Jump to content

Սաթաթթու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սաթաթթու
Изображение химической структуры
Քիմիական բանաձևC₄H₆O₄
Մոլային զանգված2,0E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան187 °C[2] և 188 °C[3] °C
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար110-15-6
PubChem1110, 21952380
EINECS համար203-740-4
SMILESC(CC(=O)O)C(=O)O
ЕС203-740-4
ChEBI1078
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Սաթաթթու, (CH2)2(CO2H)2), կարբոնաթթու։

Անգույն բյուրեղներ են, մոլելուլային զանգվածը՝ 118․09, հալ․ ջերմաստիճանը՝ 185°С, խտությունը՝ 1563 կգ/մ³ (20°С)։ Լուծվում է սպիրտում, եթերում, ջրում, չի լուծվում բենզինում, բենզոլում, քլորաֆորմում։ Սուկինաթթուն սպիտակ բյուրեղ է՝ մի փոքր թթու և մի փոքր աղի-դառը համով։

Աննշան քանակությամբ պարունակվում է գորշ ածխում, սաթում, բույսերում և կենդանի օրգանիզմներում։ Արդյունաբերության մեջ ստացվում է մալեինային անհիդրիդի կամ ֆումարաթթվի հիդրմամբ և այլ մեթոդներով։ Սաթաթթուի աղերը և եթերները կոչվում են սուկցինատներ։

Սաթաթթուն և նրա ածանցյալները կիրառվում են որոշ պլաստամասսաների, պոլիէսթերային խեժերի, ներկանյութերի, ինսեկտիցիդների, դեղանյութերի ստացման և օրգանական սինթեզի համար։ Խթանում է աճը և մեծացնում է բույսերի բերքը, արագացնում եգիպտացորենի զարգացումը։

Սննդի արդյունաբերության մեջ օգտագործվում է որպես թթվային միջոց, հայտնի է նաև որպես սննդային հավելանյութ E363։

Բուժական պատրաստուկներում սուկինաթթուն օգտագործվում է որպես ակտիվ նյութ`որպես նյութափոխանակության նյութ, որը բարելավում է նյութափոխանակությունը և հյուսվածքների էներգիայի մատակարարումը, նվազեցնում հյուսվածքների հիպոքսիան։

Ինչպես պարզ մոնո և երկկարբոքսիլաթթուները, այն վնասակար չէ, բայց կարող է գրգռիչ լինել մաշկի և աչքերի համար։

Արդյունաբերության մեջ այն ստացվում է ըստ ռեակցիայի ՝ մալեաթթու ջրածնի միջոցով

(CH2)2(CO2H)2 → (CH2)2(CO2H)(CO2)− + H+
(CH2)2(CO2H)(CO2)− → (CH2)2(CO2)22− + H+

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 succinic acid
  2. ↑ 2,0 2,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
  3. ↑ 3,0 3,1 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbook — CRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սաթաթթու» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
ChEMBL · Drugbank · IUPHAR · KEGG · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · PDB · UNII
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
BNF: 155238362 · GND: 4431313-5 · LCCN: sh85129593 · Microsoft: 2781041046
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 10, էջ 113)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սաթաթթու&oldid=9034665» էջից