ჰაბსბურგები
ჰაბსბურგები (გერმ. Habsburger) — ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე ძლევამოსილი სამეფო საგვარეულო შუა საუკუნეებიდან ახალ დრომდე. დინასტიის წარმომადგენლები ავსტრიას მართავდნენ 1282 წლიდან, რომელიც მოგვიანებით მრავალეროვნულ ავსტრიულ იმპერიად გარდაისახა (1918 წლამდე) და ევროპის ერთ-ერთი მძლავრი და წამყვანი სახელმწიფო იყო. საგვარეულო იკავებდა ასევე საღვთო რომის იპმერიის ტახტს 1438-დან 1806 წლამდე. (მცირე წყვეტით 1742-45 წწ).
გარდა ავსტრიისა და საღვთო რომის იმპერიისა ჰაბსბურგებს შემდეგი სახელმწიფოების ტახტი ეკავათ:
- უნგრეთის: 1437—1439, 1445—1457, 1526—1918 წწ;
- ჩეხეთის 1306—1307, 1437—1439, 1444—1457, 1526—1618, 1621—1918 წწ;
- ხორვატიის 1437—1439, 1445—1457, 1526—1918 წწ;
- ესპანეთის 1516—1700 წწ;
- პორტუგალიის 1580—1640;
- ნეაპოლის სამეფოსი 1516—1735 წწ;
- მექსიკის 1864—1867 წწ;
- ტრანსილვანიის 1690—1867 წწ;
- ტოსკანის 1790—1859 წწ;
- პარმის 1814—1847 წწ;
- მოდენის 1814—1859 წწ;
ამას გარდა, არაერთი მცირე სახელმწიფოებრივი წარმონაქმნისა.
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 584.
- Brewer-Ward, Daniel A. The House of Habsburg: A Genealogy of the Descendants of Empress Maria Theresia. Clearfield, 1996.
- Crankshaw, Edward. The Fall of the House of Habsburg. Sphere Books Limited, London, 1970. (first published by Longmans in 1963)
- Evans, Robert J. W. The Making of the Habsburg Monarchy, 1550–1700: An Interpretation. Clarendon Press, 1979.
- McGuigan, Dorothy Gies. The Habsburgs. Doubleday, 1966.
- Palmer, Alan. Napoleón and Marie Louise Ariel Mexico, 2003.
- Wandruszka, Adam. The House of Habsburg: Six Hundred Years of a European Dynasty. Doubleday, 1964 (Greenwood Press, 1975).