Πάπας Κλήμης ΙΒ΄

Πάπας Κλήμης ΙΒ΄
Από	12 Ιουλίου 1730
Έως	6 Φεβρουαρίου 1740
Προκάτοχος	Βενέδικτος ΙΓ΄
Διάδοχος	Βενέδικτος ΙΔ΄
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση	Γέννηση: 7 Απριλίου 1652 Φλωρεντία, Μεγάλο Δουκάτο της Τοσκάνης
Θάνατος	Θάνατος: 6 Φεβρουαρίου 1740 (87 ετών) Ρώμη, Παπικά Κράτη

Προσφωνήσεις του Πάπα Κλήμη ΙΒ΄
Προσφώνηση αναφοράς	Αγιότατος
Προφορική προσφώνηση	Αγιότατε
Θρησκευτική προσφώνηση	Άγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνηση	Δ/Δ

Ο Πάπας Κλήμης ΙΒ΄ ή Λορέντζο Κορσίνι (7 Απριλίου 1652 - 6 Φεβρουαρίου 1740) ήταν αρχηγός στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και διοικητής στα Παπικά Κράτη (12 Ιουλίου 1730 - 6 Φεβρουαρίου 1740). Ο Κλήμης ΙΒ΄ ανέλαβε την οικονομική διαχείριση του Παπικού πλεονάσματος, ανακατασκεύασε την πρόσοψη της Βασιλικής του Αγίου Ιωάννας του Λατερανού και ξεκίνησε να κατασκευάζει την Φοντάνα ντι Τρέβι. Αγόρασε την συλλογή αρχαιοτήτων του Καρδιναλίου Αλεσσάντρο Αλμπάνι για λογαριασμό της δικής του Παπικής συλλογής. Ο Κλήμης ΙΒ΄ έκανε με Παπική Βούλα την πρώτη δημόσια καταδίκη του Τεκτονισμού (1738)

Πρώτα χρόνια

Ο Λορέντσο Κορσίνι γεννήθηκε στην Φλωρεντία (7 Απριλίου 1652) ως γιος του γιος του Μπαρτολομέο Κορσίνι, Μαρκησίου του Καζιλιάνο και της συζύγου του Ιζαμπέλα Στρότσι, αδελφής του Δούκα του Μπανιουόλο. Ο Μπαρτολομέο Κορσίνι διετέλεσε δικηγόρος και οικονομικός διαχειριστής υπό τους προηγούμενους ποντίφικες. Ο Άγιος Ανδρέας Κορσίνι ήταν συγγενής του. Ο Λορέντσο Κορσίνι σπούδασε στο Ποντιφικό Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, πήρε διδακτορικό στο Νομικό και το Αστικό δίκαιο. Τα πρώτα χρόνια ο Λορέντσο υπηρέτησε τον θείο του Καρδινάλιο Νέρο Κορσίνι, μετά τον θάνατο του θείου και του πατέρα του (1685) έγινε αρχηγός της Οικογένειας Κορσίνι. Ο ίδιος απαρνήθηκε την πρωτογένεια των Κορσίνι και αγόρασε με 30.000 Σκούδους από τον πάπα Ιννοκέντιο ΙΑ΄ μια προεδρική θέση με την οποία μπόρεσε να αναπτύξει σημαντικά την βιβλιοθήκη του θείου του. Το Οικογενειακό του σπίτι στην Πιάτσα Ναβόνα έγινε το κέντρο των γραμμάτων και των τεχνών. Ο Λορέντσο Κορσίνι διορίστηκε τιτλούχος Αρχιεπίσκοπος της Νικομήδειας και Νούντσιο της Βιέννης, ο Πάπας Αλέξανδρος Η΄ του έδωσε απαλλαγή επειδή δεν είχε ορκιστεί ακόμα ιερέας. Την θέση την χρησιμοποίησε ελάχιστα επειδή ο Λεοπόλδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας επέλεγε τον έναν από τις τρεις Νούντσιους που είχε στα χέρια του από τον Κατάλογο του Πάπα. Ο Λορέντζο Κορσίνι διορίστηκε γενικός θησαυροφύλακας και κυβερνήτης του Καστέλ Σαντ'Άντζελο. Την εποχή του πάπα Κλήμη ΙΑ΄ αυξήθηκε σημαντικά η περιουσία του, διορίστηκε Καρδινάλιος-Ιερέας της Σάντα Σουζάννα διατηρώντας την θέση του Παπικού θησαυροφύλακα. Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΓ΄ τον διόρισε κατόπιν Νομάρχη της Αποστολικής Σινιατούρας, ενός από τα δικαστήρια της Ρωμαϊκής Κουρίας, διορίστηκε επίσης Καρδινάλιος-Ιερέας στο Σαν Πιέτρο ιν Βίνκολι.

Πάπας

Προσωπογραφία του Πάπα Κλήμη ΙΒ΄ ως Καρδιναλίου Λορέντσο Κορσίνι

Ο Βενέδικτος ΙΓ΄ ως μέλος της Οικογένειας Ορσίνι δεν είχε μεγάλες πολιτικές ικανότητες, τα οικονομικά στην εποχή του είχαν αναλάβει ο Καρδινάλιος Νικολό Κοσκία και άλλα μέλη της Ρωμαϊκής Κουρίας με αποτέλεσμα να έχουν σημαντική πτώση. Όταν πέθανε ο Βενέδικτος ΙΓ΄ (1730) συνεστήθη Κονκλάβιο από το Κολλέγιο των Καρδιναλίων το οποίο μετά από διαπραγματεύσεις που κράτησαν 4 μήνες επέλεξε τον 78χρονο Λορέντζο Κορσίνι, ασθενή με άθλιο επίπεδο όρασης αλλά διατηρούσε όλα τα αξιώματα της Ρωμαϊκής Κουρίας. Από την παποσύνη του και μετά κανένας άλλος πάπας δεν είχε εκλεγεί σε μεγαλύτερη ηλικία. Ο Κλήμης ΙΒ΄ ανήκε τόσο από τον πατέρα του όσο και από την μητέρα του στις υψηλότερες οικογένειες της αριστοκρατίας της Φλωρεντίας με πλήθος αξιώματα για πολλούς αιώνες. Το Συμβούλιο τον Καρδιναλίων επέλεξε αρχικά τον Καρδινάλιο Νικολό Κόσκια αλλά δεν μπόρεσε να συλλέξει τον απαραίτητο αριθμό εκλεκτόρων. Η υποψηφιότητα του Κορσίνι εμφανίστηκε σοβαρά όταν παραιτήθηκε ο Πιέτρο Μαρσελίνο Κορραντίνι, εξελέγη τελικά με 31 ψήφους. Οι Γάλλοι, οι Ισπανοί και οι Γερμανοί ήταν υποχρεωμένοι να δεχτούν την εκλογή του. Ο Λορέντζο Κορσίνι πήρε το όνομα Κλήμης ΙΒ΄ για να τιμήσει τον προκάτοχο του Κλήμη ΙΑ΄ που τον διόρισε Καρδινάλιο. Η πρώτη του κίνηση ήταν η αποκατάσταση των ρημαγμένων παπικών θησαυροφυλακίων, ο Νικολό Κοσκία που είχε την διαχείριση τους καταδικάστηκε σε αφορισμό, βαρύ πρόστιμο και 10 χρόνια φυλακή. Τα οικονομικά αποκαταστάθηκαν σύντομα χάρη στην λειτουργεία της λαχειοφόρου αγοράς που είχε απαγορεύσει ο Βενέδικτος ΙΓ΄ λόγω της αυστηρής ηθικής του. Τα χρήματα στο Παπικό θησαυροφυλάκιο ήρθαν σύντομα σε μεγάλες ποσότητες, μισό εκατομμύριο Σκούδια τον χρόνο, αυτό του επέτρεψε να προχωρήσει στην εκτέλεση των μεγάλων οικοδομικών έργων που είχε στόχο.

Παρά τα τεράστια οικοδομικά έργα στα οποία προχώρησε η παποσύνη του δεν είχε τόση επιτυχία και υποτιμήθηκε από τις μεγάλες Ευρωπαϊκές δυνάμεις. Ο Καδινάλιος Τζούλιο Αλμπερόνι προσπάθησε να καταλάβει την Ανεξάρτητη Δημοκρατία του Αγίου Μαρίνου και να την ενσωματώσει στα Παπικά Κράτη. Ο Κλήμης ΙΒ΄ απέρριψε την προσπάθεια αυτή, κήρυξε την ανεξαρτησία του Αγίου Μαρίνου και επέπληξε τον Καρδινάλιο, το ίδιο έκανε επίσης για το Δουκάτο της Πάρμα και της Πιατσέντσας. Τον Αύγουστο του 1730 ο Κλήμης ΙΒ΄ έδωσε την άδεια στον Βίκτωρ Αμεδαίο Β΄ της Σαρδηνίας να προχωρήσει σε μεγάλη ηλικία σε δεύτερο Μοργανατικό γάμο με την Άννα Κανάλις της Κουμιάνα. Ο Βίκτωρ Αμεδαίος Β΄ παραιτήθηκε αμέσως μετά από τον θρόνο υπέρ του γιου του και αποσύρθηκε στο Σαμπερί προκαλώντας μεγάλη αναταραχή. Ο Κλήμης ΙΒ΄ δημιούργησε στην διάρκεια της Παποσύνης του 35 νέους Καρδιναλίους, ανάμεσα τους ο ανεψιός του Νέρι Μαρία Κορσίνοι και ο διάδοχος του Κάρλο ντε λα Τόρρε ντι Ρετσόνικο (μελλοντικός Πάπας Κλήμης ΙΓ΄) και πέντε νέους Αγίους όπως ο Βενσάν ντε Πολ. Ο Κλήμης ΙΒ΄ πέθανε από επιπλοκές στην ουρική αρθρίτιδα που τον ταλαιπωρούσε (6 Φεβρουαρίου 1740), τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Βασιλική του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού (20 Ιουλίου 1742).

Πηγές

• Gross, Hanns (1990). Rome in the Age of Enlightenment: the Post-Tridentine syndrome and the ancient regime. New York: Cambridge University Press.
• Το λήμμα Pope Clement XII στην Καθολική Εγκυκλοπαίδεια 1913