Jump to content

Caitheamh tobac in Éirinn

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Major, an-coitianta in Éirinn sa 20ú haois: "Toradh caithimh tobac - BÁS"
"Is fearr liom Afton"... bhí fógraíocht Afton mar seo sách coitianta go dtí na 1960idí

Fuair thart ar 4,500 duine bás sa Stát gach bliain, sna 2020idí luath, mar gheall ar thobac a chaitheamh. Galar croí, galar scamhóg agus ailse is mó a bhaineann dóibh.[1]

bun toitín / bruscar san Ómaigh

Dúradh i dtuarascáil ó Choláiste Ríoga na Máinliá in Éirinn in 2024 gur idir chúig bliana déag agus seacht mbliana déag thar aon am eile is mó a bhaineann daoine an chéad gal tástála as tobac.[1] Bíonn leanbh amháin as gach beirt a bhaineann triail as caitheamh tobac ina gcaiteoir tobac agus faigheann duine as gach beirt chaiteoirí tobac bás ó ghalar a bhaineann le tobac.[2]

Tá cosc ar chaitheamh tobac in áiteanna oibre in Éirinn faoi na hAchtanna um Shláinte Phoiblí (Tobac) 2002-2015. Is é cuspóir an choisc ná le fostaithe agus an pobal a chosaint ó nochtadh d'éifeachtaí dochracha agus tocsaineacha deataigh tobac san ionad oibre.[3]

Éilíonn na leibhéil arda caitheamh tobac in Éirinn iarracht níos comhbheartaithe chun tacú le forbairt leanúnach sochaí saor ó thobac inar féidir le daoine maireachtáil níos faide agus saol níos sláintiúla saor ó éifeachtaí díobhálacha tobac.[4]

Is cosúil go bhfuil nicitín sna galtoitíní céanna agus go bhfuil siad chomh dona leis na toitíní lá ar bith.[5] De réir an Bhoird Taighde Sláinte, is dóichí faoi chúig go dtosóidh daoine a chaitheann galtoitíní, go dtosóidh siadsan thar dhaoine eile ag caitheamh tobac. Sa bhliain 2022, bhí sé molta ag an Aire Sláinte Stephen Donnelly cosc a chur ar ghaltoitíní a dhíol le daoine faoi ocht mbliana déag agus srianta a chur ar fhógraíocht galtoitíní.

Tá sé mar aidhm ag an tionscnamh Not Around Us spreagadh a thabhairt do dhaoine a bhíonn ag vápáil gan a bheith ag caitheamh nó ag vápáil timpeall ar dhaoine eile.

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. 1.0 1.1 Nuacht RTÉ (2024-05-13). "Cead tobac a cheannach le hardú ó 18 go 21 bliain" (as ga). 
  2. "Tugann an tAire Sláinte foláireamh faoi chaitheamh tobac agus COVID-19 ar Lá Domhanda Gan Tobac" (ga). www.gov.ie (2020-05-31). Dáta rochtana: 2024-05-26.
  3. Citizensinformation.ie. "Cosc ar chaitheamh tobac sa láthair oibre" (ga). www.citizensinformation.ie. Dáta rochtana: 2024-04-01.
  4. "Éire Saor ó Thobac" (ga). www.gov.ie (2013-06-07). Dáta rochtana: 2024-05-13.
  5. Aifric Ní Scolaí (2023-02-22). "Véipeáil...brocailí...an Piollaire...céard a chaithfidh tusa in aer don Charghas?" (ga-IE). NÓS. Dáta rochtana: 2024-05-26.