Edukira joan

Korintoar ordena

Artikulu hau "Kalitatezko 2.000 artikulu 12-16 urteko ikasleentzat" proiektuaren parte da
Wikipedia, Entziklopedia askea

Erromako Panteoiko zutabeen korintoar ordenaren eskema

Korintoar ordena arkitektura ordena klasikoetatik dotoreena eta apainduena da. Bere sorreraren meritua Kalimako greziar eskultoreari ematen zaio, K.a. IV. mendean. Funtsean, doriar ordenaren oso antzekoa da, azken honekin duen diferentzia bakarra kapitelaren forma eta tamainan dagoelarik. Korintoar ordenaren estilo arauen arabera eginiko eraikin nabarmenetako bat, Lisikratesen monumentua da, K.a. 334an eraikia izan zena.

Berezitasun hauengatik ezaugarritzen da:

  • Kolomak, harroina du. Hiru molduraz osatutako euste atal bat da, bi toru erdi eta eskozia bat bien artean tartekatua, listel batzuekin apaindua joan daitekeena. Batzuetan, harroina, aldi berean, plinto batean sostengatzen da, handiera gutxiko oinplano karratuko atal prismatikoa.
  • Fustea, sekzio zirkularrekoa da eta entasi arin bat izaten du. Elkarren artean, luzetarako listel fin batzuekin banatutako 24 ildorekin ildotua dago. Zutabearen tamaina osoa hogei moduluko da, eta, fustearena berarena, hamasei eta bi herenekoa.
  • Kapitela da ordena honen osagairik ezaugarritsuena, eta alderantzikatutako kanpai formagatik ezagutzen da, nondik akanto hostoak irteten diren, hauen zurtoinek, boluta edo kiribildura batzuk sortzen dituztela(kaulikuluak), lau izkinetan.
  • Taulamenduak, orokorrean, ordena osoaren bosten bat neurtzen du, eta honako osagai hauetaz osatuta dago:
    • Arkitrabea, ohi, gainjarriak eta mailakatuak diren hiru banda horizontaletan deskonposatua agertzen da (fasciae)
    • Frisoa jarraikako banda bat da (metopa eta triglifo gabekoa), bata bestearen atzean jarritako erliebean eginiko irudiez apaindua. Zuzenean, arkitrabearen gainean kargatzen du.
    • Erlaitzak, hegalekoak koroatua, orokorrean, zimazio motako moldura bat duen irtenune bat eratzen du.


Neurriak
(m = modulua)
Ordena
osoa
25 m
Taulamendua
5 m
Erlaitza 2 m
Frisoa 1 + ½ m
Arkitrabe 1 + ½ m
Columna
20 m
Kapitela 2 + ⅓ m
Fustea 16 + ⅔ m
Harroina 1 m

Korintoar greziarra

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Korintoar erromatarra

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Korintoar modernoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]