Μετάβαση στο περιεχόμενο

Περίοδος Εντιακάρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Ντικινσόνια, ένας οργανισμός της εποχής

Η Περίοδος Εντιακάρα (ή Ηντιακάρα), που πήρε το όνομά της από τους λόφους της Εντιάκαρα (Ediacara Hills) στη Νότια Αυστραλία, είναι η τελευταία περίοδος του Προτεροζωικού Μεγααιώνα, ακριβώς πριν την Κάμβρια περίοδο. Ανακοινώθηκε ως νέα περίοδος μόλις το 2004 από την IUGS (International Union of Geological Sciences, Διεθνής Ένωση Γεωλογικών Επιστημών), η πρώτη καινούργια γεωλογική περίοδος εδώ και 120 χρόνια[1]. Άρχισε μετά τη Μαρινοάνια περίοδο παγετώνων, πριν 635 εκατομμύρια χρόνια, και τελείωσε πριν 538,8 εκατομμύρια χρόνια[2].

Η Εντιακάρα σηματοδοτεί την πρώτη εμφάνιση εκτεταμένης πολυκύτταρης πανίδας μετά το τέλος των εποχών παγετώνων (Snowball Earth), τη λεγόμενη πανπιδα Εντιακάρα, η οποία αντιπροσωπεύεται από εξαφανισμένα, σχετικά απλά, ζώα που ζούσαν στη θάλασσα, όπως τα Proarticulata (αμφίπλευρα ζώα (bilaterian) με άρθρωση συμπεριλαμβανομένων των Dickinsonia και Spriggina), τα Petalonamae (ζώα που έμοιαζαν με στυλό, συμπεριλαμβανομένου της Charnia), δισκοειδείς μορφές (ζώα με κυκλικό σώμα συμπεριλαμβανομένης της Cyclomedusa) και τα Trilobozoa (ζώα με τρι-ακτινική συμμετρία συμπεριλαμβανομένου του Tribrachidium). Οι περισσότεροι από αυτούς τους οργανισμούς εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια ή μετά την Αβαλόνια έκρηξη ζωής (Avalon explosion) πριν από 575 εκατομμύρια χρόνια[3] και εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια ενός γεγονότος εξαφάνισης στο τέλος της Εντιακάρα πριν από 538,8 εκατομμύρια χρόνια. Ορισμένες σύγχρονες ομάδες ζώων εμφανίστηκαν επίσης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, συμπεριλαμβανομένων των κνιδόζωων και των πρώιμων αμφίπλευρων, όπως το Xenacoelomorpha. Η Kimberella που μοιάζει με μαλάκιο έζησε επίσης κατά τη διάρκεια της Εντιακάρας.

Οι οργανισμοί με κοχύλια ή σκελετούς δεν είχαν ακόμη εξελιχθεί έως το Κάμβριο, την πρώτη Περίοδο του Φανεροζωικού Μεγααιώνα.

  1. Knoll, Andrew; Walter, Malcolm; Narbonne, Guy; Christie-Blick, Nicholas (2006-03). «The Ediacaran Period: a new addition to the geologic time scale» (στα αγγλικά). Lethaia 39 (1): 13–30. doi:10.1080/00241160500409223. http://doi.wiley.com/10.1080/00241160500409223. 
  2. «ics-chart». stratigraphy.org. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2022. 
  3. Shen, Bing; Dong, Lin; Xiao, Shuhai; Kowalewski, Michał (2008-01-04). «The Avalon Explosion: Evolution of Ediacara Morphospace». Science 319 (5859): 81–84. doi:10.1126/science.1150279. ISSN 0036-8075. http://dx.doi.org/10.1126/science.1150279.