1930eko hamarkadako Neutraltasun Legeak
| 1930eko hamarkadako Neutraltasun Legeak | |
|---|---|
| Mota | lege |
| Promulgatze | Ameriketako Estatu Batuetako Kongresua |
| Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
| Nongo eskumenen mende | Ameriketako Estatu Batuak |
1930eko hamarkadako Neutraltasun Legeak Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuak onartutako lege batzuk dira, Europan eta Asian gero eta gatazka gehiago sortzen ari zela ikusita. Gatazka horiek Bigarren Mundu Gerraraino iritsi ziren. Lehen Mundu Gerran parte-hartze garestia izan zuen Estatu Batuetako sentimendu isolazionista handiak sortu zituen, eta berriro horrelako batean ez parte-hartzea zen helburua, bereziki Europan.
Neutraltasun-legeen ondorioak, oro har, negatibotzat hartzen dira: ez zuten bereizten erasotzailea eta biktima, biak «gerrazale» gisa hartuta; eta Estatu Batuetako gobernua mugatu zuten Britainia Handiari Alemania Naziaren aurka laguntzeko, harik eta 1941eko abenduan gerra-adierazpen formala egin zen arte, lege hauek alboratuz.
Legeek baimena ematen zioten AEBko lehendakariari gerra egoera batean legea izendatzeko. Franklin D. Rooseveltek lege horiek erabili zituen bere aliatuak gerran ez zigortzeko.
1935eko Neutraltasun Legea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1935eko Neutraltasun Legeak debekatu egin zien estatubatuarrei armak saltzea nazioarteko gerra batean. Italiak Etiopia inbaditu zuenean aldarrikatu zen. Hala ere, legeak ez zuen mugarik ezartzen lehengaien, hala nola altzairuaren eta petrolioaren, merkataritzarako.
1936ko Neutraltasun Legea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1936ko Neutraltasun Legea urte hartako otsailean onartu zen, 1935eko Legean zeuden arrakalak ixteko, eta debekatu egin zen material belikoen salerosketa, bai eta kredituak edo maileguak ere herrialde beligeranteentzat.
1937ko Neutraltasun Legea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bi neutraltasun-lege onartu ziren 1937an (otsailean eta maiatzean), Espainiako Gerra Zibilari erantzuteko. Kasu hori ez zen aurreko legeetan jaso, estatuen arteko gerrei zegozkielako, eta ez barne-gatazkei. Arthur H. Vandenberg senatari errepublikar isolazionistak bultzatuta, murrizketak ezarri zizkieten estatubatuar enpresa eta gizabanakoei beligeranteei laguntzeko, eta debekatu egin zuten estatubatuarrek gerran zeuden herrialdeetako ontzietan bidaiatzea.
Japoniak Txina inbaditu zuenean, 1937ko uztailean, Bigarren Txina-Japonia gerrari hasiera emanez, Roosevelt presidenteak neutraltasun-legeak ez aipatzea erabaki zuen, borroka ez baitzen gerra-estatu gisa kalifikatu. Hala, Txinak bere burua defendatzeko egiten dituen ahaleginak ez zituela Estatu Batuetako legeriak zailduko ziurtatu zen.
1939ko Neutraltasun Legea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1939ko Neutraltasun Legea azaroaren 4an onartu zen, indarrean zegoen legeria berrituz, Europako herrialde demokratikoen aurka Alemania Naziak hasitako gerrara egokitzeko. Nahiz eta legeak aukera ematen zien gerran zebiltzan guztiek hornigaiak lortzeko «cash and carry» sistema erabiltzen zuten bitartean (dirutan ordaintzea eta eroslearen kontura garraiatzea), horrek mesede egiten zien, neurri batean, Britainia Handiari eta Frantziari, ontzi-lineak kontrolatzen zituztelako. Legeak debekatu egiten zien Estatu Batuetako itsasontziei borroka-eremuetara sartzea eta hango herritarrei herrialde beligeranteetako ontzietan ontziratzea. Legea 1941eko azaroan eraberritu zen, murrizketa horiek guztiak kentzeko, Lend-Lease Legearen aurretiko urrats gisa.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q914092
Multimedia: Neutrality Acts of the 1930s / Q914092