Jump to content

Galileo Galilei

O Uicipeid
Galileo Galilei
Beatha
Ainm slàn Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei
Breith Pisa, 15 dhen Ghearran 1564
Dùthaich Diùcachd Florence  (1564 -  1569)
Àrd-diùcachd Tuscany  (1569 -  1642)
Àite-fuirich Pisa
Padova
Firenze
Bàs Arcetri (en) Translate, 8 dhen Fhaoilleach 1642
Àite-adhlacaidh Bàislig Santa Croce
Tomb of Galileo Galilei (en) Translate
Teaghlach
Athair Vincenzo Galilei
Màthair Giulia Ammannati
Cèile no value
Càraid Marina Gamba (en) Translate
Clann
Bràithrean ⁊ peathraichean
Foghlam
Foghlam Oilthigh Pisa
(1581 - 1585) : Eòlas-leighis, matamataig
Stiùiriche an teusais Ostilio Ricci (en) Translate
Oileanaich dotaireachd Giuseppe Biancani (en) Translate
Benedetto Castelli (en) Translate
Mario Guiducci (en) Translate
Vincenzo Viviani (en) Translate
Cànain Laideann
Eadailtis
Oileanaich Niccolò Arrighetti (en) Translate
Giuseppe Biancani (en) Translate
Dreuchd
Dreuchd reul-eòlaiche, feallsanaiche, matamataigear, fiosaigiche, innleachdair, reul-dhraoidh, iom-eòlaiche, neach-teagaisg oilthigh, neach-saidheans, einnseanair agus feallsanaiche
Àitichean-obrach Pisa, Padova agus Firenze
Fastaichean Oilthigh Pisa  (1589 -
Oilthigh Phadua  (1592 -
Obraichean comharraichte Galilean transformation (en) Translate
equations for a falling body (en) Translate
Duaisean a fhuaras
Ballrachd Accademia della Crusca (en) Translate
Acadamh nan Lincei
Accademia delle Arti del Disegno (en) Translate
Creideamh
Creideamh Latin Church (en) Translate

'S e reuladair agus neach-smaoin ainmeil a bh' ann an Galileo (Pisa, 15 an Gearran 1564Firenze, 8 am Faoilleach 1642). Thog e prosbaig agus gloinn-amhairc gus am b' urrainn dha coimhead ri na rionnagan agus planaidean eile. Is e a chiad duine a lorg ceithir de na gealaich aig Iupatair agus smaoinich e air toir de na laghan ann an nàdar-feallsanachd. Bha e cuideachd ball dhen Accademia dei Lincei, a' chiad comann saidheansail.[1]

Seach gun robh Galileo den beachd gur e a' ghrian a bha na meadhan an Slighe Chloinn Uisnich an àite an t-saoghal chuir an eaglais Caitligeach e an sàs agus bha iad a maoidheadh a mharbhadh. Gheall e gun do dh'atharraich e creideamhan ach dìreach airson a bheatha a shàbhaladh. Chùm an eaglais e fo smachd agus anns an taigh aige airson a chòir den beatha aige.

Ged 's a tha Galileo comharraichte an latha an diugh airson a h-obair an feallsanachd-nàdurra, bha e cuideachd, mar a bha an cuid bu mhòr de Ollamhan Caitligeach na linn, na h-Ollamh-Dhiadhaidh. Thog e, an lùib a chuid rannsachaidh an saidheans-nàdurra, ceist cudthromach mu deidhinn an càirdeas eadar firinn spioradail agus firinn an saoghal nàdurra. B' anns a cheist seo "An e gu bheil fìrinnean spioradail agus nàdurra neo-eisimeileach: fìrinnean spioradail a bhuannachd do saoghal spioradail a-mhàin agus fìrinnean nàdurra a bhuannachd do an duil nàdurra a-mhàin neo An e gu bheil fìrinnean spioradail agus fìrinnean nàdurra còmhla na roinnean de an aon firinn?" Tha an ceist seo na h-aobhar connspaid aig cuid eadhan dhan latha an diugh. Thàinig Galileo fhèin ris a cho-dhùnadh gu robh fìrinnean spioradail agus nàdurra co-cheangailte o chionn 's nach urrainn do firinn cuir an aghaidh firinn.

Iomraidhean

[deasaich | deasaich an tùs]
  1. Storia ('Eachdraidh')”. Accademia dei Lincei. Air a thogail 10mh dhen Iuchar 2020.
  • Ùghdarras do Para 3: Reuladair a' Phaip, aiste anns an "Tablet" bl. 2005

Ceangal a-mach

[deasaich | deasaich an tùs]