სტრუვეს გეოდეზიური რკალი

სტრუვეს გეოდეზიური რკალი*
იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი
ქვეყანა
ბელარუსი  ესტონეთი  ფინეთი  ლატვია  ლიეტუვა	ნორვეგია  მოლდოვა  რუსეთი  შვედეთი  უკრაინა
ტიპი	კულტურული
კრიტერიუმები	ii, iv, vi
სია	[1]
რეგიონი**	ევროპა
გაწევრიანების ისტორია
გაწევრიანება	2005  (29-ე სესია)
ნომერი	1187
* იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში. ** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი.

მსოფლიო მემკვიდრეობა UNESCO, ობიექტი № 1187 ინგლ. • რუს. • ფრ.

სტრუვეს რკალი — ბალტიელი ასტრონომის ფრიდრიჰ ვილჰელმ სტრუვეს პატივსაცემად დარქმეული 265 ტრიანგულაციური პუნქტისგან შემდგარი ქსელი. ქსელი შედგებოდა მიწაში ჩაფლული კუბებისგან, რომელთა წიბოს სიგრძე 2 მეტრს შეადგენდა. კუბები გადაჭიმული იყო 282 კილომეტრის სიგრძეზე. ქსელი შეიქმნა დედამიწის პარამეტრების, მისი ფორმისა და ზომის დასადგენად.

სტურვეს რკალი იზომებოდა 40 წლის განმავლობაში - 1816-1855 წლებში, 2820 კილომეტრის მანძილზე. რკალის დასაწყისი მდებარეობდა ქალაქ ფუგლენესთან სიახლოვეს ნორვეგიაში და მთავრდებოდა სოფელ ძველ ნეკრასოვკაში დუნაის სიახლოვეს, რამაც შექმნა მერიდიანის რკალი ამპლიტუდით 25° 20′08″.

დღეს რკალის პუნქტების პოვნა შეიძლება ნორვეგიის, შვედეთის, ფინეთის, რუსეთის, ესტონეთის, ლატვიის, ლიეტუვის, ბელარუსის, მოლდოვისა და უკრაინის ტერიტორიაზე. 2004 წლის 28 იანვარს ამ ქვეყნებმა მიმართეს გაეროს კომიტეტეს, რათა რკალის დარჩენილი ობიექტები შესულიყვნენ იუნესკოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაში.

რკალის კოორდინატები

 ნორვეგია

• „ფუგლენესი“ ჰამერფესტში 70°40′12″ ჩ. გ. 23°39′48″ ა. გ.
• „რაიფასი“ ალტეში 69°56′19″ ჩ. გ. 23°21′37″ ა. გ.
• „Luvdiidcohkka“ კუსტოკეინოში 69°39′52″ ჩ. გ. 23°36′08″ ა. გ.
• „Baelljasvarri“ კუსტოკეინოში 69°01′43″ ჩ. გ. 23°18′19″ ა. გ.

 შვედეთი

• 68°15′18″ ჩ. გ. 22°58′59″ ა. გ.
• 67°16′36″ ჩ. გ. 23°14′35″ ა. გ.
• 66°38′47″ ჩ. გ. 23°46′55″ ა. გ.
• 66°01′05″ ჩ. გ. 23°55′21″ ა. გ.

 ფინეთი

• „სტუორ-ოივი“ 68°40′57″ ჩ. გ. 22°44′45″ ა. გ.
• „აავასაკსა“ 66°23′52″ ჩ. გ. 23°43′31″ ა. გ.
• „თორნეა“ 65°49′48″ ჩ. გ. 24°09′26″ ა. გ.
• „პუოლაკა“ 61°55′36″ ჩ. გ. 25°32′01″ ა. გ.
• „პორლომ II“ 60°42′17″ ჩ. გ. 26°00′12″ ა. გ.
• „სვარრთვირა“ 60°16′35″ ჩ. გ. 26°36′12″ ა. გ.

 რუსეთი

• „პუნქტი მიაკიპალუსი“ 60°04′27″ ჩ. გ. 26°58′11″ ა. გ.
• „წერტილი Z“ 60°05′09″ ჩ. გ. 26°57′37″ ა. გ.

 ესტონეთი

• 59°03′28″ ჩ. გ. 26°20′16″ ა. გ.
• 59°02′54″ ჩ. გ. 26°24′51″ ა. გ.
• დორპატი 58°22′43″ ჩ. გ. 26°43′12″ ა. გ.

 ლატვია

• 56°50′24″ ჩ. გ. 25°38′12″ ა. გ.
• 56°30′05″ ჩ. გ. 25°51′24″ ა. გ.

 ლიეტუვა

• 55°54′09″ ჩ. გ. 25°26′12″ ა. გ.
• 54°55′51″ ჩ. გ. 25°19′00″ ა. გ.
• 54°38′04″ ჩ. გ. 25°25′45″ ა. გ.

 ბელარუსი

• თიუპიშკი 54°17′29″ ჩ. გ. 26°02′43″ ა. გ., როგორც ობიექტ № 1187-ის ნაწილი.
• ლოპათი,53°33′37″ ჩ. გ. 24°52′11″ ა. გ..
• ოსოვნიცა, 52°17′21″ ჩ. გ. 25°38′58″ ა. გ.
• შეკოტსკი, 52°12′30″ ჩ. გ. 25°33′25″ ა. გ.
• ლიასკოვიჩი, 52°09′38″ ჩ. გ. 25°34′17″ ა. გ.
• დოკუდოვო 1, ლიდის რაიონი

 მოლდოვა

• სოფელი რუდი 48°19′05″ ჩ. გ. 27°52′35″ ა. გ.

 უკრაინა

• კატერინოვკა,49°33′57″ ჩ. გ. 26°45′22″ ა. გ.
• ფელშტინი, 49°19′48″ ჩ. გ. 26°40′55″ ა. გ.
• „ბარანოკა“ 49°08′55″ ჩ. გ. 26°59′30″ ა. გ.
• „ძველი ნეკრასოვკა“, 45°19′54″ ჩ. გ. 28°55′41″ ა. გ.

იხილეთ აგრეთვე

• იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები ნორვეგიაში
• იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები რუსეთში
• ვასილი სტრუვე

რესურსები ინტერნეტში

• მიაკიპიალუსის ფოტოები