Edukira joan

Usaimen-sistema

Wikipedia, Entziklopedia askea
Marklar2007 (eztabaida | ekarpenak)(r)en berrikusketa, ordua: 17:30, 13 iraila 2022
(ezb.) ←Bertsio zaharragoa | Oraingo berrikuspena ikusi (ezb.) | Bertsio berriagoa→ (ezb.)
Usaimen-sistema
Xehetasunak
Identifikadoreak
FMA7190
Terminologia anatomikoa

Usaimen-sistema usainak detektatzeko erabiltzen den zentzumen-sistema da.[1] Sistema hau kimiko-sentsorialtzat hartzen da, seinale kimikoak garunera iristen diren pertzepzio eta bulkada elektriko bihurtzen baititu.[2]

Usaimen-sistemak hainbat funtzio ditu:

  • Elikagai-iturri bat detektatzea eta horretara orientatzea.
  • Nutriente-iturriaren egoera, mota eta nutrizio-kalitatea ebaluatzea.
  • Estaltzeko bikote bat detektatzea.
  • Odol bidez mugatutako lurralde bat ezagutzea.
  • Ingurumenari buruzko informazioa detektatzea (kea, harrapariak edo harrapakinak bezalako arriskuak; hezetasun-maila, inguruko beste espezie batzuk).
  • Usainaren irudikapen bat sortzea.
  • Usainaren kontzentrazioa zehaztea.
  • Ingurumen-usainen arteko usain berri bat bigarren planoan bereiztea.
  • Usainak hainbat kontzentraziotan identifikatzea.
  • Usaina irudikatzen duenaren oroitzapenarekin erlazionatzea.

Funtzio horiek gauzatzeko, sistemak garuneko eremu asko erabiltzen ditu. Usain-irudikapenak espazio batean kodetuta egon daitezke (garun-alde jakin batean aktibatutako neuronen patroi bat usainari dagokio), denboran (neurona ugarik egindako nerbio-bulkaden patroi bat usainari dagokio) edo bien konbinazioan. Zientzialariek usain-kodea batez ere denborazkoa edo espaziala den eztabaidatzen dute.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) Purves D, Augustine GJ, Fitzpatrick D, et al, ed. Neuroscience. (2. argitaraldia) Sunderland, MA: Sinauer Associates.
  2. (Ingelesez) Touhara, Kazushige. (2014). Mori, Kensaku ed. The olfactory system: from odor molecules to motivational behaviors. Tokio: Springer, 32 or. ISBN 978-4-431-54376-3. OCLC .945671841.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Anatomia Artikulu hau anatomiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.