کیسه بیضه
| ' | |
|---|---|
 کیسه بیضه مرد در حالت گرما (چپ) و حالت سرما (راست) | |
| شناسه‌ها | |
| MeSH | D012611 |
| TA98 | A09.4.03.001 A09.4.03.004 |
| TA2 | 3693 |
| FMA | 18252 |
کیسه بیضه[۱] یا اسکرُتوم (به انگلیسی: Scrotum) کیسه‌ای است که در جنس نر همه پستانداران وجود دارد. این کیسه از جنس ماهیچه صاف است که به صورت غیرارادی دمای بیضه‌ها (تستیکول‌ها) را تنظیم می‌کند. بیضه‌ها پیش از تولد درون شکم قرار دارند و کمی پس از تولد (از طریق مجرای اینگوئینال) وارد کیسه بیضه می‌شوند.
دمای اسکروتوم حدود ۳ درجه پایین‌تر از دمای بدن در حدود ۳۵–۳۴ درجه سلسیوس است. با این حال با رفلکس کرماستر وقتی دمای محیط سردتر از ۳۴ درجه باشد، ماهیچه‌های کیسه بیضه منقبض شده و بیضه‌ها به زیر شکم می‌چسبند تا گرم شوند و همچنین وقتی هوا گرم‌تر از ۳۴ درجه باشد ماهیچه‌های اسکرتوم به حالت استراحت درمی‌آیند و بیضه‌ها از شکم فاصله می‌گیرند تا خنک‌تر شوند و شرایط را برای اسپرمسازی (اسپرماتوژنز) مهیا کنند.
ساختار
[ویرایش]در انسان، کیسهٔ بیضه کیسه‌ای دوحجره‌ای و آویزان از پوست و بافت عضلات است که بیضه‌ها و بخش پایینی طناب‌های منی را در خود جای داده است.[۲] این کیسه در پشت آلت تناسلی و بالای قسمت میان‌چه قرار دارد.[۳] شکاف میان‌چه یک نوار پوستی عمودی کوچک است که از مقعد به میانهٔ کیسهٔ بیضه از جلو به عقب می‌گذرد. کیسهٔ بیضه همچنین گسترشی از قسمت میان‌چه است و برخی از بافت‌های شکمی از جمله شریان بیضه، ورید بیضه و شبکهٔ کوریک (پاپیلاژ) را دربردارد.[۴]
رشد
[ویرایش]در هفتهٔ پنجم پس از لقاح، پشتهٔ تناسلی به پشت پرده شکم رشد می‌کند. در هفتهٔ ششم، درون پشتهٔ تناسلی در حال افزایش، بافت‌هایی نخی شکل به نام طناب‌های جنسی اولیه شکل می‌گیرند. در بیرون، تورمی به نام برآمدگی تناسلی بر روی غشای کلوآک پدیدار می‌شود.
ترشح تستوسترون در هفتهٔ هشتم آغاز می‌شود، در هفتهٔ سیزدهم به اوج می‌رسد و تا پایان سه‌ماهه دوم به سطح بسیار پایین کاهش می‌یابد. تستوسترون سبب مردانه شدن چین‌های لابیوسکرومی کیسهٔ بیضه می‌شود. شکاف کیسه بیضه زمانی شکل می‌گیرد که شکاف مجاری ادراری جنینی تا هفتهٔ دوازدهم بسته می‌شود.[۵][۶]
رشد کیسهٔ بیضه و بلوغ جنسی
[ویرایش]اگرچه بیضه‌ها و کیسهٔ بیضه در مراحل اولیهٔ رشد جنینی شکل می‌گیرند، بلوغ جنسی در دورهٔ بلوغ آغاز می‌شود.[۷][۸] افزایش ترشح تستوسترون باعث تیره‌تر شدن پوست و رویش موی عانه بر روی کیسهٔ بیضه می‌گردد.
جانوران دیگر
[ویرایش]کیسهٔ بیضه در تمامی پستانداران زمینی بوریال بجز اسب آبی، کرگدن‌ها، خارپشت‌ها، مول‌ها، پانگولین‌ها، تاپیرها و خانواده‌های مختلفی از خفاش‌ها و جوندگان وجود دارد. در این پستانداران مقعد به وسیلهٔ قسمت میان‌چه از کیسهٔ بیضه جدا شده است. در دیگر مهره‌داران، از جمله جانوران کلوآکی، بیضه‌ها درون حفره بدن باقی می‌مانند.
برخلاف پستانداران جفت‌دار، در برخی از نرهای کیسه گرایان، کیسهٔ بیضه در جلوی آلت تناسلی قرار دارد، که هم‌تای کیسهٔ بیضه پستانداران جفت‌دار نیست، هرچند که چند گونه از کیسه‌داران وجود دارند که بدون کیسهٔ بیضه خارجی هستند.
پانویس
[ویرایش]- ↑ برخلاف بیضه که از ریشهٔ عربی است، خایه واژه‌ای از ریشهٔ فارسی است که صورت‌های دیگر آن خاگ (فرهنگ کوچک) یا خایک (فرهنگ پهلوی) بوده‌اند.
- ↑ «Human Male Reproductive System – Organs, Structure, Functions». biologynotesonline.com. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴.
- ↑ «What is the Function of the Scrotum and How is it Defined in Biology?». conceiveplus.com. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴.
- ↑ «Human Reproductive Anatomy». open.lib.umn.edu. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴.
- ↑ «Development of The Male External Genital Organs». discovery.lifemapsc.com. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴.
- ↑ «Development of the reproductive system». www.kenhub.com. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴.
- ↑ «What Happens During the Stages of Puberty?». www.innerbody.com. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴.
- ↑ «Not Everything You Wanted To Know About Puberty». www.scarleteen.com. دریافت‌شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴.
منابع
[ویرایش]
- کتاب زیست‌شناسی سوم دبیرستان
- این مقاله در بردارندهٔ بخش‌هایی از صفحه page 1237 چاپ ۲۰ام آناتومی گری (۱۹۱۸) است که در مالکیت عمومی قرار دارد.
 در زنان |
|
|---|---|
 در مردان | |
کالبدشناسی ناحیهای انسان | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| سر |  | ||||||
| گردن | |||||||
| تنه | |||||||
| اندامهای جنسی | |||||||
| اندامها | |||||||
 | این یک مقالهٔ خرد زیست‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |