Lëtzeburger Freihéts-Bewegong (LFB), 1940
• Patriotes Indépendants ("PI-Men"), 1940

Kommunistesch an international-sozialistesch Gruppen (NS-Bezeechnung: "Rotfront")

• Aktiv Letzeburger Enhétsfront ge'nt de Faschismus (ALEF), 1940
• Alweraje, 1941

Sabotage

Militäresch Sabotage war zu Lëtzebuerg heefeg, konnt awer – aus strukturellen Ursaachen (keng Kuelegrouwen, keng cheemesch Industrien; méi staarken Encadrement duerch Beamten aus dem Reich) – net déi Dimensiounen unhuelen, wéi op anere Plazen.

Wirtschaftssabotage gouf iwwerall praktizéiert a si huet déi verschiddenst Formen ugeholl. Dacks goufen Dréit ofgepëtzt oder aner Tricke gedréit, wat zu Vergeltungsmoossname gefouert huet. D'Wirtschaftssabotage hat en eegenen, typesch lëtzebuergesche Charakter.

 Méi Informatioun doriwwer am Artikel: Wirtschaftssabotage zu Lëtzebuerg (Zweete Weltkrich).

Lëtzebuerger Resistenzler (Auswiel)

Hans Adam, Nicolas Bosseler, Hipp Braun, Ady Claude, Lucien Dury, Joseph Dumong Georges Everling, Vic Fischbach, Jean-Pierre Glesener, Josy Goerres, François Goldschmit

Raymond Hagen, Nicolas Huberty, Yvo Kerger, Louis Knaff, Emile Krieps, Eugène Léger, Emile Maar, Charles Marx, Jean Muller, Tony Noesen, Raymond Petit,

Pierre Ponath, Wenzel Profant, Aloyse Raths, Charles Reiffers, Jean-Pierre Ries, Martin Scheeck, Aloyse Schiltz, René Schiltz, Pierre Schmit, Nicolas Schummer, Pierre Schummer,

Fernand Schwachtgen, Camille Sutor, Marie-Louise Tidick-Ulveling, Gordian Troeller, Lily Unden, Albert Ungeheuer, Madeleine Weis-Bauler, Albert Wingert, Armor Wolter,

Literatur zum Theema

• Lucien Blau: La résistance au Grand-Duché de Luxembourg (1940-1945): Sociologie, idéologie et programmes. Mémoire de maîtrise, Université de Metz, 1984.
• Daniel Bousser: La Résistance au Grand-Duché de Luxembourg pendant la Deuxième Guerre mondiale. L'Union des mouvements de résistance luxembourgeoise. Mémoire de licence, Section Histoire Contemporaine, Université Libre de Bruxelles, 2004.
• Paul Weber, Geschichte Luxemburgs im Zweiten Weltkrieg, Luxemburg, Victor Buck, 1948, 159 S.
• Serge Hoffmann, Le mouvement de résistance LVL au Luxembourg, Archives nationales, 2004, 158 S.
• Roger Hilbert, "Resistenzbilder" in: De Mierscher Gemengebuet, Miersch, Nr. 70 (Mäerz 2005), S. 39-44, ill.
• Marc Schoentgen, „Die Resistenzorganisationen in Luxemburg nach dem 2. Weltkrieg“, in: Les courants politiques et la Résistance: Continuités ou ruptures?, Luxemburg, 2003, S. 519-551.
• Jules Stoffels, Petite histoire de l'activité des résistants luxembourgeois engagés dans les réseaux et les maquis de la France combattante, Association des anciens combattants volontaires luxembourgeois de la Résistance française, Imp. Centrale, Lëtzebuerg, 2006- 141 Säiten: ill. ; 26 cm. (ISBN 2-87996-760-0)

Kuckt och

• Zwangsrekrutéierten
• Spéngelskrich
• Spueniekämpfer

Um Spaweck

• Sonja Kmec et Agnès Prum La guerre au féminin: récit(s) et résistance(s)
• Säit vun der Histoprim, preparéiert fir de Schoulunterricht

Portal WWII – Artikelen op der Wikipedia iwwer den Zweete Weltkrich.