Saltu al enhavo

Claudio Monteverdi

Pending
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Claudio Monteverdi
Persona informo
Naskiĝo 15-an de majo 1567 (1567-05-15)
en Kremono, Duklando de Milano,  Hispana Imperio
Morto 29-an de novembro 1643 (1643-11-29) (76-jaraĝa)
en Venecio,  Venecia respubliko
Tombo Sankta Maria Glorplena de la Fratoj Redakti la valoron en Wikidata
Lingvoj itala
Ŝtataneco Venecia respubliko Redakti la valoron en Wikidata
Subskribo Claudio Monteverdi
Familio
Frat(in)o Giulio Cesare Monteverdi (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata
Edz(in)o Ester Exposito (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata
Okupo
Okupo katolika sacerdoto (1630–)
komponisto
muzika teoriisto
operkomponisto
koreografo
kantisto
viol player (en) Traduki
komponisto de klasika muziko
muzikologo Redakti la valoron en Wikidata
Verkoj La Kronado de Popea
La Orfeo
Il ritorno d'Ulisse in patria
Il combattimento di Tancredi e Clorinda
vdr
La titopaĝo de la unua eldono de Orfeo, 1609
Vesperpreĝo de Monteverdi (Marienvesper Altus

Claudio MONTEVERDI, baptita la 15-an de majo 1567[1] (lia naskiĝdato estas nekonata) en Cremona, m. la 29-an de novembro 1643[1] en Venecio estis itala komponisto, violonisto kaj kantisto.

Lia muziko indikas la transiron de la malfrua renesanco al la frua baroka muziko (laborita kaj en la renesanca kaj en baroka stilo). Dum sia longa vivo li produktis verkaron, kiu povas esti klasita en ambaŭ kategoriojn, kaj li estis unu el la plej gravaj pioniroj, kiuj okazigis la stiloŝanĝon.

La plej famaj verkoj de Monteverdi - post la madrigaloj, estas interalie 'Lamento de Ariadna' (itale: "Lamento d'Arianna", incipit: "Lasciatemi morire") kaj la opero 'Orfeo'.

Madrigaloj

[redakti | redakti fonton]
Portreto de juna gambovjolonisto, eble Monteverdi aŭ Gasparo da Salò, farita de kremona pentristo.
  • Libro 1 (1587), por 5 voĉoj
  • Libro 2 (1590), por 5 voĉoj
  • Libro 3 (1592), por 5 voĉoj
  • Libro 4 (1603), por 5 voĉoj
  • Libro 5 (1605), por 5 voĉoj
  • Libro 6 (1614), por 5 voĉoj
  • Libro 7 (1619): Koncerto
  • Libro 8 (1638): Madrigali guerrieri, et amorosi con alcuni opuscoli in genere rappresentative, che estos per brevi episodi fra i canti senza gesto.
  • Libro 9 (1651): Madrigaloj kaj kanzonetoj por 2 kaj 3 voĉoj (postmorte eldonita kolekto de madrigaloj kaj kanzonetoj, parte duobligante antaŭajn publikaĵojn)
  • Orfeo (L'Orfeo,1607)
  • Reveno de Odiseo al sia patrujo (Il ritorno d'Ulisse in patria,1640)
  • Kronado de Poppea (L'Incoronazione di Poppea,1642)

La kronado de Poppea

[redakti | redakti fonton]

La opero "La kronado de Poppea" estas konsiderata la kulmino de la tuta verkaro de Monteverdi. Ĝi kombinas tragikajn, romantikajn kaj komikajn scenojn (nova paŝo en la dramo de la opera ĝenro), pli realismajn portretojn de roluloj kaj melodioj, karakterizitaj per eksterordinara varmo kaj senseco. Malgranda orkestro devis prezenti la operon, kaj la koruso ankaŭ ludis malgrandan rolon. Dum longa tempo la operoj de Monteverdi estis rigardataj nur kiel historia kaj muzika fakto. Komenciĝante en la 1960-aj jaroj, la Kronado de Poppea estis reenkondukita en la repertuaron de la plej grandaj operejoj de la mondo.

Preĝejo muziko

[redakti | redakti fonton]
  • Meso "In illo tempore" ("En tempo de ĝi"; 1610)
  • Kvarparta Meso cappella (1641) (alia nomo. "Meso en F"; el la kolekto "Selva morale e spirituale")
  • Kvarparta meso cappella (1650, postmorta eldonaĵo)
  • Vesperastroj de la Sankta Virgulino (Vespro della Beata Vergine, ofte mallongigita - "Vesperastroj"; 1610)
  • Cantiunculae sacrae (1582), kolekto de motetoj pri spiritaj latinaj tekstoj
  • Spiritaj madrigaloj (Madrigali spirituali), 4 voĉoj (1583)
  • Selva morale e spirituale (lit. "Morala kaj spirita arbaro", 1640), kolekto de diversaj varoj pri "spiritaj" tekstoj - meso, motetoj (inkluzive tri motetojn pri la fama teksto Salve regina ), du magnificatoj , spiritaj madrigaloj kaj " moralismaj " kanzonetoj.

Aŭskultu

[redakti | redakti fonton]

Aŭskultu la muzikan fragmenton Laudate pueri

Komponaĵoj konsiderataj perditaj

[redakti | redakti fonton]

Inter la komponaĵoj konsiderataj kiel perditaj troviĝas interalie:

  • Arianna, muzika dramo
  • L'Idropica, muzika komedio
  • Mercurio e Marte, baleto
  • Andromeda
  • La Vittoria d'amore, baleto

Bibliografio

[redakti | redakti fonton]
  • (fr) Les Mille et un voyages de Claudio Monteverdi (La mil kaj unu vojaĝoj de Claudio Monteverdi), teksto de Carl Norac, rakontita de Michel Fau kaj ilustrita de Nathalie Novi. Muzika interpreto fare de Les Arts Florissants, direktita de Paul Agnew, Harmonia Mundi, 2017 - KD kun ilustrita libreto. Kiam la rakonto estis publikigita en februaro 2017, France Musique, franca radiostacio pri klasika muziko, menciis ke : "Ĉi tiu muzika fabelo memoras universalajn valorojn: respekto, amikeco, amo kaj laŭdas scion kaj kreadon" Artikolo pri la publikigo de la muzika ilustrita fabelo "Les Mille et un voyages de Claudio Monteverdi"[2], la 17-an de februaro 2017, en francemusique.fr.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. 1,0 1,1
    Tombo de Claudio Monteverdi
  2. arĥivo

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]