A (cirila alfabeto)
| A | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| Cirila alfabeto | ||||||
| Slavaj literoj | ||||||
| А | Б | В | Г | Ґ | Д | Ђ |
| Ѓ | Е | Ѐ | Ё | Є | Ж | З |
| Ѕ | И | Ѝ | І | Ї | Й | Ј |
| К | Л | Љ | М | Н | Њ | О |
| П | Р | С | Т | Ћ | Ќ | У |
| Ў | Ф | Х | Ц | Ч | Џ | Ш |
| Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я |
| Neslavaj literoj | ||||||
| Ӑ | Ӓ | Ә | Ӛ | Ӕ | Ғ | Ҕ |
| Ӻ | Ӷ | Ԁ | Ԃ | Ӗ | Ӂ | Җ |
| Ӝ | Ԅ | Ҙ | Ӟ | Ԑ | Ӡ | Ԇ |
| Ӣ | Ҋ | Ӥ | Қ | Ӄ | Ҡ | Ҟ |
| Ҝ | Ԟ | Ԛ | Ӆ | Ԓ | Ԡ | Ԉ |
| Ԕ | Ӎ | Ӊ | Ң | Ӈ | Ҥ | Ԣ |
| Ԋ | Ӧ | Ө | Ӫ | Ҩ | Ԥ | Ҧ |
| Ҏ | Ԗ | Ҫ | Ԍ | Ҭ | Ԏ | Ӯ |
| Ӱ | Ӳ | Ү | Ұ | Ҳ | Ӽ | Ӿ |
| Һ | Ԧ | Ҵ | Ҷ | Ӵ | Ӌ | Ҹ |
| Ҽ | Ҿ | Ӹ | Ҍ | Ӭ | Ԝ | Ӏ |
| Arĥaikaj literoj | ||||||
| Ҁ | Ѻ | Ѹ | Ꙉ | Ѡ | Ѿ | Ѣ |
| Ꙓ | Ꙗ | Ѥ | Ѧ | Ѫ | Ѩ | Ѭ |
| Ѯ | Ѱ | Ѳ | Ѵ | Ѷ | Ꙟ | Ꙩ |
| Ꙫ | Ꙭ | ꙮ | Ꚙ | Ԫ | Ꚁ | Ꚉ |
| Ꚅ | Ꚏ | Ꚗ | Ꙁ | Ꙃ | Ꚇ | Ԙ |
| Listo de cirilaj literoj | ||||||
А а (kursive: А а) estas la unua litero de ĉiu cirila alfabeto.[1][2] Nuntempe la cirila litero А kaj la latina litero A en ĉiuj formoj (majusklo aŭ minusklo, skribitaj kursive aŭ ne) aspektas tute same.
En plejmulto da lingvoj, kiuj uzas la cirilan alfabeton, inter ili la slavaj lingvoj belorusa, bulgara, makedona, rusa, serba, ukraina la litero А ordinare signifas la vastan nerondigitan antaŭan vokalon [a]. En la cirilaj alfabetoj por la lingvoj inguŝa kaj ĉeĉena lingvo la litero А signifas la vastan nerondigitan malantaŭan vokalon [ə] kaj mezan centran vokalon [ɑ].
La prononco de la litero А povas dependi de la loko en la vorto kaj de akcento. Ekzemple en la rusa la akcentita А signifas [a], la senakcenta signifas [ʌ] aŭ [ə].
En la esperanta alfabeto al la cirila litero А respektivas la litero A.
Historio
[redakti | redakti fonton]
La cirila litero А devenas de la greka litero alfo (Α α). En Slavono kaj ĝenerale en fruaj cirilaj alfabetoj ĝia nomo estas азъ (az), kio signifas "mi". En kirilico la litero А aspektas kiel 
, en glagolico al ĝi respektivas la litero 
. Inter la cirilaj ciferoj ĝi havas la valoron 1.
Kodoj
[redakti | redakti fonton]| Signo | А | а | ||
|---|---|---|---|---|
| Unikoda nomo | CYRILLIC CAPITAL LETTER A[3] | CYRILLIC SMALL LETTER A[4] | ||
| Enkodigo | dekume | deksesume | dekume | deksesume |
| Unikodo | 1040 | U+0410 | 1072 | U+0430 |
| UTF-8 | 208 144 | D0 90 | 208 176 | D0 B0 |
| HTML | А | А | а | а |
| Nomita referenco en HTML | А | а | ||
| KOI8-R kaj KOI8-U | 225 | E1 | 193 | C1 |
| CP855 | 161 | A1 | 160 | A0 |
| Windows-1251 | 192 | C0 | 224 | E0 |
| ISO 8859-5 | 176 | B0 | 208 | D0 |
| MacCyrillic | 128 | 80 | 224 | E0 |
 |
| ||||
| Ĉu problemoj aŭdigi ĉi tiun dosieron? Vidu helpon. | |||||
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Slavaj alfabetoj (Cirilaj) en la paĝaro “TITUS — Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien”. Alirita 2019-12-13.
- ↑ Neslavaj alfabetoj (Cirilaj) en la paĝaro “TITUS — Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien”. Alirita 2019-12-13.
- ↑ La unikoda simbolo 'CIRILA MAJUSKLO А' en la paĝaro FileFormat.Info.
- ↑ La unikoda simbolo 'CIRILA MINUSKLO а' en la paĝaro FileFormat.Info.