Tannhäuser (ópera)
Tannhäuser und der Sängerkrieg auf Wartburg (en galego Tannhäuser e o torneo de trobadores do castelo de Wartburg) é unha ópera en tres actos con música e libreto en alemán de Richard Wagner, baseada en dúas lendas alemás.
| Tannhäuser und der Sängerkrieg auf Wartburg Tannhäuser e o torneo de trobadores do castelo de Wartburg | |
|---|---|
 Edición de Tannhäuser de 1845. | |
| Forma | Grande ópera romántica (Grosse romantische Oper) |
| Actos e escenas | 3 actos |
| Idioma orixinal do libreto | Alemán |
| Libretista | Richard Wagner |
| Fontes literarias | Dúas lendas medievais sobre o cabaleiro cruzado Tannhäuser |
| Estrea | 19 de outubro de 1845 |
| Teatro da estrea | Hofoper |
| Lugar da estrea | Dresden |
| Duración | 4 horas 30 minutos |
| Música | |
| Compositor | Richard Wagner |
| Personaxes | |
Conde Hermann (baixo) | |
Historia e características
editarWagner empregou principalmente dúas historias que aparecen na obra de Ludwig Bechstein, entre outras fontes: unha delas é a lenda do cabaleiro Tannhäuser, e a outra é a chamada Der Sängerkrieg auf der Wartburg, é dicir o «concurso de canto do Castelo de Wartburg». Os temas principais da ópera son a loita entre o amor sagrado e o profano, e a redención a través do amor, tema dominante en boa parte da obra de Wagner.
A súa estrea tivo lugar en Dresden o 16 de outubro de 1845 baixo a dirección do propio compositor. A súa sobriña, Johanna Wagner, interpretou o papel de Elisabeth.
Existen catro versións da ópera; a terceira, a versión de París, é a que se adoita interpretar con máis frecuencia. Esta ópera é unha das integrantes do Canon de Bayreuth.
Tannhäuser segue no repertorio, se ben non está entre as óperas máis representadas, aparecendo nas estatísticas de Operabase no posto 53 das cen óperas máis representadas no período 2005-10, sendo a 14ª en Alemaña e a sexta de Wagner, con 82 representacións.
Personaxes
editar- Nota
- Aínda que o libreto e a partitura sempre emprega o nome en singular Tannhäuser en direccións escénicas que implican ao rol titular ou ao indicar as pasaxes que el canta, ese nome nunca aparece como parte das letras. Máis ben, cada personaxe que se dirixe a Tannhäuser polo seu nome emprega o seu nome de pila Heinrich.
- O distintivo personaxes Heinrich der Schreiber canta moitas melodías distintas de tódolos demais personaxes, e letras ocasionalmente únicas. Porén, no libreto encontra mención individual só na lista de personaxes, cos números de conxunto que inclúen ser etiquetado de Ritter (isto é, "cabaleiros", referíndose aos Minnesinger, que comparten todos un rango cabaleiresco). A partitura (polo menos na edición de Schirmer) etiqueta a súa liña de melodía simplemente "Schreiber".
| Personaxe | Tesitura | Elenco na estrea 19 de outubro de 1845 (Director: Richard Wagner) |
Versión revisada Elenco na estrea, 1861 (Director: Pierre-Louis Dietsch) |
|---|---|---|---|
| Tannhäuser, un Minnesinger | tenor | Josef Aloys Tichatschek | Albert Niemann |
| Elisabeth, a sobriña do Landgrave | soprano | Johanna Wagner | Marie Sasse |
| Venus | soprano ou mezzosoprano | Wilhelmine Schröder-Devrient | Fortunata Tedesco |
| Wolfram von Eschenbach, un Minnesinger | barítono | Anton Mitterwurzer | Morelli |
| Herrmann, Landgrave de Turinxia | baixo | Georg Wilhelm Dettmer | Cazaux |
| Walther von der Vogelweide, un Minnesinger | tenor | Max Schloss | Aimes |
| Biterolf, un Minnesinger | baixo | Johann Michael Wächter | Coulon |
| Heinrich der Schreiber, un Minnesinger | tenor | Anton Curty | König |
| Reinmar von Zweter, un Minnesinger | baixo | Karl Risse | Freret |
| Un xove pastor | soprano | Anna Thiele | Reboux |
| Catro paxes nobres | soprano, alto | ||
| Nobres, cabaleiros, damas, peregrinos, serenas, náiades, ninfas, bacantes; na versión de París, tamén as Tres Gracias, mozos, cupidos, sátiros e faunos | |||
Instrumentación
editarA partitura de Tannhäuser está escrita para os seguintes instrumentos:
- 3 frautas (unha dobra con piccolo), 2 óboes, 2 clarinetes, clarinete baixo, 2 fagots
- 4 trompas, 3 trompetas, 3 trombóns, tuba
- Timpani, bombo, platillos, ferriños, pandeireta
- Arpa
- Archi (violíns I e II, violas, violonchelos, e contrabaixos)
En escena
- corno inglés, 4 óboes, 6 clarinetes, 4 fagots, 12 trompas, 12 trompetas, 4 trombóns, caixa, platillos, pandeireta
Notas
editar- ↑ Martín Triana, José María: El libro de la ópera. Alianza Editorial, 1992 (2ª ed.). ISBN 84-206-0284-1 páx. 306 (en castelán).