Saltu al enhavo

Tiamino

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Tiamino
Kemia formulo
C12H17N4OS
Tiamino
Plata kemia strukturo de la
Tiamino
Tiamino
Tridimensia kemia strukturo de la Tiamino
Numerita strukturo de la tiamino
Numerita strukturo de la tiamino.
Alternativa(j) nomo(j)
CAS-numero-kodo 70-16-6
26658-09-3
ChemSpider kodo 1098
PubChem-kodo 1130
Fizikaj proprecoj
Aspekto blanka aŭ flaveca solidaĵo[1]
Molmaso 265,35934g mol−1
Fandpunkto 248 °C [2]
Bolpunkto 384 °C
Ekflama temperaturo 225 °C
Solvebleco Akvo:500 g/L[1]
Mortiga dozo (LD50) >2000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H302, H312, H315, H319, H332
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P261, P264, P264+265, P270, P271, P280, P301+317, P302+352, P304+340, P305+351+338, P317, P321, P330, P332+317, P337+317, P362+364, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Tiamino, aŭ vitamino B1, estas kemia kunmetaĵo trovata en manĝaĵoj kaj uzata kiel nutraĵa suplemento. Kiel suplemento, ĝi estas uzata por trakti kaj malhelpi tiaminmankon kaj la kondiĉojn kiuj rezultas de ĝi, inkluzive de beribero, sindromo de Korsakoff kaj psikozo de Korsakoff. Aliaj uzoj inkludas acersiropan urinmalsanon kaj la sindromon de Leigh. Ĝi povas esti prenita buŝe aŭ per injekto.

Manĝfontoj de tiamino inkluzivas integralajn grajnojn, legomojn kaj iujn viandojn kaj fiŝojn. Grajna prilaborado forigas multe de la vitamina enhavo, do en multaj landoj cerealoj kaj farunoj estas riĉigitaj per tiamino. Suplementoj kaj medikamentoj haveblas por trakti kaj malhelpi tiaminmankon kaj malordojn kiuj rezultas de ĝi inkluzivas beribero kaj encefalopatio de Wernicke.

La tiamina pirofosfato estas koenzimo de piruvata malhidrogenazo, α-ketoglutara malhidrogenazo kaj transketolazo. Ĉar la unua du estas gravaj enzimoj en la metabolo de karbonhidratoj, tiamin-manko kaŭzas problemojn en tio. Karenco de tiamino kaŭzas sindromon de Wernicke-Korsakoff kaj beriberon, malsanon kutiman ĉe fortaj alkoholistoj.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]