Saltar ao contido

Independentismo cham

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Bandeira de Fronte para a Liberación de Champa, a cal a miúdo representa o movemento independentista cham.
Mapa de Champa durante o seu apoxeo.

O independentismo cham é un movemento político cuxo obxectivo é a independencia do pobo cham de Vietnam.

Contexto histórico

[editar | editar a fonte]

Co nome de Champa coñécense un conxunto de entidades políticas independentes que se estenderon pola costa do que hoxe é o centro e sur de Vietnam dende aproximadamente o século II d. C. até 1832, cando foi anexada polo Imperio vietnamita baixo Minh Mạng.[1] Noutro tempo un reino independente, Champa tiña a súa propia cultura, que estaba fortemente influenciada pola zona cultural india, resultando en herdanzas culturais propias que os separaban dos vietnamitas no norte, facendo de Champa unha das partes máis importantes do país. Formaba parte da esfera da civilización índica debido aos seus fortes trazos hindús.[2]

Porén, cando a nación vietnamita xurdiu despois da ocupación chinesa, Champa e Đại Việt participaron nunha serie de guerras. Estas guerras debilitaron a Champa, lenta mais efectivamente, xa que o país era incapaz de defenderse tanto da ameaza do Imperio Khmer no oeste como dos vietnamitas no norte. Para rescatar o país, os cham adoptaron o islam como relixión dende o século XV, mais a conquista vietnamita en 1471 finalmente puxo fin de iure a Champa como estado independente.[3]

Desde entón, os chams rebeláronse varias veces contra o dominio vietnamita. As rebelións máis importantes ocorreron no século XIX, co levantamento de Katip Sumat e o levantamento de Ja Thak Wa, converténdoa na primeira e, ata agora, a única guerra xihadista na historia de Vietnam.[4] Ambas rebelións foran esmagadas polo Imperio vietnamita. No século XX, especialmente na guerra de Vietnam, os Cham estiveron activos como parte da Fronte para a Liberación de Champa e, máis tarde, na Fronte Unida para a Liberación das Razas Oprimidas, rebelándose como parte do seu desexo de independencia.[5][6] Todas estas rebelións foron finalmente esmagadas polo goberno comunista unificado, e a poboación cham reduciuse significativamente.

  1. Parker, Vrndavan Brannon. "Vietnam's Champa Kingdom Marches on". Hinduism Today. Arquivado dende o orixinal o 7 de outubro de 2019. Consultado o 21 de novembro de 2015. 
  2. "India-Vietnam's Shared Culture: The Cham Civilization | USC Center on Public Diplomacy". www.uscpublicdiplomacy.org. 
  3. "Vietnam-Champa Relations and the Malay-Islam Regional Network in the 17th–19th Centuries | Kyoto Review of Southeast Asia". kyotoreview.org. 11 de marzo de 2004. 
  4. Wong Tze-Ken, Danny (1 de agosto de 2013). "The Cham Arrivals in Malaysia: Distant Memories and Rekindled Links". Archipel 85 (1): 151–165. doi:10.3406/arch.2013.4389 – vía www.persee.fr. 
  5. SCUPIN, Raymond (1995). "Historical, Ethnographic, and Contemporary Political Analyses of the Muslims of Kampuchea and Vietnam". Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia 10 (2): 301–328. JSTOR 41056916. doi:10.1355/SJ10-2G – vía JSTOR. 
  6. Chickering, William H. (9 de xuño de 2017). "Opinion | A War of Their Own". The New York Times.