Պարդուբիցե

Պարդուբիցե
Բնակավայր
	Պարդուբիցե
	չեխ․՝ Pardubice
Դրոշ	Զինանշան
Երկիր	Չեխիա
Համայնք	Պարուբիցեի շրջան և Q89751681?
Ներքին բաժանում	Bílé Předměstí?, Cihelna?, Černá za Bory?, Doubravice?, Dražkovice?, Drozdice?, Hostovice?, Lány na Důlku?, Mnětice?, Nemošice?, Nové Jesenčany?, Ohrazenice?, Opočínek?, Pardubice-Staré Město?, Pardubičky?, Polabiny?, Popkovice?, Rosice nad Labem?, Semtín?, Staré Čívice?, Staročernsko?, Studánka?, Svítkov?, Trnová?, Zámek?, Zelené Předměstí? և Žižín?
Հիմնադրված է	1295 թ.
Առաջին հիշատակում	1295
Մակերես	82,655058 կմ²
ԲԾՄ	227 մետր, 220 մետր
Բնակչություն	▲92 362 մարդ (հունվարի 1, 2024)
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ	530 02–533 53
Ավտոմոբիլային կոդ	E
Պաշտոնական կայք	mesto-pardubice.cz
	Պարդուբիցե (Չեխիա)
	Պարդուբիցե (Չեխիա)
	Պարդուբիցե Վիքիպահեստում

Պարդուբիցե (չեխ․՝ Pardubice, գերմ.՝ Pardubitz, pronounced [[Միջազգային հնչյունական այբուբեն|[paːʁˈdyːˈbɪt͡s]]]), քաղաք Չեխիայի կենտրոնական մասում՝ Էլբայի և Խրուդիմկայի միախառնման վայրի շրջակայքում, երկրի մայրաքաղաք Պրահայից մոտավորապես 100 կիլոմետր դեպի արևելք, ծովի մակերևույթից միջին հաշվով 225 մետր բարձրության վրա (ընկած է Էլբայի գետահովտում)։ Պարդուբիցեի երկրամասի և նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է։ Զբաղեցնում է 82,7 կմ² տարածք, բնակչության թվաքանակը 2021 թվականի տվյալներով եղել է 91.755^[6]:

Պատմություն

Պատմական փաստաթղթերում առաջին անգամ հիշատակվել է 1295 թվականին, սակայն բնակավայրի հիմնադրման տարեթիվ ընդունված է համարել 1340 թվականը (թեև նրա ներկայիս տարածքում դեռևս XIII դարի սկզբներին գոյություն է ունեցել վանական համալիր)։ Մինչև 1918 թվականը գտնվել է Բոհեմիայի թագավորության Պարդուբիցեի պովյատի կազմում։ XV—XVI դարերում բուռն ծաղկում է ապրել, բայց Երեսնամյա պատերազմի շրջանում անկում է գրանցվել։ Քաղաքի տնտեսական հաջորդ վերելքը տեղի է ունեցել XIX դարում, երբ շահագործման է հանձնվել նրա երկաթուղային կայարանը։ Տարիների ընթացքում Պարդուբիցեն դարձել է քիմիական, նավթավերամշակման արդյունաբերության, մեքենաշինության կենտրոն։ Արդյունաբերական խոշոր ձեռնարկություններից են «Սինթեզիա» քիմիական գործարանը, նավթավերամշակման «Պարամո» գործարանը, ծանր մետալուրգիայի և էլեկտրոնիկայի մեկական ձեռնակություն։

Քաղաքի պատմական կենտրոնը լավ պահպանվել է և գտնվում է պետության հովանու ներքո։ Նշանավոր պատմական հուշարձաններից են Պարդուբիցեի ամրոցը, Սուրբ Բարդուղիմեոսի կոստյոլը, հին քաղաքամասի շինությունները։

Պարդուբիցեն համբավվել է նաև մարզական խոշոր իրադարձություններով, որոնցից են ձիարշավների, մոտոարշավների, շախմատի միջազգային մրցումները, Չեխիայի գոլֆի բաց առաջնությունը^[7]։

Քույր քաղաքներ

Պարդուբիցեն բարեկամական ու գործընկերային սերտ կապեր է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ^[8]^[9]^[10]

Անվանի պարդուբիցեցիներ

Ռադեկ Բաբորեկ (* 1976) — երաժիշտ (վալտորնահար)
Ֆիլիպ Բանջակ (* 1983) — երգիչ (բարիտոն)
Դոմինիկ Հաշեկ, նախկին հոկեյիստ, եղել է NHL-ի Detroit Red Wings թիմի և մի քանի այլ ակումբների դարպասապահը [1][2]
Ալես Հեմսկի, հոկեյիստ, հանդես է գալիս Հոկեյի ազգային լիգայում (NHL-ում)

Բնակչություն

Բնակչության 1869-2024 թվականների վիճակագրություն

Տարի	Բնակչություն
1869	13 236 մարդ	^[27]
1880	16 281 մարդ	^[27]
1890	18 724 մարդ	^[27]
1900	25 230 մարդ	^[27]
1910	32 029 մարդ	^[27]
1921	36 642 մարդ	^[27]
1930	28 846 մարդ	^[28]
1950	50 211 մարդ	^[27]
1961	56 968 մարդ	^[28]
1970	71 347 մարդ	^[28]
1980	92 486 մարդ	^[27]
1991	94 610 մարդ	^[27]
2001	90 889 մարդ	^[27]
2014	89 432 մարդ	^[29]
2016	89 638 մարդ	^[30]
2017	90 044 մարդ	^[31]
2018	90 335 մարդ	^[32]
2019	90 688 մարդ	^[33]
2020	91 727 մարդ	^[34]
2021	91 755 մարդ	^[35]
2022	88 520 մարդ	^[36]
2023	92 149 մարդ	^[37]
2024	92 362 մարդ	^[5]

Պատկերասրահ

Ամրոցը
Դիակիզարանը
Սբ. Բարդուղիմեոսի կոստյոլը
Կենտրոնական հրապարակը

Ծանոթագրություններ

↑ Չեխիայի տարածքային նույնականացման, հասցեների և անշարժ գույքի (ՌՈՒՅԱՆ) գրանցամատյան
↑ ^2,0 ^2,1 Չեխիայի տարածքային նույնականացման, հասցեների և անշարժ գույքի (ՌՈՒՅԱՆ) գրանցամատյան
↑ ^3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 ^3,09 ^3,10 ^3,11 ^3,12 ^3,13 ^3,14 ^3,15 ^3,16 ^3,17 ^3,18 ^3,19 ^3,20 ^3,21 ^3,22 ^3,23 ^3,24 ^3,25 ^3,26 набор данных ISÚI — Czech Office of Surveying and Cadastre.
↑ Jakl L. Jak stará jsou česká města? Legendy a fakta. (չեխերեն) // iDNES.cz — 2011.
↑ ^5,0 ^5,1 Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2024 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2024.
↑ Population des communes de la République tchèque au Կաղապար:1er janvier 2021 Արխիվացված 2021-07-19 Wayback Machine.
↑ «Czech Open».
↑ www.mesto-pardubice.cz, Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հուլիսի 25-ին, Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 14-ին
↑ «Partnerská a spřátelená města» (չեխերեն). Statutární město Pardubice. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 7-ին.
↑ «Spřátelená města» (չեխերեն). Statutární město Pardubice. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 7-ին.
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/golega-portugalsko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/schonebeck-nemecko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/east-lothian-velka-britanie/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/belchatow/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/doetinchem-nizozemsko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/selb-nemecko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/jerez-de-la-frontera-spanelsko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/merano-italie/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/skelleftea-svedsko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/canakkale-turecko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/pernik-bulharsko/
↑ http://pernik.bg/obshtina-pernik/pobratimeni-gradove/pardubice-chexiya
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/rosignano-marittimo-italie/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/sezana-slovinsko/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/waregem-belgie/
↑ https://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/vysoke-tatry-slovensko/
↑ ^27,00 ^27,01 ^27,02 ^27,03 ^27,04 ^27,05 ^27,06 ^27,07 ^27,08 ^27,09 Historický lexikon obcí České republiky – 1869–2011 (չեխերեն) — ČSÚ, 2015.
↑ ^28,0 ^28,1 ^28,2 Historický lexikon obcí České republiky 1869–2005 (չեխերեն): 1. díl / J. Růžková, J. Škrabal — ČSÚ, 2006. — 759 p. — ISBN 978-80-250-1310-6
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2014 (չեխերեն) — Praha: 2014.
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2016 (չեխերեն) — Praha: 2016.
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2017 (չեխերեն) — Praha: 2017. — ISBN 978-80-250-2770-7
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2018 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2018. — ISBN 978-80-250-2843-8
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2019 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2019. — ISBN 978-80-250-2914-5
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2020 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2020.
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2021 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2021.
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1. 1. 2022 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2022.
↑ Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2023 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2023.

Գրականություն

Movsesian, Sergei; Klima, Lukas (2009). Czech Open: Pardubice Phenomenon. Caissa Hungary. ISBN 978-80-86725-08-6.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պարդուբիցե» հոդվածին։

[_3469b9dfeae273a7-1] Չեխիայի տարածքային նույնականացման, հասցեների և անշարժ գույքի (ՌՈՒՅԱՆ) գրանցամատյան

[_3842f17e0d03daee-2] 2,0 ^2,1 Չեխիայի տարածքային նույնականացման, հասցեների և անշարժ գույքի (ՌՈՒՅԱՆ) գրանցամատյան

[_2d8b4348ba83f83f-3] 3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 ^3,09 ^3,10 ^3,11 ^3,12 ^3,13 ^3,14 ^3,15 ^3,16 ^3,17 ^3,18 ^3,19 ^3,20 ^3,21 ^3,22 ^3,23 ^3,24 ^3,25 ^3,26 набор данных ISÚI — Czech Office of Surveying and Cadastre.

[_74fa933a122fadd2-4] Jakl L. Jak stará jsou česká města? Legendy a fakta. (չեխերեն) // iDNES.cz — 2011.

[_86e3c11e38641d87-5] 5,0 ^5,1 Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2024 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2024.

[6] Population des communes de la République tchèque au Կաղապար:1er janvier 2021 Արխիվացված 2021-07-19 Wayback Machine.

[7] «Czech Open».

[8] www.mesto-pardubice.cz, Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հուլիսի 25-ին, Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 14-ին

[9] «Partnerská a spřátelená města» (չեխերեն). Statutární město Pardubice. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 7-ին.

[10] «Spřátelená města» (չեխերեն). Statutární město Pardubice. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 7-ին.

[_c9a5c99d541dacb3-11] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/golega-portugalsko/

[_432d50bfdba77499-12] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/schonebeck-nemecko/

[_9756b8c48a0a0283-13] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/east-lothian-velka-britanie/

[_6440af810a105e25-14] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/belchatow/

[_31e25253fb7f96eb-15] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/doetinchem-nizozemsko/

[_7d7a497a225205ab-16] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/selb-nemecko/

[_c15f0c8f798cf34f-17] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/jerez-de-la-frontera-spanelsko/

[_5932dc4711ca2203-18] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/merano-italie/

[_55bef7373aeec6f5-19] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/skelleftea-svedsko/

[_37cbd23b9d3cdb13-20] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/canakkale-turecko/

[_dfeb4daae4686c9b-21] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/pernik-bulharsko/

[_8c857a43ce04ce21-22] ttps://pernik.bg/obshtina-pernik/pobratimeni-gradove/pardubice-chexiya

[_0119f9104d908cc5-23] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/rosignano-marittimo-italie/

[_59bb9377cb62edfb-24] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/sezana-slovinsko/

[_a18591ac08df180f-25] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/waregem-belgie/

[_8aee06a7c4890f03-26] ttps://www.pardubice.eu/o-pardubicich/informace-o-meste/partnerska-a-spratelena-mesta/spratelena-mesta/vysoke-tatry-slovensko/

[_4b2c9eaea19c81be-27] 27,00 ^27,01 ^27,02 ^27,03 ^27,04 ^27,05 ^27,06 ^27,07 ^27,08 ^27,09 Historický lexikon obcí České republiky – 1869–2011 (չեխերեն) — ČSÚ, 2015.

[_6af29d6102687903-28] 28,0 ^28,1 ^28,2 Historický lexikon obcí České republiky 1869–2005 (չեխերեն): 1. díl / J. Růžková, J. Škrabal — ČSÚ, 2006. — 759 p. — ISBN 978-80-250-1310-6

[_339c28af6aedad3b-29] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2014 (չեխերեն) — Praha: 2014.

[_2b9c3e0c174eb99b-30] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2016 (չեխերեն) — Praha: 2016.

[_3a935437ffa45877-31] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2017 (չեխերեն) — Praha: 2017. — ISBN 978-80-250-2770-7

[_4c4dcc029653802c-32] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2018 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2018. — ISBN 978-80-250-2843-8

[_3c14fa75e0606de4-33] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2019 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2019. — ISBN 978-80-250-2914-5

[_c48c8bf8c9e882b9-34] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2020 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2020.

[_48d0feaf411e7df5-35] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1.1.2021 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2021.

[_a45654ff3d75792d-36] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích - k 1. 1. 2022 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2022.

[_342011b9a8e79cb3-37] Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2023 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]