میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ۱۹۷۶ (میلادی) با تأمین ماده ۲۷ آن به مرحله اجرا رسید و ۱۷۱ کشور هم‌اکنون عضو آن هستند، بند‌های حقوق بشری که این میثاق می‌کوشد ترویج و حمایت کند شامل:
- حق کار کردن در شرایط عادلانه و مناسب.
- حق برخورداری از حمایت اجتماعی، معیار زندگی رضایت بخش و عالی‌ترین معیارهای قابل حصول رفاه جسمی و روانی.
- حق آموزش و پرورش، برخورداری از مزایای آزادی فرهنگی و پیشرفت علمی.
تاریخچه
[ویرایش]اعلامیه جهانی حقوق بشر در حالی در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ به تصویب رسید که شش کشور شوروی سابق، یوگسلاوی، بلاروس، چکسلواکی، آفریقای جنوبی و عربستان سعودی به این اعلامیه رای ممتنع دادند تا به این ترتیب اعلامیه حقوق بشر برای الزام‌آور بودن نیاز به میثاقی بین‌المللی داشت که این میثاق پس از قریب دو دهه تلاش در سال ۱۹۶۶ مورد تصویب ۱۴۸ کشور درآمد و به این ترتیب برای کلیه اعضای سازمان ملل الزام‌آور شد.[۱]
براساس این میثاق کمیته‌ای تشکیل شد تا بر پیروی کشورهای از این میثاق نظارت کند.
خلاصه محتوای میثاق
[ویرایش]میثاق از ساختار اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی پیروی می‌کند و شامل یک مقدمه و سی و یک ماده است که به پنج بخش تقسیم شده است.[۲][۳]
بخش ۱ حق تمام ملت‌ها برای تعیین سرنوشت را به رسمیت می‌شناسد، از جمله حق «تعیین آزادانه وضعیت سیاسی خود»،[۴] پیگیری اهداف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود، و مدیریت و استفاده از منابع خود. این بخش حق منفی یک ملت برای محروم نشدن از وسایل معیشت خود را به رسمیت می‌شناسد[۵] و تعهدی را بر طرف‌هایی که هنوز مسئول سرزمین‌های غیرخودمختار و تحت قیمومیت (مستعمرات) هستند، تحمیل می‌کند تا خودمختاری آنها را تشویق کرده و به آن احترام بگذارند.[۶]
بخش ۲ (مواد ۲ تا ۵) اصل «تحقق تدریجی» را برقرار می‌کند. همچنین الزام می‌کند که حقوق باید «بدون هیچگونه تبعیض از نظر نژاد، رنگ، جنسیت، زبان، مذهب، عقیده سیاسی یا سایر عقاید، منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، تولد یا سایر وضعیت‌ها» به رسمیت شناخته شوند.[۷] این حقوق تنها می‌توانند توسط قانون، به شیوه‌ای سازگار با ماهیت حقوق، و تنها با هدف «ارتقای رفاه عمومی در یک جامعه دموکراتیک» محدود شوند.[۸]
بخش ۳ (مواد ۶ تا ۱۵) حقوق را فهرست می‌کند. این حقوق شامل موارد زیر است:
- حق کار، تحت «شرایط عادلانه و مطلوب»، با حق تشکیل و پیوستن به اتحادیه‌های کارگری (مواد ۶، ۷ و ۸)؛
- تأمین اجتماعی، از جمله بیمه اجتماعی (ماده ۹)؛
- زندگی خانوادگی، شامل مرخصی زایمان با حقوق و حمایت از کودکان (ماده ۱۰)؛
- حق داشتن وضعیتی مناسب برای زندگی، شامل غذا، پوشاک و مسکن مناسب، و «بهبود مداوم شرایط زندگی» (ماده ۱۱)؛
- سلامت، به طور خاص «بالاترین استاندارد قابل دستیابی سلامت جسمی و روانی» (ماده ۱۲)؛
- آموزش، شامل آموزش ابتدایی رایگان و همگانی، آموزش متوسطه عموماً در دسترس و آموزش عالی با دسترسی برابر. این باید در جهت «رشد کامل شخصیت انسانی و احساس کرامت آن» باشد و همه افراد را قادر سازد تا به طور مؤثر در جامعه مشارکت کنند (مواد ۱۳ و ۱۴)؛
- مشارکت در زندگی فرهنگی (ماده ۱۵).
بخش ۴ (مواد ۱۶ تا ۲۵) بر گزارش‌دهی و نظارت بر میثاق و اقدامهای انجام شده توسط طرف‌ها برای اجرای آن حاکم است. همچنین به نهاد نظارتی - که در ابتدا شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد بود و اکنون کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است - اجازه می‌دهد تا توصیه‌های کلی را به مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد اقدامهای مناسب برای تحقق حقوق ارائه دهد.[۹]
بخش ۵ (مواد ۲۶ تا ۳۱) بر تصویب، لازم‌الاجرا شدن و اصلاح میثاق حاکم است.[۱۰]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «ميثاق بين‌المللي حقوق اقتصادي- اجتماعي و فرهنگي (مصوب 16 دسامبر 1966 ميلادي (مطابق با 25/9/1345شمسي) مجمع عمومي سازمان ملل متحد)». دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۱.
- ↑ «International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights». https://www.ohchr.org/. پیوند خارجی در
|وبگاه=وجود دارد (کمک) - ↑ «میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی | سازمان ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران». iran.un.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۱.
- ↑ ICESCR, Article 1.1
- ↑ ICESCR, Article 1.2
- ↑ ICESCR, Article 1.3
- ↑ ICESCR, Article 2.2
- ↑ ICESCR, Article 4
- ↑ ICESCR, Article 21
- ↑ ICESCR, Article 26-31
- وبگاه نمایندگی سازمان ملل متحد (تهران) بایگانی‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
پیوند به بیرون
[ویرایش]
- متن میثاق به زبان فارسی بایگانی‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine در وبگاه مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران
- دانلود سایر معاهده‌های حقوق بشری در وبگاه مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران
- ایالت نیویورک در ۱۹۶۶ (میلادی)
- پیماننامههای سازمان ملل متحد
- حقوق بشر
- معاهدهها
- معاهده‌های آرژانتین
- معاهده‌های آفریقای جنوبی
- معاهده‌های آلبانی
- معاهده‌های آلمان غربی
- معاهده‌های اتحاد شوروی
- معاهده‌های اتریش
- معاهده‌های اردن
- معاهده‌های ارمنستان
- معاهده‌های اروگوئه
- معاهده‌های اریتره
- معاهده‌های ازبکستان
- معاهده‌های اسپانیا
- معاهده‌های استرالیا
- معاهده‌های استونی
- معاهده‌های اسرائیل
- معاهده‌های اسلواکی
- معاهده‌های اسلوونی
- معاهده‌های اسواتینی
- معاهده‌های اکوادور
- معاهده‌های الجزایر
- معاهده‌های السالوادور
- معاهده‌های اندونزی
- معاهده‌های اوگاندا
- معاهده‌های ایتالیا
- معاهده‌های ایرلند
- معاهده‌های ایسلند
- معاهده‌های باربادوس
- معاهده‌های باهاما
- معاهده‌های بحرین
- معاهده‌های برزیل
- معاهده‌های بریتانیا
- معاهده‌های بلژیک
- معاهده‌های بلیز
- معاهده‌های بنگلادش
- معاهده‌های بنین
- معاهده‌های بورکینافاسو
- معاهده‌های بوروندی
- معاهده‌های بوسنی و هرزگوین
- معاهده‌های بولیوی
- معاهده‌های پاپوآ گینه نو
- معاهده‌های پاراگوئه
- معاهده‌های پاکستان
- معاهده‌های پاناما
- معاهده‌های پرتغال
- معاهده‌های پرو
- معاهده‌های تاجیکستان
- معاهده‌های تانزانیا
- معاهده‌های تایلند
- معاهده‌های ترکمنستان
- معاهده‌های ترکیه
- معاهده‌های ترینیداد و توباگو
- معاهده‌های تعمیمیافته به آنتیل هلند
- معاهده‌های گسترشیافته به برلین غربی
- معاهده‌های تعمیمیافته به برمودا
- معاهده‌های تعمیمیافته به جبلالطارق
- معاهده‌های تعمیمیافته به جرزی
- معاهده‌های تعمیمیافته به جزایر پیتکرن
- معاهده‌های تعمیمیافته به جزایر فارو
- معاهده‌های تعمیمیافته به جزایر فالکلند
- معاهده‌های تعمیمیافته به جزایر کیمن
- معاهده‌های تعمیمیافته به جزیره من
- معاهده‌های گسترشیافته به سنت هلن، اسنشن و تریستان دا کونا
- معاهده‌های تعمیمیافته به مونتسرات
- معاهده‌های گسترشیافته به هندوراس بریتانیا
- معاهده‌های تعمیمیافته به هنگ کنگ بریتانیا
- معاهده‌های توگو
- معاهده‌های تونس
- معاهده‌های تیمور شرقی
- معاهده‌های جامائیکا
- معاهده‌های جزایر سلیمان
- معاهده‌های جزایر مارشال
- معاهده‌های جمهوری آذربایجان
- معاهده‌های جمهوری آفریقای مرکزی
- معاهده‌های جمهوری چک
- معاهده‌های جمهوری خلق آنگولا
- معاهده‌های جمهوری خلق بلغارستان
- معاهده‌های جمهوری خلق چین
- معاهده‌های جمهوری خلق کامبوج
- معاهده‌های جمهوری خلق لهستان
- معاهده‌های جمهوری خلق مجارستان
- معاهده‌های جمهوری خلق مغولستان
- معاهده‌های جمهوری دمکراتیک آلمان
- معاهده‌های جمهوری دموکراتیک افغانستان
- معاهده‌های جمهوری دموکراتیک سودان
- معاهده‌های جمهوری دموکراتیک سومالی
- معاهده‌های جمهوری دومینیکن
- معاهده‌های جمهوری سوسیالیستی اوکراین شوروی
- معاهده‌های جمهوری سوسیالیستی بلاروس شوروی
- معاهده‌های جمهوری سوسیالیستی رومانی
- معاهده‌های جمهوری عربی لیبی
- معاهده‌های جمهوری عربی یمن
- معاهده‌های جمهوری کنگو
- معاهده‌های جیبوتی
- معاهده‌های چاد
- معاهده‌های چکسلواکی
- معاهده‌های چین
- معاهده‌های دانمارک
- معاهده‌های دودمان پهلوی
- معاهده‌های دولت انتقالی اتیوپی
- معاهده‌های دولت فلسطین
- معاهده‌های دومینیکا
- معاهده‌های رواندا
- معاهده‌های زامبیا
- معاهده‌های زیمبابوه
- معاهده‌های زئیر
- معاهده‌های ژاپن
- معاهده‌های ساحل عاج
- معاهده‌های سان مارینو
- معاهده‌های سائوتومه و پرنسیپ
- معاهده‌های سریلانکا
- معاهده‌های سنت وینسنت و گرنادینها
- معاهده‌های سنگال
- معاهده‌های سورینام
- معاهده‌های سوریه
- معاهده‌های سوئد
- معاهده‌های سوئیس
- معاهده‌های سیرالئون
- معاهده‌های سیشل
- معاهده‌های شیلی
- معاهده‌های صربستان و مونتهنگرو
- معاهده‌های عراق بعثی
- معاهده‌های غنا
- معاهده‌های فرانسه
- معاهده‌های فرهنگ و هنر
- معاهده‌های فنلاند
- معاهده‌های فیجی
- معاهده‌های فیلیپین
- معاهده‌های قبرس
- معاهده‌های قرقیزستان
- معاهده‌های قزاقستان
- معاهده‌های کاستاریکا
- معاهده‌های کامرون
- معاهده‌های کانادا
- معاهده‌های کرواسی
- معاهده‌های کره جنوبی
- معاهده‌های کره شمالی
- معاهده‌های کلمبیا
- معاهده‌های کنیا
- معاهده‌های کویت
- معاهده‌های دماغه سبز
- معاهده‌های گابن
- معاهده‌های گامبیا
- معاهده‌های گرجستان
- معاهده‌های گرنادا
- معاهده‌های گواتمالا
- معاهده‌های گویان
- معاهده‌های گینه
- معاهده‌های گینه استوایی
- معاهده‌های گینه بیسائو
- معاهده‌های لازم‌الاجرا در ۱۹۷۶ (میلادی)
- معاهده‌های لائوس
- معاهده‌های لبنان
- معاهده‌های لتونی
- معاهده‌های لسوتو
- معاهده‌های لوکزامبورگ
- معاهده‌های لیبریا
- معاهده‌های لیتوانی
- معاهده‌های لیختناشتاین
- معاهده‌های ماداگاسکار
- معاهده‌های مالاوی
- معاهده‌های مالت
- معاهده‌های مالدیو
- معاهده‌های مالی
- معاهده‌های مراکش
- معاهده‌های مصر
- معاهده‌های مصوبشده در ۱۹۶۶ (میلادی)
- معاهده‌های مکزیک
- معاهده‌های موریتانی
- معاهده‌های موریس
- معاهده‌های مولداوی
- معاهده‌های موناکو
- معاهده‌های مونتهنگرو
- معاهده‌های نامیبیا
- معاهده‌های نپال
- معاهده‌های نروژ
- معاهده‌های نیجر
- معاهده‌های نیجریه
- معاهده‌های نیکاراگوئه
- معاهده‌های نیوزیلند
- معاهده‌های ونزوئلا
- معاهده‌های ویتنام
- معاهده‌های هائیتی
- معاهده‌های هلند
- معاهده‌های هند
- معاهده‌های هندوراس
- معاهده‌های یوگسلاوی
- معاهده‌های یونان
- ابزارهای حقوق بشری
- معاهده‌های گسترشیافته به آروبا
- قلمروهای گسترشیافته به گرینلند