Болгар коммунист партия
Болгар коммунист партия (болг. Българска комунистическа партия) — Болгарияда политика партияды .
Къуралыууну тарихи
тюзет1891 джылны июлунда биринчи болгар марксист Димитр Благоевни инициативасында Болгар социал-демократ партия (БСДП) къуралады, бу партия Тырновону, Габровну, Сливенни, Стара-Загораны, Къазанлыкъны социал-демократ кружокланы тамалында къуралады. 1892 джылны августунда, партияны официал газети «Работник» чыгъыб башлайды.
1894 джыл БСДП Болгар социал-демократ бирлик бла (БСДБ) бирлешиб Болгар ишчи социал-демократ партия болады (БИСДП). 1897 джылны июлундан бшлаб ишчилени ичинде агитация бла пропаганданы бардыр ючюн «Работнически вестник» газет хайырланыб башлайды. 1897 джылны январындан башлаб Благоевни редакторлугъунда «Ново време» журнал чыгъыб башлайды.
1901 джылны июлунда БРСДП эки юлешинеди, партиядан «Общо дело» журналны редактору Сакызовну джакълагъанла айрыладыла, эмда кеслерине Тар социалистлени болгар ишчи социал-демократ партиясы атайдыла. бу партия 2-чи Интернационаллыны сол къанатында партияланы бири болады.
Балкан къазауатланы эмда Биринчи дуния къазауатны кёзюуюнде ТСБСДП башчылыкъ Благоев, Кирков, Коларов, Димитров и Кабакчиев этедиле.
Партия Октябрь революцияны пропагандасын бардыргъадыла. 1919 джыл 3-чю коммунист интернационалгъа киреди. 1919 джылны майында ТСБСДП атын Тар социалистлени болгар коммунист партиягъа тюрлендиреди.
Комминтерни оноуу бла коммунистле 1923 джылны сентябрында Александр Цанковну правительствосуну диктатурасына къаршчы Сентябрь къозгъалыуну башлайдыла. Алай а дженгиледиле, эмда заран аладыла.
1925 год джыл генерал Константин Георгиевни джаназысында партиячыла патчахны ёлтюрюр мурат бла террор акт этедиле, ол актда 150 адам ёледи, Сыйлы Ыйыкъны Собору да кючлю заран алады.
1927 джыл БКП тамалында легал Ишчи партия къаралады.
1939 джыл БКП бла ИП официал халда БИП болуб бирлешедиле, 1944 джылдан башлаб Коммунистлени Болгар Ишчи Партиясы атны аладыла.
Экинчи дуния къазауатны заманында коммунистле антифашист кюрешге тири къошуладыла, 1942 джыл Ата джурт фронт къурайдыла, 1943 джыл а уа партизан-къозгъалыу аскер къурайдыла. БКП-ны аскер къауумлары Болгарияны Германия джанлы правительствосу къазауатда СССРге къаршчы хайырланнган аскер коммуникацияланы къурутадыла, чачадыла. Гитлеризмге джанлы болгъанланы ёлтюредиле.
Властда
тюзет1944 джылны 9-чу сентябрында Совет Аскер Болгариягъа киреди, 25 000 партиясы переворот этедиле. Болгарияны къазауатдан чыгъарыр ючюн кёрюшюуле бардыргъан правительство къоратылыб, къралда «халкъ-демократ республика» баямланады.
БКП Болгария Халкъ Республикада баш партия болады, 1948 джыл социал-демократланы къалгъан къауумлары да БКП-гъа къошауладыла.
Кризис
тюзетДжангыртыуну башланыуу бла эмда социалист лагерни чачылыуу бла, партия ауур кризисге киреди . 1990 джыл Болгар социалист партия атны алады.
Башчылыгъы
тюзет| Башчы | Ишлеген болджалы |
|---|---|
| Благоев, Димитр | 1903—1924 |
| Кирков, Георгий | |
| Коларов, Васил | |
| Кабакчиев, Христо | |
| Димитров, Георгий | 1946 — июль 1949 |
| Червенков, Вылко | июль 1949 — март 1954 |
| Живков, Тодор | март 1954 — ноябрь 1989 |
| Младенов, Пётр | ноябрь 1989 — февраль 1990 |
Башха белгили коммунистле
тюзет Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Болгар коммунист партия.
|