Ντάμα (παιχνίδι)

Η αρχική τοποθέτηση των πιονιών στην αρχή του παιχνιδιού στη γαλλική εκδοχή

Η ντάμα (γαλλικά: Jeu de dames) είναι επιτραπέζιο παιχνίδι στρατηγικής με πιόνια, που παίζεται με δύο παίκτες. Προέρχεται από την Ανατολή, χρονολογείται στην αρχαία εποχή, ενώ έγινε γνωστή, πρώτα στη Γαλλία την εποχή των μεγάλων σταυροφοριών και αργότερα σε όλη την Ευρώπη (13ος αιώνας). Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές του παιχνιδιού, στο παρόν λήμμα, θα αναφερθούμε περισσότερο στη γαλλική ντάμα.

Διάταξη πιονιών

Το παιχνίδι παίζεται σε μια βάση από σκληρό χαρτί ή πλαστικό ή ξύλο, που έχει σχεδιασμένα 100 τετράγωνα σε διάταξη πίνακα, 10 στηλών και 10 γραμμών, με εναλλάξ μαύρο και λευκό χρώμα. Ο κάθε παίκτης έχει 20 πιόνια (πούλια), μαύρα ο ένας και λεύκα ο άλλος, τα οποία τοποθετούνται όλα σε μαύρα τετράγωνα. Η τοποθέτηση ξεκινά από την πρώτη γραμμή στην περιοχή του κάθε παίκτη και φτάνει στην τέταρτη γραμμή με αριθμό 5 κομματιών ανά γραμμή. Εναλλακτικά η νταμιέρα μπορεί να είναι πίνακας 64 τετραγώνων (8 γραμμών και 8 στηλών) με 8 ή 12 ή και 16 πιόνια ανά παίκτη. Στην καναδική ντάμα η βάση περιέχει 144 (12 γραμμές και 12 στήλες) τετράγωνα και ο κάθε παίκτης έχει 30 πιόνια. Η πρώτη κίνηση στη γαλλική ντάμα ανήκει στα λευκά πιόνια όπως και στις περισσότερες παραλλαγές, ενώ σε άλλες (όπως στην αγγλική) παίζουν πρώτα τα μαύρα.

Ένα παιχνίδι ντάμας σε εξέλιξη

Βασικοί κανόνες

Οι παίκτες παίζουν εναλλάξ και μπορούν να προωθήσουν κάθε πούλι μπροστά διαγώνια δεξιά ή αριστερά μία μόνο θέση (σε κάθε περίπτωση μόνο στα μαύρου χρώματος τετράγωνα). Τα πούλια δεν μπορούν να μετακινηθούν πλάγια ή πίσω (όταν δεν συλλαμβάνουν άλλο πούλι). Ο κάθε παίκτης μπορεί να "αιχμαλωτίσει" το πιόνι του αντιπάλου όταν έχει σειρά να παίξει και αυτό (το αντίπαλο πιόνι) βρίσκεται ακριβώς μια θέση σε διαγώνια διάταξη (μπροστά ή πίσω). Το πούλι που "παίρνει" τον αντίπαλο, προωθείται μια ακόμη θέση διαγώνια μπροστά. Αν στη νέα θέση που βρεθεί το πούλι βρίσκεται και άλλο αντίπαλο πιόνι διαγώνια το αιχμαλωτίζει και αυτό (στο ίδιο παίξιμο) και ούτω καθεξής. Επίσης ο κάθε παίκτης τρώει αναγκαστικά τα περισσότερα πούλια που του δίνονται, και όχι αυτά που θέλει ανεξάρτητα αν τον συμφέρει.

Προαγωγή σε ντάμα και ανακήρυξη νικητή

Ένα πιόνι γίνεται ντάμα όταν καταλάβει την τελευταία γραμμή (πρώτη του αντιπάλου). Σε αυτήν την περίπτωση η ντάμα πλέον μπορεί να μετακινείται όσες θέσεις θέλει διαγωνίως (εμπρός και πίσω). Στο πούλι που μετατράπηκε σε ντάμα, τοποθετούμε ένα δεύτερο πούλι ιδίου χρώματος πάνω του, ώστε να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα. Το παιχνίδι τελειώνει εις βάρος του παίκτη ο οποίος δεν έχει κανένα πιόνι να παίξει.

Διαφοροποιήσεις κανόνων

Σε ορισμένα είδη ντάμας απαγορεύεται ένα επιτιθέμενο πούλι να αιχμαλωτίσει άλλο πούλι σε θέση που βρίσκεται διαγώνια πίσω του. Επιτρέπεται λοιπόν η σύλληψη μόνο όταν το πιόνι του αντιπάλου βρίσκεται μπροστά και διαγώνια (από τη θέση του κάθε παίκτη). Αυτή η απαγόρευση ισχύει στην Αγγλική, Ισπανική, Ιταλική, Τσέχικη, Γερμανική, Τουρκική και Μαλαισιανή εκδοχή.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• World Checkers & Draughts Federation Αρχειοθετήθηκε 2010-08-10 στο Wayback Machine.
• World Draughts Federation (FMJD)
• European Draughts Confederation
• Danish Draughts Federation - some good pages on strategy
• Polish Draughts Federation (PDF)
• American Checker Federation (ACF)
• Northwest Draughts Federation (NWDF)
• English Draughts Association (EDA)
• German Draughts Association (DSV NRW) Αρχειοθετήθηκε 2010-10-27 στο Wayback Machine.
• Server for playing correspondence tournaments
• Play draughts online on https://web.archive.org/web/20120101173417/http://draughtsserver.kndb.nl/,developed by the Royal Dutch Draughts Federation dedicated to 10x10 draughts
• Mind Sports South Africa
• Jim Loy's checkers pages with many links and articles.
• A free program that allows you to play more than 20 kinds of draughts.
• The history of checkers/draughts

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, τόμος 45, σελίδα 408