Στοιχεία και αριθμοί σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση

Ιδρύθηκε: το 1951 μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από έξι χώρες (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Κάτω Χώρες).

Σημερινά κράτη μέλη: 27 χώρες.

Υποψήφιες χώρες για μελλοντική προσχώρηση: 9 υποψήφιες προς ένταξη χώρες και 1 δυνάμει υποψήφια χώρα:

Θεσμικό πλαίσιο: η ΕΕ διαθέτει μια μοναδική δομή θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών που εργάζονται για τα κοινά συμφέροντα της ΕΕ και των Ευρωπαίων πολιτών. 7 ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, 8 όργανα της ΕΕ και πάνω από 30 αποκεντρωμένοι οργανισμοί με διακριτούς ρόλους βρίσκονται διάσπαρτα σε ολόκληρη την ΕΕ.

Εκλογές: οι ευρωπαϊκές εκλογές διεξάγονται ανά πενταετία για την εκλογή νέων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πληθυσμός: πάνω από 448 εκατ. κάτοικοι που αντιπροσωπεύουν το 5,6 % του παγκόσμιου πληθυσμού.

Πληθυσμιακή εξέλιξη: οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο πληθυσμός της ΕΕ θα αυξάνεται σταθερά έως το 2026, ενώ προβλέπεται να μειωθεί στους 420 εκατομμύρια κατοίκους έως το 2100.

Πολυπολιτισμικές κοινωνίες: περίπου 41 εκατομμύρια κάτοικοι της ΕΕ είναι αλλοδαποί πολίτες. Σχεδόν 14 εκατομμύρια από αυτούς είναι πολίτες διαφορετικού κράτους μέλους της ΕΕ από εκείνο στο οποίο διαμένουν. Οι υπόλοιποι είναι πολίτες τρίτων χωρών. Κατά μέσο όρο, το 3,1 % των ατόμων που ζουν σε μια χώρα της ΕΕ προέρχονται από άλλη χώρα της ΕΕ και το 6,1 % έχουν ιθαγένεια τρίτης χώρας.

Έκταση: 4 εκατ. km². Η Γερμανία έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό της ΕΕ και η Γαλλία είναι η μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ όσον αφορά την έκταση. Η Μάλτα είναι η μικρότερη χώρα της ΕΕ όσον αφορά τόσο τον πληθυσμό όσο και την έκταση.

Αστικοποίηση: το 39 % του πληθυσμού της ΕΕ ζει σε πόλη, το 36 % σε κωμοπόλεις και προάστια και το 25 % σε αγροτικές περιοχές.

Ανοικτά σύνορα: ο χώρος Σένγκεν επιτρέπει στους πολίτες να μετακινούνται χωρίς συνοριακούς ελέγχους από το 1985. Υποστηρίζει την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων στην ΕΕ, χάρη στην οποία κάθε πολίτης της ΕΕ μπορεί να ταξιδεύει, να εργάζεται και να ζει σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ χωρίς ειδικές διατυπώσεις. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, εκτός από την Κύπρο και την Ιρλανδία, είναι μέλη του χώρου Σένγκεν. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία προσχώρησαν τελευταία, τον Μάρτιο του 2024. Μέλη του Σένγκεν είναι επίσης 4 χώρες εκτός ΕΕ (Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία και Λιχτενστάιν).

_{^{Πηγές: Eurostat — στοιχεία του 2023 για τον πληθυσμό, την προβολή πληθυσμού, την έκταση, την ιθαγένεια του πληθυσμού, τον παγκόσμιο πληθυσμό, τον αστικό και αγροτικό πληθυσμό, στοιχεία του 2022 για το μερίδιο στο παγκόσμιο εμπόριο}}

Ενιαία αγορά: η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί ως ενιαία αγορά αποτελούμενη από τις 27 χώρες της ΕΕ και, με ορισμένες εξαιρέσεις, από 4 τρίτες χώρες. Αυτό σημαίνει ότι αγαθά, υπηρεσίες, κεφάλαια και πρόσωπα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα, χωρίς τεχνικά, νομικά και γραφειοκρατικά εμπόδια. 

Ενιαίο νόμισμα: το ευρώ, το οποίο εισήχθη το 1999, είναι το επίσημο νόμισμα 20 χωρών της ΕΕ. Οι χώρες αυτές είναι γνωστές ως ευρωζώνη. Το ευρώ έχει προωθήσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δίνοντας τη δυνατότητα στους πολίτες της ευρωζώνης να επωφεληθούν από την ενιαία αγορά. Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ εξάγουν μεταξύ 50 % και 80 % των εμπορευμάτων τους σε άλλες χώρες της ΕΕ. 

ΑΕΠ: ως μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, το ΑΕΠ ή η συνολική αξία όλων των αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται στην ΕΕ ανέρχεται σε 17 τρισεκατομμύρια ευρώ. Το μεγαλύτερο μερίδιο κατέχει η Γερμανία, ακολουθούμενη από τη Γαλλία και την Ιταλία. Οι υπηρεσίες αντιπροσωπεύουν το 72 % του ΑΕΠ της ΕΕ και η βιομηχανία το σύνολο σχεδόν των υπόλοιπων τομέων. 

Εμπόριο: η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας μεταποιημένων προϊόντων και υπηρεσιών παγκοσμίως. Αντιπροσωπεύει περίπου το 14 % των παγκόσμιων εμπορευματικών συναλλαγών.

Εμπορικοί εταίροι: οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος προορισμός για τις εξαγωγές αγαθών της ΕΕ, ενώ η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο εξαγωγέα από τον οποίο προέρχονται οι εισαγωγές αγαθών. Οι κορυφαίοι εμπορικοί εταίροι της ΕΕ στον τομέα των υπηρεσιών είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο. 

Προϋπολογισμός της ΕΕ: η ΕΕ έχει τον δικό της προϋπολογισμό για τη χρηματοδότηση των προτεραιοτήτων της ΕΕ και των μεγάλων έργων που οι περισσότερες χώρες της ΕΕ δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν από μόνες τους —είτε λόγω του μεγέθους του έργου είτε λόγω του διασυνοριακού χαρακτήρα του. Ο τρέχων μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός καλύπτει το διάστημα από το 2021 έως το 2027 και ανέρχεται σε περίπου 2 τρισεκατομμύρια ευρώ. 

Χρέος: το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης σε ολόκληρη την ΕΕ ισοδυναμεί με το 3,5 % του ΑΕΠ. Το ενοποιημένο ακαθάριστο χρέος στην ΕΕ είναι 82 % του ΑΕΠ, σημειώνοντας μείωση σε σχέση με την κορύφωσή του (90 %) το 2020 κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία και το Βέλγιο έχουν το υψηλότερο χρέος, με δείκτες χρέους προς το ΑΕΠ άνω του 100 %. Το Λουξεμβούργο, η Βουλγαρία και η Εσθονία έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά.

_{^{Πηγή: Eurostat — στοιχεία του 2023 για το ΑΕΠ, τους τομείς, το εμπόριο εντός ΕΕ, τους εμπορικούς εταίρους στον τομέα των αγαθών, τους εμπορικούς εταίρους στον τομέα των υπηρεσιών, το δημόσιο έλλειμμα, το ενοποιημένο ακαθάριστο χρέος, στοιχεία του 2022 για το μερίδιο στο παγκόσμιο εμπόριο}}

Στόχοι για το κλίμα: η ΕΕ, στην πορεία της να καταστεί η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο έως το 2050, πρωτοστατεί στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στον πράσινο χαρακτήρα της οικονομίας της. Έχει δεσμευτεί να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Εκπομπές: κατά την τελευταία δεκαετία, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την οικονομία της ΕΕ ανά απασχολούμενο μειώθηκαν κατά 26 %.

Ορυκτά καύσιμα: το 70 % του συνόλου της ενέργειας στην ΕΕ εξακολουθεί να παράγεται από άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Η ΕΕ καταβάλλει προσπάθειες για να μειώσει την εξάρτησή της από άλλες χώρες όσον αφορά τις εισαγωγές καυσίμων, η οποία σήμερα ανέρχεται στο 63 %.

Ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές: το 23 % της ενέργειας που καταναλώνεται στην ΕΕ προέρχεται ήδη από ανανεώσιμες πηγές και το μερίδιο αυτό αυξάνεται συνεχώς. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν πλέον την κύρια πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η Σουηδία κατέχει ηγετική θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ, αφού σχεδόν τα δύο τρίτα της ενέργειας που καταναλώνει προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, ακολουθούμενη από τη Φινλανδία, τη Λετονία και τη Δανία. Η Ιρλανδία, η Μάλτα, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. 

_{^{Πηγή: Eurostat — στοιχεία του 2022 για τα ορυκτά καύσιμα, την ενέργεια, την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, την ενεργειακή εξάρτηση, και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου}}

Προσδόκιμο ζωής: σχεδόν 79 έτη για τους άνδρες, 84 έτη για τις γυναίκες.

Υγεία: από τα άτομα ηλικίας 16 ετών και άνω που ζουν στην ΕΕ, το 68 % δηλώνει ότι νιώθουν ότι έχουν καλή ή πολύ καλή υγεία. 

Δημογραφική αλλαγή: τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται γήρανση του πληθυσμού σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Το φαινόμενο αυτό θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στα συνταξιοδοτικά ταμεία, στα δημόσια έσοδα και στην παροχή υπηρεσιών, όπως η υγειονομική περίθαλψη και η κοινωνική πρόνοια. Ο αριθμός των ατόμων σε ηλικία εργασίας στην ΕΕ σε σχέση με τον αριθμό των ηλικιωμένων μειώθηκε από 3,8 το 2002 σε 2,8 έως το 2022. Το ποσοστό αυτό θα συνεχίσει να μειώνεται. 

Ποσοστό ανεργίας: 6,1 % Για τους νέους ηλικίας 15-24 ετών το ποσοστό ανεργίας (14,5 %) είναι υπερδιπλάσιο αυτού που ισχύει για τον γενικό πληθυσμό. 

Εργοδότες: ο τομέας των υπηρεσιών είναι μακράν ο μεγαλύτερος εργοδότης στην ΕΕ, με μερίδιο 74 %. Το υπόλοιπο εργατικό δυναμικό κατανέμεται μεταξύ των τομέων της βιομηχανίας, των κατασκευών, της γεωργίας, της δασοκομίας και της αλιείας. 

Ισότητα των φύλων: ενώ η ΕΕ έχει σημειώσει πρόοδο όσον αφορά την ισότητα των φύλων τις τελευταίες δεκαετίες, κατά μέσο όρο οι γυναίκες στην ΕΕ εξακολουθούν να αμείβονται κατά 12,7 % λιγότερο από τους άνδρες. Οι εργαζόμενοι άνδρες κατέχουν γενικά υψηλότερες θέσεις απ’ ό,τι οι γυναίκες. Για παράδειγμα, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν λίγο περισσότερο από το ένα τρίτο (35 %) των διευθυντικών στελεχών στην ΕΕ. Το ποσοστό των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις δεν φτάνει το 50 % σε καμία χώρα της ΕΕ, αλλά υπερβαίνει το 40 % στη Λετονία, την Πολωνία, τη Σουηδία, τη Βουλγαρία και τη Φινλανδία. Η Κύπρος, το Λουξεμβούργο και η Κροατία έχουν τις λιγότερες γυναίκες σε διευθυντικές θέσεις.

Πληθωρισμός: 6,4 % (το 2023). Οι τιμές των τροφίμων, των ποτών και του αλκοόλ σημείωσαν μεγαλύτερη άνοδο τα τελευταία χρόνια. Μετά την απότομη αύξηση που σημειώθηκε το 2022 και το 2023, το κόστος των μεταφορών, της στέγασης, του νερού, του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και άλλων καυσίμων έχουν πλέον μειωθεί σημαντικά.

Κίνδυνος φτώχειας: 94,6 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού Πάνω από ένας στους πέντε Ευρωπαίους που ζουν σε νοικοκυριό με εξαρτώμενα παιδιά διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Το 31 % των Ευρωπαίων που ζουν σε ιδιωτικά νοικοκυριά δεν είναι επίσης σε θέση να αντεπεξέλθουν σε απρόβλεπτες οικονομικές δαπάνες. Ο κίνδυνος φτώχειας είναι υψηλότερος στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και χαμηλότερος στην Τσεχία και τη Σλοβενία.

_{^{Πηγή: Eurostat — στοιχεία του 2023 για το προσδόκιμο ζωής, την αντίληψη για την υγεία, τον δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων, την ανεργία, τους τομείς απασχόλησης, τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν απρόβλεπτες οικονομικές δαπάνες, τον πληθωρισμό, τον πληθωρισμό ανά κατηγορία, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, τα διευθυντικά στελέχη, στοιχεία του 2022 για την κατανάλωση ανά νοικοκυριό}}

Πολιτισμός και πολυγλωσσία: η ΕΕ διαθέτει πλούσια πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία. Οι γλώσσες που ομιλούνται στις χώρες της ΕΕ αποτελούν βασικό μέρος της πολιτιστικής της κληρονομιάς. Για τον λόγο αυτόν, η ΕΕ υποστηρίζει την πολυγλωσσία και έχει 24 επίσημες γλώσσες. 

Εκμάθηση γλωσσών: στο σχολείο, οι μαθητές ενθαρρύνονται να μαθαίνουν νέες γλώσσες από μικρή ηλικία. Έτσι, προωθείται η επικοινωνία με άτομα σε διασυνοριακό επίπεδο και διευκολύνονται οι σπουδές στο εξωτερικό. Το 49 % των μαθητών της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην ΕΕ μαθαίνει δύο ή περισσότερες ξένες γλώσσες. 

Πτυχιούχοι πανεπιστημίου: πάνω από 4 εκατομμύρια πτυχιούχοι ετησίως. Οι συνηθέστεροι τομείς σπουδών είναι οι εξής: επιχειρήσεις, διοίκηση και δίκαιο· σπουδές μηχανικών, βιομηχανικές σπουδές και δομικά έργα· καθώς και υγεία και πρόνοια. 

Ανταλλαγές φοιτητών: από το 1987 οι ανταλλαγές φοιτητών στην ΕΕ διοργανώνονται μέσω του προγράμματος Erasmus+. Κατά το πρώτο έτος συμμετείχαν 3.200 φοιτητές από 11 ευρωπαϊκές χώρες. Έκτοτε το Erasmus+ έδωσε σε 15 εκατομμύρια άτομα τη δυνατότητα να ζουν και να σπουδάζουν σε 34 χώρες της ΕΕ καθώς και πέραν αυτής. 

Τουρισμός: η ΕΕ είναι ο κορυφαίος τουριστικός προορισμός στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας το 60 % των διεθνών επισκεπτών παγκοσμίως. Η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία συγκαταλέγονται στους πιο δημοφιλείς προορισμούς παγκοσμίως, καθώς οι τουρίστες πραγματοποιούν πάνω από 430 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις τον χρόνο σε καθεμία από τις τέσσερις αυτές χώρες. Οι κάτοικοι της ΕΕ πραγματοποιούν επίσης σχεδόν 1,1 δισεκατομμύρια τουριστικά ταξίδια ετησίως για προσωπικούς ή επαγγελματικούς σκοπούς, είτε εντός της χώρας τους είτε σε άλλη χώρα της ΕΕ. Η ελεύθερη κυκλοφορία αυτή διευκολύνεται από τα ανοικτά σύνορα της ΕΕ.

_{^{Πηγή: Eurostat — στοιχεία του 2023 για τους μαθητές και τις διδασκόμενες γλώσσες, τους πτυχιούχους πανεπιστημίου, τους τομείς πανεπιστημιακών σπουδών, τις τουριστικές διανυκτερεύσεις, τον τουρισμό, τα ταξίδια των Ευρωπαίων, στοιχεία του 2022 για σπουδές στο εξωτερικό}}