Fermandariya yekbûyî ya şervanan
Fermandariya yekbûyî ya şervanan bi kurtasî CCMD wekî fermandariya şerker jî tê binav kirin (bi îngilîzî: Unified combatant command) fermandariyeke leşkerî ya hevbeş a Wezareta Parastinê ya Dewletên Yekbûyî ye ku ji yekîneyên du an zêdetir şaxên xizmetê ya Hêzên Çekdarî yên Dewletên Yekbûyî pêk tê û ji bo Dewletên Yekbûyî erkên berfireh û berdewam pêk tîne. Niha 11 fermandariyên şerker ên yekbûyî hene û her yek wekî asta herî bilind a fermandariyên leşkerî hatine damezrandin ku ferman û kontroleke bi bandor a li hemî Dewletên Yekbûyî peyda bike ku hêzên leşkerî bêyî hemî şaxê xizmetê, di dema aştiyê de an di dema şer deferman û kontrola bi bandora hemî Dewletên Yekbûyî peyda bike. Fermandariyên yekbûyî ya şervanan li ser bingehek erdnîgarî (wek "herêma berpirsiyariyê", AOR tê zanîn) an jî li ser bingehek fonksiyonel wek mînak operasyonên taybetî, pêşnûmeya hêzê, veguheztin û ewlehiya sîber, têne organîze kirin. Heya niha 7 fermandariyên şervanan wekê fermandariyên erdnîgarî û 4 fermandarî jî wekê fermandariyên erk hatine destnîşankirin.
Plana Fermandariya Yekgirtî (UCP) mîsyonên berpirsiyariyên fermandariyan û deverên erdnîgarî yên berpirsiyariya fermandarên şerker destnîşan dike. Her cara ku Plana Fermandarîya Yekgirtî tê nûvekirin, rêxistina fermandeyên şerker ji bo karîgerî û bibandorbûna leşkerî û her weha lihevhatina bi sîyaseta netewî re têne ber çavan.[1][2]
Her fermandariya şerker a yekbûyî ji aliyê fermandarekî şervan (CCDR) ve têne birêve birin ku general an amîraleke çar-stêrk e.[3]
Rayeyên fermandariyê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Wezareta Parastinê herî kêm çar celeb rayeyên fermandariyê diyar dike:[4][5]
1. COCOM - fermandariya şerker (rayeya qanûnî): kontrola yekbûyî ya ku ji hêla fermandarê şerker (CCDR) ve di nav fermandariya wan a erdnîgarî yan fonksiyonel (CCMD) de ye ku nayê veguheztin.
2. ADCON - kontrola îdarî ya fonksiyona fermanê ya "bidestxistina çavkaniyan, rêwerziya perwerdehiyê, rêbazên moral û dîsîplînê ye."
3. OPCON - kontrola xebitandinê ya fonksiyonek fermanê ye, wek mînakî domdariya di wê rewşê de ku OPCON di Tûgayên Piştgiriya Qada Artêşê (AFSB) de têne bi cih kirin.
4. TACON - wek mînak kontrola taktîkî ya domdariyê ye ku di Piştgiriya Peymana Tugayekî de pêk tîne.
Fermandarî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Fermandariyên erdnîgarî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Fermandariya Navendî ya Dewletên Yekbûyî (United States Central Command) - USCENTCOM.
- Fermandariya Ewropî ya Dewletên Yekbûyî (United States European Command) - USEUCOM.
- Fermandariya Hind-Pasîfîkê ya Dewletên Yekbûyî (United States Indo-Pacific Command) - USINDOPACOM.
- Fermandariya Bakur ya Dewletên Yekbûyî (United States Northern Command) - USNORTHCOM.
- Fermandariya Başûr ya Dewletên Yekbûyî (United States Northern Command) - USNORTHCOM.
- Fermandariya Afrîkayê ya Dewletên Yekbûyî (United States Africa Command) - USAFRICOM.
Fermandariyên fonksiyonel
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Fermandariya Operasyonên Taybet ên Dewletên Yekbûyî (United States Special Operations Command) - USSOCOM.
- Fermandariya Stratejîk a Dewletên Yekbûyî (United States Strategic Command) - USSTRATCOM.
- Fermandariya Veguhastinê ya Dewletên Yekbûyî (United States Transportation Command) - USTRANSCOM.
- Fermandariya Fezayê ya Dewletên Yekbûyî (United States Space Command) - USSPACECOM.
Fermandariyên berê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Fermandariya Atlantîkê ya Dewletên Yekbûyî (United States Atlantic Command, USLANTCOM) - 1947 – 1999
- Fermandariya Lêdanê ya Dewletên Yekbûyî (United States Strike Command, USSTRICOM) - 1961 – 1987
- Fermandariya amadebûnê ya Dewletên Yekbûyî (United States Readiness Command, USREDCOM) - 1972 – 1987
- Fermandariya Hêzên Hevbeş a Dewletên Yekbûyî (United States Joint Forces Command, USJFCOM) - 1999 – 2011
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Hitchens, Theresa (26 tebax 2020). "Exclusive: Milley To OK New Unified Command Plan; Defines SPACECOM's Roles". Breaking Defense (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 18 kanûna pêşîn 2024.
- ^ "A Better Approach to Organizing Combatant Commands". War on the Rocks (bi îngilîziya amerîkî). 27 tebax 2021. Roja gihiştinê 18 kanûna pêşîn 2024.
- ^ JOINT CHIEFS OF STAFF WASHINGTON DC (19 îlon 2001). "Joint Doctrine for Amphibious Operations". Joint Doctrine for Amphibious Operations. Fort Belvoir, VA.
- ^ "Army Logistician (COCOM, ADCON,OPCON, TACON, Support —Do You Know the Difference?)". www.alu.army.mil. Roja gihiştinê 18 kanûna pêşîn 2024.
- ^ "Wayback Machine" (PDF). www.doctrine.af.mil. Roja gihiştinê 18 kanûna pêşîn 2024.