Jump to content

Իկոնիայի սուլթանություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իկոնիայի սուլթանություն
պարս.՝ سلجوقیان روم
թուրքերեն՝ Anadolu Selçuklu Devleti
 Սելջուկյան սուլթանություն
 Մենգուջեկիներ
 Դանիշմաններ
 Սալթուկիներ
 Արթուկիներ
1074 - 1307 Անատոլիայի բեյլիքներ 
Քարտեզ2


(Իկոնիայի սուլթանության ընդարձակումը)

Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք Նիկեա, Կոնիա
Մակերես 400 000
Լեզու Պարսկերեն, Օսմաներեն
Կրոն Սուննի իսլամ
Իշխանություն
Պետական կարգ Միապետություն
Պետության գլուխ սուլթան
Պատմություն
- Դանիշմանների ամիրայության գրավում 1157
- Պարտություն մոնղոլներին 1243
- Պարտություն օսմանցիներին 1299

Իկոնիայի սուլթանություն, Ռումի սուլթանություն, Փոքր Ասիայի սելջուկյան պետություն, սելջուկների ավատատիրական պետություն Փոքր Ասիայում (1074-1307)։ Հիմնել է Գթլմուշ բեգի որդի Սուլայմանը։ Սկզբում մայրաքաղաքը Նիկիան էր, ապա՝ Իկոնիան (Կոնիա

1157 թվականին Իկոնիայի սուլթանությունն իրեն ենթարկեց Դանիշմանների ամիրայության տարածքը, 1207 թվականին գրավեց Անթալիան, 1214 թվականին՝ Սինոպը։ Ռազմաքաղաքական հզորության գագաթնակետին հասավ Ալա-ադ-Դին Քեյ-Քուբադի ժամանակ (1219-1236) թվականին։

1243 թվականին Իկոնիայի սուլթանության ուժերը Քյոսեդաղի մոտ պարտվեցին մոնղոլներին, և Իկոնիայի սուլթանությունը դարձավ նրանց վասալը։ 1299 թվականին Իկոնիայի սուլթանությունը ծանր հարված ստացավ Օսման բեգի գլխավորած թուրքական ցեղախմբից, իսկ 1307 թվականին վերացավ պատմության ասպարեզից։ Օսմանի հիմնած բեգությունը դարձավ օսմանյան պետության կորիզը։

12-րդ դարում Իկոնիայի սուլթանության զորքերը մի քանի անգամ ներխուժել են Կիլիկիայի հայկական իշխանապետության տարածքը, բայց հաջողություն չեն ունեցել։ Սուլթան Ռուքն ադ-Դինը (1196-1204) Կարինը գրավելուց հետո արշավեց Վրաստան, սակայն Բասենի դաշտում պարտվեց հայ-վրացական զորքերին։ 1214-1219 թվականներին սուլթան Քեյքաուզը փորձեց գրավել Կիլիկիայի հայկական թագավորության սահմանամերձ Լուլուա և Կապան բերդերը, սակայն 1219 թվականին պարտության մատնվեցին Լևոն Բ–ի կողմից։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 322