Latnesk orðatiltæki

Eftirfarandi er listi með latneskum orðtökum og málsháttum.

A B C D E F G H I eða J L M N O P Q R S T U eða V

A

• „Vinurinn er annað sjálf“
• Latína: Alter ipse amicus

Upprunalega úr Siðfræði Níkómakkosar 1166a31 eftir gríska heimspekinginn Aristóteles

• „Föðurlandsástin er okkar lög“
• Latína: Amor patriae nostra lex.

• „Lærðu eða farðu!“
• Latína: Aut disce aut discede

B

• „Stríð allra gegn öllum“
• Latína: Bellum omnium contra omnes

C

• „gríptu augnablikið“
• Latína: Carpe diem

Horatius, Carmina I.11

• „Varastu hundinn“
• Latína: Cave canem

• „Ég hugsa, þess vegna er ég.“
• Latína: Cogito ergo sum

René Descartes í Orðræðu um aðferð

D

• „Deildu og drottnaðu!“
• Latína: Divide et impera!

• „Við lærum með því að kenna“
• Latína: Docendo discimus.

Seneca yngri

E

• „Að vera er að vera skynjaður“
• Latína: Esse est percipi

George Berkeley

• „Ekkert verður til úr engu.“
• Latína: Ex nihilo nihil fit.

Lucretius

F

• „Flýttu þér hægt!“
• Latína: Festina lente!

• „Verði ljós!“
• Latína: Fiat lux!

Úr Vúlgötunni, latneskri þýðingu Biblíunnar, 1. Mósebók

• „Lukkan er blind“
• Latína: Fortuna est caeca

Cicero

G

• „Grikkland hernumið hernam villtan sigurvegarann“
• Latína: Graecia capta ferum victorem cepit

Hóratíus

H

• „Bækur eiga sín örlög“
• Latína: Habent sua fata libelli.

• „Ég er maður, ég tel mér ekkert mannlegt óviðkomandi“
• Latína: Homo sum, humani nihil a me alienum puto.

Terentius

I

Athugið: I og J eru sami stafurinn í latínu.

• „Vanþekking á lögum er ekki afsökun“
• Latína: Ignorantia legis non excusat

• „Í víni er sannleikur“
• Latína: In vino veritas.

L

• „Maður er manni vargur.“
• Latína: Lupus est homo homini.

M

• „Heilbrigð sál í hraustum líkama“
• Latína: Mens sana in corpore sano

N

• „Enginn dansar allsgáður, nema hann sé ef til vill brjálaður“
• Latína: Nemo saltat sobrius nisi fortasse insanit.

Cicero

• „Enginn er lastalaus maður“
• Latína: Nemo sine vitio est.

Seneca eldri

• „Þekktu sjálfan þig!“
• Latína: Nosce te ipsum!

Latnesk útgáfa einkunnarorða véfréttarinnar í Delfí

• „Nú skal drukkið“
• Latína: Nunc est bibendum

Hóratíus, Carmina I.37.1

O

• „Hvílíkir tímar! Hvílíkir siðir!“
• Latína: O tempora, o mores

Cicero, Gegn Catilinu I

• „Þeir mega hata svo lengi sem þeir óttast“
• Latína: Oderint dum metuant

• „Ástin sigrar allt“
• Latína: Omnia vincit amor

Virgill, Eclogae 10.69

P

• „Brauð og leikar“
• Latína: Panem et circenses

Juvenalis

Q

• „Sá vinnur sem þorir“
• Latína: Qui audet vincit.

R

• „Róm var ekki byggð á einum degi“
• Latína: Roma die uno non aedificata est

S

• „Það er ekkert nýtt undir sólinni“
• Latína: Sub sole nihil novi est

T

• „Ég óttast Grikki, einnig þegar þeir færa gjafir“
• Latína: Timeo Danaos et dona ferentes

Virgill, Eneasarkviða II.49

V

Athugið: U og V er sami stafurinn í latínu.

• „Þar sem er reykur, þar er eldur“
• Latína: Vbi fumus, ibi ignis

• „Ég kom, ég sá, ég sigraði“
• Latína: Veni Vidi vici.

• „Sannleikurinn sigrar allt“
• Latína: Vincit omnia veritas.