ბაბილონის ტყვეობა
ბაბილონის ტყვეობა ან ბაბილონის წარმოტყვევნა (ივრ.. גָּלוּת בָּבֶל) — ებრაელი ხალხის ისტორიის პერიოდი ძვ.წ. 598 წლიდან 539 წლამდე. ებრაელთა მნიშვნელოვანი ნაწილის, იუდეის სამეფოს მოსახლეობის იძულებითი წესით გადასხელებების მთელი სერიის კრებითი სახელწოდება, ბაბილონის მეფე ნაბუქოდონოსორ II–ის მმართველობის დროს.
ეს გადასახლებები მიმდინარეობდა 16 წლის მანძილზე (ძვ.წ. 598—582 წ.წ.) და წარმოადგენდა იუდეაში ანტიბაბილონური აჯანყების საწინააღმდეგო, სადამსჯელო ღონისძიებას. ამ პერიოდში დასრულდა სპარსეთის მეფის კიროს დიდის დაპყრობების შემდეგ იუდეაში ებრაელთა ნაწილის დაბრუნება. ბაბილონის ტყვეობამ გამოიწვია დიდი ებრაული დიასპორის შექმნა, რაც გახდა ებრაელთა ეროვნულ–რელიგიური განვითარების გარდამტეხი მოვლენა.
ბაბილონის ტყვეობა და სპარსეთის ბატონობა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ესწრაფოდა რა, ეგვიპტესთან მოსაზღვრე მიწების უსაფრთხოებას, ძვ.წ. 586 წელს, იუდეის შემდგომი აჯანყებისას, ბაბილონის მეფე ნაბუქოდონოსორ II–მ დაიპყრო და გაანადგურა იერუსალიმი. ამასთან, გაანადგურა იაჰვეს ტაძარი (სოლომონის ტაძარი). ბაბილონელებმა ქვეყნიდან გაიყვანეს უზარმაზარი რაოდენობის ტყვეები, რაც შეადგენდა ქვეყნის მთელი მოსახელობის ერთ მეათედს. ტყვეთა შორის იყო იუდეის მეფე სედეკია (ციდკიაჰი), რომელიც ცდილობდა ტყვეობიდან თავის დაღწევას გაქცევის გზით. იუდეის სახელმწიფოებრიობა განადგურდა და ებრაელთათვის დაიწყო დიდი ტყვეობა, რომელიც თითქმის 70 წელი გაგრძელდა. ახალ–ბაბილონური სამეფოს შემადგენლობაში ებრაელმა გადასახლებულებმა შექმნეს ნაციონალური ჯგუფები სამშობლოს არდავიწყების და მასთან კავშირის შენარჩუნების მიზნით.
556 წელს ბაბილონი მეფე გახდა ნაბონიდი. მისი მმართველობა გამოირჩეოდა იმით, რომ ცდილობდა შეესუსტებინა სამოქალაქო–სატაძრო საზოგადოებების გავლენა ბაბილონში და თავის ძირითად დასაყრდენად ექცია თანამემამულე არამეველები. ამ მიზნით მან სახელმწიფოში რელიგიური რეფორმაც კი გაატარა. ამ პოლიტიკამ დაასუსტა სახელმწიფო. როდესაც სპარსეთის მეფე კიროს II შეიჭრა ბაბილონში, მოსახლეობა მას შეხვდა როგორც განმათავისუფლებელს. ბაბილონის სამეფო დაემორჩილა სპარსეთს და შევიდა აქემენიდების იმპერიაში, როგორც ავტონომიური ერთეული.
კიროს დიდის ეპოქა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]კიროს II ცდილობდა რა ბაბილონის სამეფოში მოსახლეობის მხარდაჭერა მოეპოვებინა, გამოიჩინა ხალხთა მიმართ შემწყნარებლობა და მფარველობა. კერძოდ, თავისი მეფობის პირველ წელს მან გამოსცა ედიქტი, რომლითაც ნებას რთავდა ბაბილონში დეპორტირებულ ებრაელებს უკან, სამშობლოში დაბრუნებულიყვნენ. როგორც წინასწარმეტყველ ეზდრას წიგნი გვაუწყებს, კიროსის ედიქტის შემდეგ იუდეაში გაემგზავრა 42360 ადამიანი. ამან შესაძლებელი გახადა იერუსალიმის ტაძრის აღდგენა, რომლის მშენებლობა დასრულდა ძვ.წ. 516 წელს. მრავალმა ებრაელმა საჭიროდ ჩათვალა დარჩენილიყო შუამდინარეთში
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ბაბილონის ტყვეობა
- სტატია „пленение вавилонское“ ებრაულ ელექტრონულ ენციკლოპედიაში (რუსული)
- იუდეის სამეფო
- ისევ იუდეა
- ბაბილონის სამეფო
- ბაბილონის ტყვეობიდან იერუსალიმის გალავნის აღდგენამდე
- ძველი შუამდინარეთი და საქართველო დაარქივებული 2013-05-31 საიტზე Wayback Machine.
- საღმრთო ისტორია ძველი და ახალი აღთქმისა
- ახლო აღმოსავლეთის სულიერი კულტურა ძვ.წ. VI-IV ს.ს.