Gerry Fitt

Gerry Fitt

Beathaisnéis
Breith	9 Aibreán 1926 Béal Feirste, Northern Ireland
Bás	26 Lúnasa 2005 79 bliana d'aois Londain, England
Ball de Theach na dTiarnaí
14 Deireadh Fómhair 1983 – 26 Lúnasa 2005 (bás in oifig)
Ball den 48ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
22 Samhain 1979 – 13 Bealtaine 1983 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 48ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Béal Feirste Thiar
Ball den 48ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
3 Bealtaine 1979 – 22 Samhain 1979 (an páirtí a fhágáil) Téarma parlaiminte: 48ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Béal Feirste Thiar Toghadh i: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1979
Ball den 47ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
10 Deireadh Fómhair 1974 – 7 Aibreán 1979 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 47ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Béal Feirste Thiar Toghadh i: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe, Deireadh Fómhair 1974
Ball den 46ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
28 Feabhra 1974 – 20 Meán Fómhair 1974 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 46ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Béal Feirste Thiar Toghadh i: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe, Feabhra 1974
Ball den 45ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
24 Lúnasa 1970 – 8 Feabhra 1974 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 45ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Béal Feirste Thiar
Ball den 45ú Parlaimint sa Ríocht Aontaithe
18 Meitheamh 1970 – 24 Lúnasa 1970 (joining party (en) ) Téarma parlaiminte: 45ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Béal Feirste Thiar Toghadh i: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1970
Ball de 44ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe
31 Márta 1966 – 29 Bealtaine 1970 (díscaoileadh na parlaiminte) Téarma parlaiminte: 44ú Parlaimint na Ríochta Aontaithe Toghcheantar: Béal Feirste Thiar Toghadh i: Olltoghchán na Ríochta Aontaithe 1966
Ball de Thionól Thuaisceart Éireann 1973–74
Téarma parlaiminte: Céad Tionól Thuaisceart Éireann (1973–1974) Toghadh i: toghchán Thionól Thuaisceart Éireann 1973
Ceannaire den Pháirtí Sóisialta agus Daonlathach an Lucht Oibre
Ball de Pharlaimint Thuaisceart Éireann
Gníomhaíocht
Suíomh oibre	Londain
Gairm	polaiteoir
Ball de pháirtí polaitíochta	Páirtí Sóisialta Daonlathach an Lucht Oibre
Ball de	Céad Tionól Thuaisceart Éireann (1973–1974)
Teangacha	Béarla
Teaghlach
Céile	Susan Gertrude Anne Doherty (1947–)
Páiste	Joan Fitt, Betty Fitt, Patsy Fitt, Eileen Fitt, Geraldine Fitt

Ba pholaiteoir as Tuaisceart Éireann é Gerard "Gerry" Fitt, nó Barún Fitt of Bell's Hill, (9 Aibreán 1926 – 26 Lúnasa 2005). Bhí sé i measc na ndaoine a bhunaigh an SDLP (Páirtí Sóisialach Daonlathach an Lucht Oibre) sa bhliain 1970.

Tús a shaoil

Rugadh Fitt i mBéal Feirste. Fuair sé a chuid oideachais ó na mBráithre Críostaí. Chaith sé na blianta idir 1941 agus 1953 i sheirbhís an chabhlaigh. Bhíodh cónaí ar Fitt i mBóthar na bhFál, agus sheas sé mar ionadaí don bhóthar ar son pháirtí lucht oibre sa bhliain 1956. Fuair Paddy Devlin, ó Pháirtí Lucht Oibre na hÉireann an ceann is fearr air, áfach.

Sa bhliain 1958, toghadh Fitt do Chomhairle Cathrach Bhéal Feirste mar bhall de Pháirtí Lucht Oibre na hÉireann. Sa bhliain 1962, bhuaigh sé suíochán i Stormont.

San olltoghchán Westminster sa bhliain 1966, bhuaigh Fitt an suíochán in iarthar Bhéal Feirste.

SDLP

Westminster

D'úsáid Fitt a shuíochán i Westminster chun fadhbanna i dTuaisceart Éireann a chuir os chomhair na Breataine. Ba MP comhbhraiteach é a bhí i láthair ag an agóid cearta daonna i nDoire ar an 5 Deireadh Fómhair 1968. Chloígh Constáblacht Ríoga Uladh Fitt an lá sin, i measc daoine eile.

Thug Fitt tacaíocht do Bernadette Devlin sa bhliain 1969.

I mí Lúnasa 1970 bhí Fitt mar an chéad cheannaire ar pháirtí nua, Páirtí Sóisialta Daonlathach an Lucht Oibre (SDLP). Bunaíodh an SDLP tar éis comhráite sa nGaeltacht i dTír Chonaill idir John Hume, Austin Currie, Paddy O’Hanlon, Paddy Devlin agus Gerry Fitt. Ba é Gerry Fitt an ceannaire mar gurbh é an polaiteoir ba shinsearaí díobh, an t-aon Fheisire Parlaiminte in Westminster ina measc.

Ghlac an SDLP páirt i Westminster (rud nach ndearna Sinn Féin).

Titim amach

Tiarnaí, Westminster

Bhí síorcháineadh ar a ceannaireachtaagus b'fhéidir nach raibh bua na ceannaireachta ag Fitt, san áit chontráilte ag an am contráilte. De réir a chéile, thit Fitt amach lena pháirtí, le náisiúnaigh, agus le rialtas na Breataine. Sa bhliain 1979 staon Fitt ó vóta tábhachtach i Westminster; thit an rialtas Lucht Oibre as chumhacht agus tháinig Margaret Thatcher agus na Toraithe isteach.

Sa bhliain 1980 cuireadh John Hume ina áit mar cheannaire, agus d'fhág Fitt an páirtí.

Sa bhliain 1981 bhí Fitt in aghaidh na Stailceanna ocrais sa phríosún Maze i mBéal Feirste.

I mí na Bealtaine na bliana 1983, chaill Fitt a shuíochán do Gerry Adams.

Fuair Fitt bás ar an 26 Lúnasa 2005, 79 bliain d'aois, de bharr galair croí. Bhí ceathrar iníon aige.