آسیب دیدگی
آسیب Injury | |
---|---|
خراش پنجه گربه روی پوست دست | |
تخصص | طب اورژانس، تروماتولوژی |
طبقهبندی و منابع بیرونی |
آسیب دیدگی (انگلیسی: Injury) یا جراحت (همچنین به عنوان ترومای فیزیکی نیز شناخته میشود)، آسیبی است که به وسیله یک نیروی خارجی در بدن ایجاد میشود.[۱] آسیب دیدگیها میتوانند توسط تصادف، زمینخوردن، ضربه، شلیک گلوله و دلایل دیگر روی دهند.[۲] ترومای حاد گونهای از آسیب دیدگی است که میتواند سبب معلولیت یا مرگ شود. در سال ۲۰۱۳، ۴٫۸ میلیون نفر در سراسر جهان از تبعات ناشی از آسیب دیدگی جان باختند که به نسبت آمار ۴٫۳ میلیون نفری سال ۱۹۹۰ افزایش یافته بود.[۳] بیش از ۳۰ درصد از این مرگها به دلیل جراحات مربوط به حوزه حمل و نقل بودهاست.[۴] در سال ۲۰۱۳، ۳۶۷۰۰۰ کودک زیر پنج سال بر اثر جراحات جان خود را از دست دادند، در حالی که این رقم در سال ۱۹۹۰، ۷۶۶۰۰۰ بودهاست.[۵] آسیب دیدگیها عامل ۹ درصد از کل مرگها هستند و سومین عامل مرگومیر در جهان قلمداد میشوند.[۶][۷]
طبقهبندی
[ویرایش]سازمان بهداشت جهانی (WHO) طبقهبندی بینالمللی علل آسیب خارجی (ICECI) را ایجاد کرد. این سیستم، آسیبها بر اساس موارد زیر طبقهبندی مینماید:
- مکانیسم آسیب؛
- اشیاء/موادی که باعث آسیب میشوند؛
- محل وقوع؛
- فعالیت هنگام آسیب دیدگی؛
- نقش خطای انسانی.
و ماژولهای اضافی این کدها اجازه میدهد تا توزیع آسیب دیدگی در جمعیتهای خاص و شناسایی موارد برای تحقیقات دقیق تر در مورد علل و اقدامات پیشگیرانه شناسایی شوند.[۸][۹]
اداره آمار کار ایالات متحده سیستم طبقهبندی آسیبهای ناشی از کار و بیماری (OIICS) خود را گسترش داد. در این سیستم آسیبها بر اساس زیر طبقهبندی میشوند:
- طبیعی،
- یک قسمت از بدن آسیب دیده،
- منبع و منبع ثانویه، و
- رویداد یا قرار گرفتن در معرض
OIICS اولین بار در سال ۱۹۹۲ منتشر شد و از آن زمان تاکنون چندین بار به روز شدهاست.[۱۰]
سیستم طبقهبندی آسیبهای ورزشی و بیماریهای وابسته (OSIICS)، که قبلاً OSICS بود، برای طبقهبندی آسیبها استفاده میشود تا تحقیقات در مورد آسیبهای ورزشی خاص امکانپذیر باشد.[۱۱][۱۲]
به علت
[ویرایش]- علل جراحات به دو دسته عمدی و حوادث تقسیم میشوند. صدمات عمدی شامل اعمال خشونتآمیز و جنگ است، یا میتواند مانند خودکشی یا صدمه زدن به خود باشد. صدمات ناشی از حوادث میتواند ناشی از زمینخوردن یا تصادفهای وسایل نقلیه موتوری باشد[۱۳] برخی موارد صدمات ناشی از حوادث عبارتند از جراحات ناشی از زخم یا صاعقه.
از نظر روش
[ویرایش]- تروما (ضربه)
- آسیبهای تروماتیک عبارتند از زخم یا شوک بدن که در اثر برخورد فیزیکی یا حرکت ناگهانی ایجاد میشود. . صدمات مرتبط با تروما عبارتند از: بریدگی، شکستگی استخوان، آسیب ناشی از انفجار، خونریزی داخلی و صدمات فاجعه بار.
- گرفتگی، گرفتگی پیوسته یا کشیدگی رباط
- کشیدگی ماهیچهای و گرفتگی پیوسته آسیبهایی است که به ماهیچهها یا تاندونها وارد میشود. پیچ خوردگی نوعی آسیب به رباط یا رباطها است.[۱۴]
- سموم
- آسیب ناشی از سموم یا عوارض جانبی داروها.
- سایر آسیبهای خارجی یا داخلی
- صدمات دیگر میتواند به دلایل خارجی مانند سوختگی ناشی از پرتو، سوختگی یا سرمازدگی باشد. این آسیبها میتواند شامل آسیب ریه ناشی از تابش و سوختن بر اثر مایکروویو باشد. صدمات ناشی از علل داخلی شامل آسیب ناشی از برقرار مجدد جریان خون است.
بر اساس موقعیت مکانی
[ویرایش]پوست:
- زخم، جراحتی که در آن پوست پاره، بریده یا سوراخ میشود (زخم باز)، یا جایی که ضربه ناگهانی باعث ایجاد کوفتگی (زخم بسته) میشود. در آسیبشناسی، بهطور خاص به یک آسیب شدید اشاره میکند که به درم پوست آسیب میرساند.
سر:
- آسیب سر
- آسیب نافذ سر
- بسته شدن آسیب سر
- آسیب چشم
- آسیب ناشی از ورود مواد شیمیایی به چشم
- آسیبهای چشمی در حین بیهوشی عمومی
مغز:
- آسیب مغزی
- آسیب مغزی اکتسابی
- مصدومیت سمت دیگر ضربه
- آسیب منتشر آکسون
- آسیب لوب پیشانی
- آسیب عصبی
- آسیب نخاعی
- آسیب شبکه بازویی
- آسیب عصب سیاتیک
- آسیب عصب زیر بغل
بافت نرم، اسکلتی عضلانی و اندامها:
- آسیب بافت نرم
- آسیب تراکئوبرونشیال
- آسیب حاد کلیه
- آسیب رباط صلیبی پیشین
- آسیب اسکلتی عضلانی
- آسیبهای غضروف مفصلی
- آسیب حاد ریه
- آسیب لوزالمعده
- آسیب آئورت قفسه سینه
- آسیب صفراوی
بدن:
- آسیب لیسفرانک
- آسیب دیدگی زانو
- آسیبهای داخلی زانو
- آسیب کمر
- آسیب دست
- آسیب قفسه سینه
بر اساس فعالیت
[ویرایش]- ورزش[۱۵]
- ضربه مغزی
- کشیدگی ماهیچهای
- آسیب شانه
- صخرهنوردی[۱۶]
- آسیب انگشت
- آسیب مچ پا
- مسموم شدن ناشی از سرب
- گاز گرفتن حیوان
- آسیبهای شغلی
- آسیب برونشهای ریه
- گزیدگی عروس دریایی
- بیماری و صدمات هنگام پرواز به فضا
نمره شدت آسیب
[ویرایش]نمره شدت آسیب (ISS) یک نمره پزشکی برای ارزیابی شدت ضربه است.[۱۷][۱۸] این نمره با مرگ و میر، بیماری و زمان بستری شدن پس از تروما ارتباط دارد. از این واژه برای تعریف اصطلاح تروما حاد (polytrauma) استفاده میشود که زمانی تشخیص داده میشود که ISS بیشتر از ۱۵ باشد.[۱۸] کمیته AIS انجمن پیشرفت پزشکی خودرو مقیاس را طراحی و به روز میکند.
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Injury». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۱.
منابع
[ویرایش]- ↑ "Wounds and Injuries: MedlinePlus". Nlm.nih.gov. Retrieved 2015-07-20.
- ↑ "Wounds and Injuries: MedlinePlus". Nlm.nih.gov. Retrieved 2015-07-20.
- ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
{{cite journal}}
:|first1=
has generic name (help) - ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
{{cite journal}}
:|first1=
has generic name (help) - ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
{{cite journal}}
:|first1=
has generic name (help) - ↑ "The top 10 causes of death". Retrieved 24 May 2015.
- ↑ Stein DM, Santucci RA (July 2015). "An update on urotrauma". Current Opinion in Urology. 25 (4): 323–30. doi:10.1097/MOU.0000000000000184. PMID 26049876. S2CID 26994715.
- ↑ "International Classification of External Causes of Injury (ICECI)". World Health Organization. Retrieved 2014-03-24.
- ↑ Robertson, LS (2015) Injury Epidemiology: Fourth Edition. Free online at www.nanlee.net
- ↑ "Occupational Injury and Illness Classification System". Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved 2014-03-24.
- ↑ Rae, K; Orchard, J (May 2007). "The Orchard Sports Injury Classification System (OSICS) version 10". Clin J Sport Med. 17 (3): 201–04. doi:10.1097/jsm.0b013e318059b536. PMID 17513912.
- ↑ Orchard, JW; Meeuwisse, W; Derman, W; Hägglund, M; Soligard, T; Schwellnus, M; Bahr, R (April 2020). "Sport Medicine Diagnostic Coding System (SMDCS) and the Orchard Sports Injury and Illness Classification System (OSIICS): revised 2020 consensus versions". British Journal of Sports Medicine. 54 (7): 397–401. doi:10.1136/bjsports-2019-101921. PMID 32114487.
- ↑ "Top 10 Preventable Injuries". Injury Facts (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-18.
- ↑ Nancy Garrick, Deputy Director (2017-04-10). "Sprains and Strains". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-18.
- ↑ "Top 10 Most Common Sports Injuries". www.unitypoint.org. Retrieved 2020-10-19.
- ↑ Wright, D. M.; Royle, T. J.; Marshall, T. (June 2001). "Indoor rock climbing: who gets injured?". British Journal of Sports Medicine. 35 (3): 181–185. doi:10.1136/bjsm.35.3.181. ISSN 0306-3674. PMC 1724320. PMID 11375878.
- ↑ Baker SP, O'Neill B, Haddon W, Long WB (1974). "The Injury Severity Score: a method for describing patients with multiple injuries and evaluating emergency care". The Journal of Trauma. 14 (3): 187–96. doi:10.1097/00005373-197403000-00001. PMID 4814394.
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ Copes, W.S.; H.R. Champion; W.J. Sacco; M.M. Lawnick; S.L. Keast; L.W. Bain (1988). "The Injury Severity Score revisited". The Journal of Trauma. 28 (1): 69–77. doi:10.1097/00005373-198801000-00010. PMID 3123707.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- کنفرانسهای بینالمللی تروما (مؤسسه خیریه ثبت شده در زمینه تروما که آموزش تروما را برای متخصصان پزشکی در سراسر جهان ارائه میدهد)
- Trauma.org (منابع تروما برای متخصصان پزشکی)
- تحقیقات و چشماندازهای فوریتهای پزشکی (فیلمهای مربوط به اقدامات اورژانس)
- انجمن ترومای آمریکا
- مجله تروما ، احیا و طب اورژانس اسکاندیناوی