Burnum und Promona by Dušan S Rašković
Academia Letters, 2021
Bookmarks Related papers MentionsView impact
ZAPAŽANJA 1986. GODINE I 2021. GODINE-DON ŠIME LJUBIĆ, AMFITEATAR U BURNUMU PREDOČEN 1860. GODINE... more ZAPAŽANJA 1986. GODINE I 2021. GODINE-DON ŠIME LJUBIĆ, AMFITEATAR U BURNUMU PREDOČEN 1860. GODINE, LIBURNSKE GRADINE I RIMLJANI, TRAGOVI RIMSKE NEKROPOLE, RIJEČNI OTOK-MOST-CRKVA ILI VODENICA, TVRDI HRVATSKI GRADOVI U OBRANI, GAZ I MOST NA „MOSTINI“, OBJEKAT NA KANJONU, BOGOČIN I MANASTIR, LEGENDA O BOGOJU, BOGDANU I MILJEVI
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Rijeke Krka i Čikola su grandiozni reljefni fenomeni koji fizički dijele Dalmaciju, na sjeverni i... more Rijeke Krka i Čikola su grandiozni reljefni fenomeni koji fizički dijele Dalmaciju, na sjeverni i srednji dio. Zahvaljujući konfiguraciji riječnih kanjona Krke i Čikole, koje je u prapovijesti bilo moguće prijeći tek na nekoliko mjesta, te dvije rijeke su u periodu željeznog doba bile granična zona dva ilirska naroda, Liburna i Delmata.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
SKORDISCI U POMORAVLJU by Dušan S Rašković
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Mitološki zbornik, 24, Rača, 2011.
Brojni nalazi i nalazišta iz kasnolatenskog perioda svedoče razvijen život u predrimskom periodu ... more Brojni nalazi i nalazišta iz kasnolatenskog perioda svedoče razvijen život u predrimskom periodu na obalama Južne i Zapadne Morave
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Јухорски запис, 2020
Каснолатенски период у Поморављу потвђују налази керамике, скупни налази металних предмета, појед... more Каснолатенски период у Поморављу потвђују налази керамике, скупни налази металних предмета, појединачни налази типичних фибула, али и појединачни налази римског републиканског новца и новца хеленистичких градова. Присутност Скордиска је потврђен на висинским стратешким налазиштима, као што су Велики ветрен, Укоса, Чукар и Љиљаче. Низинска моравска налазишта су смештена на речним терасама у Маскарама, Почековини, Трњану, Рутевцу и Рујишту. Раноримска насеља, станице на моравском путу, Пресидијум Помпеји и Пресидијум Дасмини настала су након
пацификације Скордиска.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
TEMNIĆ, 2021
The transition period from the Late La Tène period to the period of Roman domination is characte... more The transition period from the Late La Tène period to the period of Roman domination is characterized by a dense distribution of settlements on the river terraces of the West Morava in the Kruševac valley and the surrounding hills. In the hilly part of the village of Globoder, the Late La Tène site on the Ratkovac plateau dominates with its significance. The archeological site "Grabak", located not far from Trstenik, in the valley of the western Morava, is the most important Late La Tène and Roman site of the Kruševac valley. This is confirmed by the findings of fibulae, finds of money and findings of ceramics. Roman pottery from Grabak corresponds to the pottery found during the research of the Konopljar site in the village of Čitluk. The engraved swastikas attract attention, on the side and at the bottom of a ceramic cup from Konopljara. Historical circumstances caused periods of stagnation and final collapse of Roman settlements in the Kruševac valley, mainly conditioned by war events during the end of the 4th and in the first decades of the 5th century. One pillar from Dedina carries Christian symbols, perhaps a trace of an older Christian object.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
UKOSA by Dušan S Rašković
The fortification of Ukosa in the village of Grad Stalać is a multi-layered site with continuity ... more The fortification of Ukosa in the village of Grad Stalać is a multi-layered site with continuity from the early Iron Age to the early Middle Ages. Studies conducted from 2009 to 2012 proved that the layers from the Byzantine period yielded the most interesting finds. Finds such as decorated bone bag clasps, a bone flute, a ceramic whistle, fibulae, glass and iron tools show the intensity of life in the early Byzantine period from the V to VII century. There are numerous ceramic finds among which the remains of amphorae stand out. Coins found during the excavations mainly belong to the early Byzantine period, a hoard of 115 coins from IV and V century draws particular attention. Circulation of coins ceased at the end of VI century, during the mintage of Justin II. After more than a century-long censorship, life is renewed in the IX−X century, which is confirmed by finds of ceramics and coins as well as finds of folles of Leo VI. Finds of earrings in grave 2 in the western necropolis of Ukosa and a cross-shaped pendant with a stylized crucifixion, testify to the period of XI−XII centuries
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Katalog izložbe, Kruševac, 2011.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
RANI SREDNJI VIJEK by Dušan S Rašković
Zbornik Narodnog Muzeja, 2023
The area of Central Pomoravlje comprehends the geographical region in the wider area of the drai... more The area of Central Pomoravlje comprehends the geographical region in the wider area of the drainage basin of the Morava rivers, i.e. the entire basin of the Južna Morava and the Zapadna Morava. During the wartimes in the Great Migration period, that is to say, the Early Byzantine period, in the 5th and the 6th century, the population from Roman settlements moved from the Morava valley to the mountainous regions. Positions on high altitudes were used, whose basic traits were inaccessibility and a hidden location in the hills, which are prerequisites for the forming of settlements intended as refuges – refugii. The configuration of the terrain is also a prerequisite for the building of fortified settlements – castella. Castella used the advantages of the altitudes that dominate a given region, either closed river valleys, or larger areas in the drainage basin of the three Morava rivers. Castella also controlled the focal points at communication routes, such as river crossings, river gorges or mountain passes. According to Marcellinus Comes, a battle between the Ostrogoths, led by Mundo, and the Romans, led by the consul Sabinianus, occurred near Horreum Margi, today’s Ćuprija, in 505. After the defeat, Sabinianus retreated to castellum Natus, which is believed to have been located in the zone of the confluence, either at the site of Bedem or at the site of Gradište near Devojačka Stena.
The most common toponym of most of the sites with remains of Early Byzantine settlements in Pomoravlje is Gradište. There are, however, variants of that same root in certain regions, such as the toponyms Grad, Gradac, or the Turkish variant Kale.
Uncertainties can occur due to the changes in the toponyms of some of the sites, not only in the case of the Turkish Kale, which is merely a translation of the name Gradište, Gradac or Grad
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Nis i Vizantija, 2021
Рановизантијски период је историјска епоха која се формирала под притиском Велике сеобе народа. Т... more Рановизантијски период је историјска епоха која се формирала под притиском Велике сеобе народа. То је време ограничено ратним катастрофама, хунском кампањом, која се одиграла 441-42. год. и
инвазијом Авара, током првих деценија 7. века. Византијски дипломата Приск 448. год. путује од Ниша до Дунава планинским стазама.У близини његова пута, кога предлажемо, у селу Јошаница, пронађен је скупни налаз гарнитуре појасних украса, датованих у 8. век. Источни Готи пролазе Србијом 473. године од Београда до Ниша. Један крак њиховог пута иде преко Крушевца, Рибарском реком и Туријском реком, на Јужну Мораву.
Занимљиви су налази бронзаних предмета на подручју Левча, са приказом ратника из Превешта и приказом људског брадатог лица између две коњске главе, пронађеног у Жупањевцу. Битка између Гота, које је водио Мунд, и Римљана, предвођених конзулом Сабинијаном, догодила се 505. год. у околини Хореум Маргија. После пораза, конзул Сабинијан се повлачи у кастел зван Нато, за који претпостављамо да се налазио на локалитету Бедему, у селу Маскаре.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
GLASNIK SRPSKOG ARHEOLOŠKOG DRUŠTVA, 2020
Апстракт: Народни музеј Крушевац поседује збирку од 22 примерка делова појасних гарнитура датован... more Апстракт: Народни музеј Крушевац поседује збирку од 22 примерка делова појасних гарнитура датованих у период од 5. до 7. века. Реч је углавном о бронзаним копчама типа Сучидава и бронзаним појасним апликацијама. Бронзане копче и пређице, без окова, са продуженим трном из збирке музеја у Крушевцу, делови су византијских појасних гарнитура. Миннијатурне копче су делови гарнитура за закопчавање обуће и копчање торбица за појас. Кључне речи: рановизантијски период, копче типа Сучидава, апликације, копче, пређице Појасне гарнитуре од 5. до 7. века у збирци Народног музеја Круше-вац археолошка су сведочанства рановизантијског периода, историјске епохе настале под притиском Велике сеобе народа. То време ограничиле су две рат-не катастрофе, хунски поход, четрдесетих година 5. века, и аварска најезда, током првих деценија 7. века. Ратна разарања потпуно су променила конфи-гурацију насељавања балканских провинција. Равничарска насеља су напу-штена, а налази на брдским локалитетима, односно налази остатака висин-ских утврђених насеља показују прелазак на кастелијерски начина живота. Археологија од 5. до 7. века, односно период рановизантијске архе-ологије заокупио је рад археолошког одељења Народног музеја Крушевац током припрема за Трећу југословенску конференцију византолога, одржану у мају 2000. године, у Крушевцу. Наиме, међу пратећим активностима кон-ференције византолога, крушевачки музеј се припремао за пратећу изложбу "Рановизантијска насеља у Крушевачком окружју". Археолошка збирка кру-шевачког музеја, поред керамичког материјала прикупљеног рекогносцира-њем, од занимљивијих артефаката рановизантијске епохе тада је поседова-ла тек неколико предмета, са локалитета Градиште у Пуховцу и локалитета Градац у Горњим Левићима. Да би се направила релевантна збирка ранови-зантијског периода, приступило се интензивнијем рекогносцирању и прику
Bookmarks Related papers MentionsView impact
МИТОЛОШКИ ЗБОРНИК,, 2019
The term Central Serbia region that we selected as the topic of our work includes, from the geogr... more The term Central Serbia region that we selected as the topic of our work includes, from the geographical point of view, is surrounding of Šumadija District. The material and knowledge we are presenting here comes from the collection of The local Museums and work of The Regional Instituts for Protection of Cultural Monuments. Most of the fortifications are multi-layered and situated on the hills and they present the continuity of the life in this area from the Early Iron Ageto the Middle Ages. However, this work emphasizes the most intensive period of life in the early Byzantine period. From the chronological point of view, we discuss the period from the Late Roman times until the collapse of the Roman world at the very end of the 6th century and beginning of the 7 century. The forti-fications had certainly been inhabited in the Late Roman period, particularly after the turmoil and destructions caused by intrusions of Barbarians in the 4th century. According to the coin finds, itis clear that Gothic military supremacy in the end of the 4th century resulted in reduction of money circulation, while the domination of the Huns in the middle 5th century completelystopped the circulation. The discovered numismatic material confirms that regular money circulation was reestablished during the reign of emperor Anastasius, following the rise and strengthening of the centralized government. After centuries of establishing and strengthening of the Byzantine Empire, particularly during the great restorationin the time of Justinian, the circulationof money intensified but then it died out completely by the end of the 6th century as a result of intrusion of the Avars who completely eliminated the influence of the Byzantium in this part of the Balkans. In the 6th century, when people lived exclusively in fortified settlements, predominant archaeology finds are the bronze and iron fibulae with feet bent back, girdle acessories such as Sucidava buckles and bronze and iron clasps. The latest coin finds from the fortifications in the Central Serbia region are issues of Justin II, Tiberius and Maurice, while specimens issued by Foka have also been found in the neighboring region.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
MITOLOŠKI ZBORNIK, 2018
Arheološki ostaci ranog srednjeg veka u okolini Kruševca
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Conference Presentations by Dušan S Rašković
SRPSKO ARHEOLOŠKO DRUŠTVO, XLVII SKUPŠTINA I GODIŠNJI SKUP, PROGRAM IZVEŠTAJI I APSTRAKTI, 2024
NALAZI NOVCA NA LOKALITETIMA POMORAVLJA I POD KOPAONIKA, NA PROSTORU SUSRETA RIMSKIH KASNOANTIČKI... more NALAZI NOVCA NA LOKALITETIMA POMORAVLJA I POD KOPAONIKA, NA PROSTORU SUSRETA RIMSKIH KASNOANTIČKIH PROVINCIJA.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
NIŠ I VIZANTIJA XXIII, 2024
THE PRESENTATION ATTEMPTS TO DETERMINE THE BORDER LINES IN THE NORTH OF THE AREA OF THE CITY OF N... more THE PRESENTATION ATTEMPTS TO DETERMINE THE BORDER LINES IN THE NORTH OF THE AREA OF THE CITY OF NAISSUS, FROM THE BORDER-FINIS MISIAE ET DACIAE NEAR PARAĆIN, FOLLOWING THE GREAT AND WESTERN MORAVA TO TRSTENIK, (THE RIVER NARROW NEAR TRSTENIK) AND THE POPINA RIVER. FURTHER THE BORDER LINE GOES UNDER THE AREA OF GOČ, ŽELJIN AND THE EASTERN SLOPES OF KOPAONIK, WHERE THE DOMINANT POINT IS THE PASS ON THE ROAD FROM KOZNIK TO THE VILLAGE OF PLOČA. IN THE SOUTHWEST ARE THE DOMINANT POINTS OF THE HEAVENLY CHAIR AND THE "GRADAC" OF GORNJI LEVIĆI. IN THE SOUTH IS THE UPPER COURSE OF THE TOPLICA RIVER, TO -AD FINES- NEAR KURŠUMLIJA. WE ARE ALSO TRYING TO LOCATE PRESIDIUM DASMINI IN NOVI BRAČIN AND PROPOSING SOLUTIONS TO LOCATE MUTATIO CAMETAS AND MUTATIO SARMATORUM.
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Bookmarks Related papers MentionsView impact
NAUČNI SKUP: DRAGOSLAV SREJOVIĆ I MULTIDISCIPLINARNOST, 2021
PREGLED NALAZA NOVCA NA PODRUČJU CENTRALNOG POMORAVLJA OD KASNOLATENSKOG PERIODA ii - i VEKA PRE ... more PREGLED NALAZA NOVCA NA PODRUČJU CENTRALNOG POMORAVLJA OD KASNOLATENSKOG PERIODA ii - i VEKA PRE HRISTA, DO NALAZA NOVCA IZ RANOVIZANTIJSKOG PERIODA, S KRAJA VI VEKA, IZ UGLA TUMAČENJA ISTORIJSKIH OKOLNOSTI, U USLOVIMA RATOVA, SEOBA I MIGRACIJA KOJE SU MENJALE EPOHE U ISTORIJI BALKANSKOG POLUOSTRVA
Bookmarks Related papers MentionsView impact
Uploads
Burnum und Promona by Dušan S Rašković
SKORDISCI U POMORAVLJU by Dušan S Rašković
пацификације Скордиска.
UKOSA by Dušan S Rašković
RANI SREDNJI VIJEK by Dušan S Rašković
The most common toponym of most of the sites with remains of Early Byzantine settlements in Pomoravlje is Gradište. There are, however, variants of that same root in certain regions, such as the toponyms Grad, Gradac, or the Turkish variant Kale.
Uncertainties can occur due to the changes in the toponyms of some of the sites, not only in the case of the Turkish Kale, which is merely a translation of the name Gradište, Gradac or Grad
инвазијом Авара, током првих деценија 7. века. Византијски дипломата Приск 448. год. путује од Ниша до Дунава планинским стазама.У близини његова пута, кога предлажемо, у селу Јошаница, пронађен је скупни налаз гарнитуре појасних украса, датованих у 8. век. Источни Готи пролазе Србијом 473. године од Београда до Ниша. Један крак њиховог пута иде преко Крушевца, Рибарском реком и Туријском реком, на Јужну Мораву.
Занимљиви су налази бронзаних предмета на подручју Левча, са приказом ратника из Превешта и приказом људског брадатог лица између две коњске главе, пронађеног у Жупањевцу. Битка између Гота, које је водио Мунд, и Римљана, предвођених конзулом Сабинијаном, догодила се 505. год. у околини Хореум Маргија. После пораза, конзул Сабинијан се повлачи у кастел зван Нато, за који претпостављамо да се налазио на локалитету Бедему, у селу Маскаре.
Conference Presentations by Dušan S Rašković
пацификације Скордиска.
The most common toponym of most of the sites with remains of Early Byzantine settlements in Pomoravlje is Gradište. There are, however, variants of that same root in certain regions, such as the toponyms Grad, Gradac, or the Turkish variant Kale.
Uncertainties can occur due to the changes in the toponyms of some of the sites, not only in the case of the Turkish Kale, which is merely a translation of the name Gradište, Gradac or Grad
инвазијом Авара, током првих деценија 7. века. Византијски дипломата Приск 448. год. путује од Ниша до Дунава планинским стазама.У близини његова пута, кога предлажемо, у селу Јошаница, пронађен је скупни налаз гарнитуре појасних украса, датованих у 8. век. Источни Готи пролазе Србијом 473. године од Београда до Ниша. Један крак њиховог пута иде преко Крушевца, Рибарском реком и Туријском реком, на Јужну Мораву.
Занимљиви су налази бронзаних предмета на подручју Левча, са приказом ратника из Превешта и приказом људског брадатог лица између две коњске главе, пронађеног у Жупањевцу. Битка између Гота, које је водио Мунд, и Римљана, предвођених конзулом Сабинијаном, догодила се 505. год. у околини Хореум Маргија. После пораза, конзул Сабинијан се повлачи у кастел зван Нато, за који претпостављамо да се налазио на локалитету Бедему, у селу Маскаре.
музеја у Крушевцу у селу Велика Дренова, без обзира што нам није
поуздано позната тачна локација, био је почетни траг који нас је упозорио на обнову циркулације новца у IX веку у долини Западне Мораве. Слично можемо рећи и за остале налазе за које нису позната тачна места налаза као што је фолис Лава VI из околине Соко Бање, или солид Константина VII са Романом II и фолис Константина IX Мономаха, из околине Алексинца.
and fi ndings of fi bulas, Mithras tauroctony relief, indicate locations of
Roman road stops in Pomoravlje. Places in which Roman road stops
developed in Pomoravlje were at road intersections, crossroads, meeting
places of adjacent road directions with a highway communication.
MutatioSarmatorium-Drenovac is a crossroads towards the river Zapadna
Morava. PraesidiumDasmini – Novi Bracin is a crossroads of road
directions descending from Eastern Serbia. MutatioCametas – Kacanica
is an intersection towards Bovan gorge. PraesidiumPompei – Zindan is
situated in the middle of Aleksinac gorge, where the road turns towards the
left bank of the Juzna Morava. Attempting to pinpoint MutatioRapiana in
the village of Nozrina, situated on the left bank of the river Juzna Morava,
is a possible solution.
Findings indicate a high level of the Roman society in Pomoravlje
and the presence of strong military units in road stops’ crew.
Народни музеј Крушевац у својој збирци има налазе који потичу са археолошког налазишта у селу Радмиловићи у Гружи. Ријеч је о две фибуле типа Окораг, датиране у 1. век. Пет фибула из 2. до 4. века, пронађене су на локалитету између села Течић и Кавадар, на обали реке Дуленке, у Левчу. Изразито профилисана фибула из 2.-3. века, пронађена је у селу Бачина, у Темнићу. Од краја 4. до средине 5. века, римске власти су покушавале нормализирати живот поремећен ратним збивањима. Насеља су подигнута на тешко доступним висовима. Налази фибула на локалитетима висинских утврђених насеља у Шумадији, Борачки крш, Градиште код Девојачке стене и Град у селу Доњи Дубич, датирају живот на овим налазиштима у период од касног 4. века, кроз 5. век, до краја 6. века. Занимљив је налаз германске фибуле у облику птице са непознатог налазишта.
Стицајем околности поред ископавања на локалитету Бедем (Бугар 2014,197-214), археолошка ископавања проведена су на пет рановизантијских локалитета у окружју Крушевца. Реч је о локалитетима: Градиште на брду Гобеља, код Бруса (Богосављевић-Петровић, Рашковић 2001, 99-121), Укоса у селу Град Сталаћ, на Јужној Морави (Рашковић 2016, 285-303) локалитету Градац у селу Горње Левиће, под Копаоником и локалитету Небеске Столице на Копаонику (Тошић, Рашковић 2007, 27-45). Реч је углавном о сондажним ископавањима, док је у случају Небеских столица реч о систематским вишегодишњим истраживањима на рановизантијском црквеном комплексу датованом од IV до VII века.
In der Gegend um die Stalać-Schlucht und in der Stalać-Schlucht selbst gibt es sieben Befestigungsanlagen und Höhenanlagen. Es handelt sich vor allem um vielschichtige Lokalitäten, wo der Wall im Dorf Maskare und der Turm von Todor aus Stalać sowie das Plateau der Kirche St. Duha, in Grad Stalac. Am Standort Bedem im Dorf Maskare wurden folgende Schichten bestätigt: Äneolithikum, Bronzezeit, frühe Eisenzeit, jüngere Eisenzeit, frühbyzantinische Zeit und Mittelalter. An der Stelle von Kula Todora od Stalać und dem Plateau der Kirche St. Duha wurde in den folgenden Schichten gefunden: Äneolithikum, Bronzezeit, frühe Eisenzeit, Römerzeit und Mittelalter. Am Standort Gologlava im Dorf Stalać stellen wir fest: die Bronzezeit und die Übergangszeit von der Bronzezeit zur Eisenzeit. In der Ortschaft Ukosa, im Dorf Grad Stalać, wurden Schichten aufgezeichnet: die frühe Eisenzeit, die jüngere Eisenzeit, die Römerzeit und das frühe Mittelalter. An den Standorten zweier Befestigungsanlagen, in der Nähe der Stalać-Schlucht, Gradac im Dorf Pločnik und Gradac in der Nähe von St. Nestora ist die frühbyzantinische Zeit nachgewiesen, da die Fundstellen jedoch nicht archäologisch untersucht wurden, ist davon auszugehen, dass es sich um vielschichtige Fundstellen handelt. Abschließend heben wir die Stätte Gradište im Dorf Praskovče hervor, wo wir eine Kontinuität vom Äneolithikum und der Eisenzeit bis zum neuen Jahrhundert, also der Zeit der österreichisch-türkischen Kriege vom Ende des 17. Jahrhunderts bzw. den ersten Jahrzehnten, finden des 18. Jahrhunderts.
Die Befestigungen schützten die Zugänge zur Stalać-Schlucht und die Flussübergänge, und die Befestigungen wurden durch die natürlichen Bedingungen und die Beschaffenheit des Geländes geschützt. Es werden Hügel mit steilen Seitenwänden verwendet, bei denen in der Regel eine Seite besser zugänglich ist, auf der Wälle errichtet werden. Wir heben die Ebene Bedem im Dorf Maskare hervor, wo sich die Geländekonfiguration heute verändert hat, wo aber einst die Flüsse Westmorava und Vratarska die Festung schützten.
То је време континуираног рата када се мења структура насеља и топографију насељавања у Поморављу.
Roman settlement Municipium Magnum has been located on Balina glavica in Petrovo polje, 14 km eastern of Drnis in 1870s. Romanization of these regions has already begun in the middle of the first century of our era. while its municipial status the town has obtained latest at the end of the second century. The benefit station of the XI legion has been settled in the very town, while the detachmans of the auxiliary units - alae Claudia, III Alpinorum and I Belgarum cohort - have been situated on Kadina glavica in Petrovo polje. The traces of villa rustica are scattered all around the town in Petrovo polje and Vrba polje. The inscriptions dedicated to Jupiter, Juno, the town Genius and Silvan have been found in the town, as well as the reliefs of Mercur and Mitra.