Ալեքսանդր Յակովլև (ավիակոնստրուկտոր)
Ալեքսանդր Յակովլև ռուս.՝ Алекса́ндр Серге́евич Я́ковлев | |
---|---|
Ծնվել է | մարտի 19 (ապրիլի 1), 1906 |
Ծննդավայր | Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1] |
Մահացել է | օգոստոսի 22, 1989[2][3][4][…] (83 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
Գերեզման | Նովոդեվիչյան գերեզմանոց[5] |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ |
Կրթություն | Ժուկովսկու անվան զինօդային ճարտարագիտական ակադեմիա (1931) |
Մասնագիտություն | military flight engineer, քաղաքական գործիչ, գրող, հիշատակագիր, օդաչու, ճարտարագետ և aircraft designer |
Աշխատավայր | Յակովլև, Ժուկովսկու անվան զինօդային ճարտարագիտական ակադեմիա և Moscow Aviation Plant № 39? |
Զբաղեցրած պաշտոններ | ԽՍՀՄ գերագույն խորհրդի պատգամավոր |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա |
Ստորագրություն | |
Aleksandr Yakovlev Վիքիպահեստում |
Յակովլև Ալեքսանդր Սերգեևիչ (մարտի 19 (ապրիլի 1), 1906, Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1] - օգոստոսի 22, 1989[2][3][4][…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային ավիակոնստրուկտոր։ ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս (1976 թ., թղթակից անդամ՝ 1943 թ.), ինժեներ, գեներալ–գնդապետ (1946 թ.), սոցիալիստական աշխատանքի կրկնակի հերոս (1940 թ., 1957 թ.)։ ԽՄԿԿ անդամ 1938 թվականից։ Յակովլեվ 1920-ական թվականներին խորհրդային ավիամոդելիզմի, պլաներիզմի և սպորտային ավիացիայի հիմնադիրներից է։ Ավարտել է Ն․ Ե․ Ժուկովսկու անվան ռազմաօդային ինժեներական ակադեմիան։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1932 թվականին նախագծել է ԱԻՐ-6 տեղական կապի սերիական և ԱԻՐ-7 արագընթաց փոստային, 1935-1936 թվականներին՝ ՌԻՏ-2 և ՌԻՏ-1 ուսումնական, 1939 թվականին՝ ԲԲ-22 ռմբակոծիչ, 1940-1943 թվականներին Հայրենական մեծ պատերազմի հիմնական կործանիչ Յակ-1, Յակ-7, Յակ-9 ինքնաթիռները։
Յակովլևը ռեակտիվ ավիացիայի առաջին ստեղծողներից է։ Նրա ղեկավարությամբ մշակվել են սերիական մարտական ինքնաթիռներ Յակովլև-15, Յակովլև 28 (առաջին խորհրդային գերձայնային մարտական ռմբակոծիչ, 1958 թ.), ուղղաձիգ թռիչքի և վայրէջքի առաջին խորհրդային ինքնաթիռը (1967 թ.), Յակվլև 14 դեսանտային պլաները, Յակովլև 24 ուղղաթիռը, Յակովլև 12 բազմանպատակ, Յակվլև 18Պ, Յակովլև 18ՊՄ, Ա, Ս․ Յակովլև Գ․ Բ․ Յակուլով Յակ-50 սպորտային (Յակովլևի կոնստրուկցիայի ինքնաթիռներով սահմանվել են համաշխարհային 45 ռեկորդներ), Ցակ-40, 6ակ-42 ռեակտիվ մարդատար ինքնաթիռները են։ Ցակովլևի ղեկավարությամբ ստեղծվել են 75 տիպի, 66 հզոր ինքնաթիռներ։ ԽՍՀՄ տասնմեկից-ինը գումարումների Գերագույն խորհրդի դեպուտատ։
Լենինյան (1972 թ.), ԽՍՀՄ պետական մրցանակներ (1941 թ., 1942 թ., 1943 թ., 1946 թ., 1947 թ., 1948 թ., 1977 թ.)։
Պարգևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Պարգևատրվել է Լենինի 8 շքանշանով։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Яковлев Александр Сергеевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ http://moscow-tombs.ru/1989/yakovlev_as.htm
- ↑ Яковлев, Александр Сергеевич (ռուս.) // Малая советская энциклопедия / под ред. Н. Л. Мещеряков — 2 — Советская энциклопедия, 1936.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսանդր Յակովլև (ավիակոնստրուկտոր)» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 107)։ |
- Ապրիլի 1 ծնունդներ
- 1906 ծնունդներ
- Մոսկվա քաղաքում ծնվածներ
- Օգոստոսի 22 մահեր
- 1989 մահեր
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Նովոդևիչյան գերեզմանատանը թաղվածներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսներ
- Լենինի շքանշանի ասպետներ
- Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշանով պարգևատրվածներ
- Կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- Հայրենական պատերազմի 1-ին աստիճանի շքանշանակիրներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- Կարմիր աստղի շքանշանի ասպետներ
- «Մոսկվայի պաշտպանության համար» մեդալով պարգևատրվածներ
- «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալակիրներ
- «Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ կատարած անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալակիրներ
- «Աշխատանքի վետերան» մեդալակիրներ
- Պատվո լեգեոնի շքանշանի սպաներ
- Լենինյան մրցանակի դափնեկիրներ
- ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիրներ
- Ստալինյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Խորհրդային ավիակոնստրուկտորներ
- ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոսներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 3-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 4-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 5-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 6-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 7-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 8-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 9-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 10-րդ գումարման պատգամավորներ
- ԽՍՀՄ ԳԽ 11-րդ գումարման պատգամավորներ
- Անձինք նամականիշերի վրա
- ԽՍՀՄ ԳԱ իսկական անդամներ