hil

See also: Hil, HIL, hil', and гіль

Translingual

Symbol

hil

1. (international standards) ISO 639-2 & ISO 639-3 language code for Hiligaynon.

See also

• Wiktionary's coverage of Hiligaynon terms

Azerbaijani

Other scripts

Cyrillic		һил
Abjad

Etymology

From Persian هل (hel).

Pronunciation

• Audio:

  (file)

Noun

hil (definite accusative hili, plural hillər)

1. cardamom

Declension

Declension of hil
	singular	plural
nominative	hil	hillər
definite accusative	hili	hilləri
dative	hilə	hillərə
locative	hildə	hillərdə
ablative	hildən	hillərdən
definite genitive	hilin	hillərin

Possessive forms of hil
	nominative
	singular	plural
mənim (“my”)	hilim	hillərim
sənin (“your”)	hilin	hillərin
onun (“his/her/its”)	hili	hilləri
bizim (“our”)	hilimiz	hillərimiz
sizin (“your”)	hiliniz	hilləriniz
onların (“their”)	hili or hilləri	hilləri
	accusative
	singular	plural
mənim (“my”)	hilimi	hillərimi
sənin (“your”)	hilini	hillərini
onun (“his/her/its”)	hilini	hillərini
bizim (“our”)	hilimizi	hillərimizi
sizin (“your”)	hilinizi	hillərinizi
onların (“their”)	hilini or hillərini	hillərini
	dative
	singular	plural
mənim (“my”)	hilimə	hillərimə
sənin (“your”)	hilinə	hillərinə
onun (“his/her/its”)	hilinə	hillərinə
bizim (“our”)	hilimizə	hillərimizə
sizin (“your”)	hilinizə	hillərinizə
onların (“their”)	hilinə or hillərinə	hillərinə
	locative
	singular	plural
mənim (“my”)	hilimdə	hillərimdə
sənin (“your”)	hilində	hillərində
onun (“his/her/its”)	hilində	hillərində
bizim (“our”)	hilimizdə	hillərimizdə
sizin (“your”)	hilinizdə	hillərinizdə
onların (“their”)	hilində or hillərində	hillərində
	ablative
	singular	plural
mənim (“my”)	hilimdən	hillərimdən
sənin (“your”)	hilindən	hillərindən
onun (“his/her/its”)	hilindən	hillərindən
bizim (“our”)	hilimizdən	hillərimizdən
sizin (“your”)	hilinizdən	hillərinizdən
onların (“their”)	hilindən or hillərindən	hillərindən
	genitive
	singular	plural
mənim (“my”)	hilimin	hillərimin
sənin (“your”)	hilinin	hillərinin
onun (“his/her/its”)	hilinin	hillərinin
bizim (“our”)	hilimizin	hillərimizin
sizin (“your”)	hilinizin	hillərinizin
onların (“their”)	hilinin or hillərinin	hillərinin

Basque

Pronunciation

• IPA^(key): (Navarro-Lapurdian) /hil/ [hil]
• IPA^(key): (Southern) /il/ [il]
• Rhymes: -il
• Hyphenation: hil

Etymology 1

From Proto-Basque *(h)iLe (“moon, month”).

Noun

hil inan

1. month (a period into which a year is divided)

Declension

Declension of hil (inanimate, ending in consonant)

	indefinite	singular	plural
absolutive	hil	hila	hilak
ergative	hilek	hilak	hilek
dative	hili	hilari	hilei
genitive	hilen	hilaren	hilen
comitative	hilekin	hilarekin	hilekin
causative	hilengatik	hilarengatik	hilengatik
benefactive	hilentzat	hilarentzat	hilentzat
instrumental	hilez	hilaz	hilez
inessive	hiletan	hilean	hiletan
locative	hiletako	hileko	hiletako
allative	hiletara	hilera	hiletara
terminative	hiletaraino	hileraino	hiletaraino
directive	hiletarantz	hilerantz	hiletarantz
destinative	hiletarako	hilerako	hiletarako
ablative	hiletatik	hiletik	hiletatik
partitive	hilik	—	—
prolative	hiltzat	—	—

Derived terms

• hilabete (“month”) (see there for further derivations)

 

Etymology 2

Inherited from Proto-Basque *(h)iL.

Adjective

hil (comparative hilago, superlative hilen, excessive hilegi)

1. deceased
2. (figurative) faint, tenuous

Declension

Declension of hil (adjective, ending in consonant)

		indefinite	singular	plural
absolutive		hil	hila	hilak
ergative		hilek	hilak	hilek
dative		hili	hilari	hilei
genitive		hilen	hilaren	hilen
comitative		hilekin	hilarekin	hilekin
causative		hilengatik	hilarengatik	hilengatik
benefactive		hilentzat	hilarentzat	hilentzat
instrumental		hilez	hilaz	hilez
inessive	anim.	hilengan	hilarengan	hilengan
	inanim.	hiletan	hilean	hiletan
locative	anim.	—	—	—
	inanim.	hiletako	hileko	hiletako
allative	anim.	hilengana	hilarengana	hilengana
	inanim.	hiletara	hilera	hiletara
terminative	anim.	hilenganaino	hilarenganaino	hilenganaino
	inanim.	hiletaraino	hileraino	hiletaraino
directive	anim.	hilenganantz	hilarenganantz	hilenganantz
	inanim.	hiletarantz	hilerantz	hiletarantz
destinative	anim.	hilenganako	hilarenganako	hilenganako
	inanim.	hiletarako	hilerako	hiletarako
ablative	anim.	hilengandik	hilarengandik	hilengandik
	inanim.	hiletatik	hiletik	hiletatik
partitive		hilik	—	—
prolative		hiltzat	—	—

Noun

hil inan or anim

1. death
2. dead person

Declension

Declension of hil (animate and inanimate, ending in consonant)

		indefinite	singular	plural
absolutive		hil	hila	hilak
ergative		hilek	hilak	hilek
dative		hili	hilari	hilei
genitive		hilen	hilaren	hilen
comitative		hilekin	hilarekin	hilekin
causative		hilengatik	hilarengatik	hilengatik
benefactive		hilentzat	hilarentzat	hilentzat
instrumental		hilez	hilaz	hilez
inessive	anim.	hilengan	hilarengan	hilengan
	inanim.	hiletan	hilean	hiletan
locative	anim.	—	—	—
	inanim.	hiletako	hileko	hiletako
allative	anim.	hilengana	hilarengana	hilengana
	inanim.	hiletara	hilera	hiletara
terminative	anim.	hilenganaino	hilarenganaino	hilenganaino
	inanim.	hiletaraino	hileraino	hiletaraino
directive	anim.	hilenganantz	hilarenganantz	hilenganantz
	inanim.	hiletarantz	hilerantz	hiletarantz
destinative	anim.	hilenganako	hilarenganako	hilenganako
	inanim.	hiletarako	hilerako	hiletarako
ablative	anim.	hilengandik	hilarengandik	hilengandik
	inanim.	hiletatik	hiletik	hiletatik
partitive		hilik	—	—
prolative		hiltzat	—	—

Derived terms

• hil aitor (“deathbed confession”)
• hil-auto (“hearse”)
• hil-automobil (“hearse”)
• hil-behar (“destiny, fatality”)
• hila lurpera, biziak asera (“life goes on”)
• hila lurpera, biziak mahaira (“life goes on”)
• hilaldi (“period of suffering”)
• hilarri (“tombstone”)
• hilartitz (“epitaph”)
• hilatorra (“shroud”)
• hilaur egin (“to abort”)
• hilaur (“abortus”)
• hilaurtu (“to abort”)
• hilbeila (“wake”)
• hilberri (“obituary”)

 

Verb

hil da/du (imperfect participle hiltzen, future participle hilko or hilen, short form hil, verbal noun hiltze)

1. (intransitive) to die

   Synonym: zendu

2. (transitive) to kill
3. (transitive) to murder

   Synonym: erail

Derived terms

• hil ala bizi (“life-or-death”)
• hil edo bizi (“life-or-death”)
• hil edo biziko (“life-or-death”)
• hil hurren (“dying”)
• hilarteko (“for life”)

 

Further reading

• “hil”, in Euskaltzaindiaren Hiztegia, Euskaltzaindia
• “hil”, in Orotariko Euskal Hiztegia, Euskaltzaindia, 1987–2005

Cornish

Etymology

From Proto-Brythonic *hil, from Proto-Celtic *sīlom.

Noun

hil m (plural hilyow)

1. race, ethnicity

   Synonym: agh

Derived terms

• hilegydh
• hilgaswas

Dutch

Alternative forms

• hul

Etymology

From Middle Dutch hil, hille, from Old Dutch *hul, hil, ultimately from Proto-Germanic *hulliz (“stone, rock”), from Proto-Indo-European *kl̥Hnís (“top, hill, rock”).

Cognate to English hill, Middle Dutch hulle (“hill”), Low German hull (“hill”), Icelandic hóll (“hill”). Related to holm.

Noun

hil m (plural hillen, diminutive hilletje n)

1. (archaic) hill, elevation

   Synonyms: heuvel, hoogte

Irish

Adjective

hil

1. h-prothesized form of il

Middle English

Etymology 1

From Old English hyll, from Proto-Germanic *hulliz (“hill”).

Alternative forms

• hyl, hille, hylle, hul, hulle, helle

Pronunciation

• IPA^(key): /hil/

Noun

hil (plural hiles)

1. hill

Descendants

• English: hill
• Scots: hill, hull
• Yola: hele, hile, hill

References

• “hil(le, n.”, in MED Online, Ann Arbor, Mich.: University of Michigan, 2007.

Etymology 2

Noun

hil (plural hiles)

1. Alternative form of hyl (“mound”)

Etymology 3

Verb

hil (past participle hiled)

1. Alternative form of hilen (“to cover”)

Old Irish

Adjective

hil

1. Alternative form of il

Romanian

Etymology

Borrowed from French hile, from Latin hilum.

Noun

hil n (plural hiluri)

1. hilum

Declension

Declension of hil

	singular		plural
	indefinite articulation	definite articulation	indefinite articulation	definite articulation
nominative/accusative	(un) hil	hilul	(niște) hiluri	hilurile
genitive/dative	(unui) hil	hilului	(unor) hiluri	hilurilor
vocative	hilule		hilurilor

Volapük

Noun

hil (nominative plural hils)

1. heel

Declension

declension of hil

	singular	plural
nominative	hil	hils
genitive	hila	hilas
dative	hile	hiles
accusative	hili	hilis
vocative 1	o hil!	o hils!
predicative 2	hilu	hilus

• ¹ status as a case is disputed
• ² in later, non-classical Volapük only

Welsh

Etymology

From Proto-Brythonic *hil, from Proto-Celtic *sīlom (“seed”), from Proto-Indo-European *seh₁- (“to sow”). Cognate with Cornish hil (“race”), Irish síol (“seed; race”), Latin sēmen (“seed”), English sow.

Pronunciation

• IPA^(key): /hiːl/
• Rhymes: -iːl

Noun

hil f (plural hilion, not mutable)

1. race, ethnicity

Derived terms

• hiliaeth (“racism”)

Further reading

• R. J. Thomas, G. A. Bevan, P. J. Donovan, A. Hawke et al., editors (1950–present), “hil”, in Geiriadur Prifysgol Cymru Online (in Welsh), University of Wales Centre for Advanced Welsh & Celtic Studies